بسم الله الرحمن الرحیم

قائلین به تعدد قراءات از علمای شیعه پس از قرن یازدهم

مقاله «جایگاه و کارکرد اختلاف قراءات در تفسیر خسروی»

علم قرائت یکی از مهمترین مبانی تفسیر قرآن‌‌کریم در تبیین و فهم مراد خداوند است و نقش بسیار مهمی در برداشت‌‌های تفسیری دارد. مفسران معاصر شیعه، با توجه به نظریۀ ‌آیت‌الله معرفت، قرائت حفص از عاصم را مطابق قرائت الناس می‌‌دانند که شفاهی و نسل به نسل انتقال یافته تا به ما رسیده است؛ در نتیجه بیشتر مفسران معاصر تنها به ترجیح قرائت مشهور اکتفا کرده‌‌اند؛ اما در این میان، تعداد‌اندکی از تفاسیر پایبند به قرائت مشهور نبوده و گویا نظریۀ انطباق قرائت حفص از عاصم بر قرائت عامه‌‌ای که از صدر اسلام تاکنون نقل شده است، نپذیرفته‌‌اند؛ بنابراین قرائت غیر مشهور را در برخی موارد ترجیح داده‌‌اند. از جمله این تفاسیر، تفسیر خسروی می‌باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی این مهم در این تفسیر پرداخته است. نتایج پژوهش بیانگر این است که جایگاه قراءات نزد خسروانی در سه محورِ فراوانی، خاستگاه و مصادر و در بخش کارکرد قراءات در سه بخش گسترش، تبیین و رفع ابهام از معنای آیه قابل ارزیابی است

تفسیر خسروی اثر علیرضا خسروانی از شاهزادگان قاجاز متوفای ۱۳۸۶ قمری

                        تفسير خسروى، ج‏1، ص: 3
تقريظ: بقلم آيت الله آقاى حاج شيخ ابو الحسن شعرانى:بسم اللّه الرّحمن الرّحيم و له الحمد
كتاب تفسير حاضر تأليف مرحوم شاهزاده پاك طينت و ستوده خصلت عليرضا ابن محمّد حسين بن كيخسرو بن فتحعلى شاه قاجار غفر اللّه لهم و تغمدهم برحمته معروف بشاهزاده خسروانى كه حاكى از اخلاص موروث و عرفان مكتسب او است تا آن اندازه كه قرائت كردم و با كتب ديگر سنجيدم كتابى مفيد و عامه مردم را سودمند و از ايجاز مخل خالى و از اطناب ممل محترز و در روانى و عذوبت جالب و از انحراف فريب‏ خوردگان عصر تحول پاك و از بدعت‏هاى مفسده جويان تباه‏كار عارى است مشكلات مسائل كه خواننده را برنجاند در آن ذكر نشده و از دقت‏هاى خسته ‏كننده كه موجب ملال خواننده باشد صرف نظر شده است و گاه باشعار مليح و ابيات شيرين طراز بسته و كتابى شايسته خواندن عموم مردم فراهم آورد و غالبا حديثى مقبول در توضيح آيات و اسباب نزول افزوده است اگرچه فهم آيه قرآن متوقف بر صحت آن روايت نيست أما خود سودمند و حاوى مطلبى بلند است و از همه بهتر آنكه مقدمه كتاب مجمع البيان شيخ بزرگوار استاد المفسرين أبو على الطبرسى رحمه اللّه را در آغاز كتاب ترجمه و ضميمه كرده است كه از براى رفع تهمت به شيعه و نسبت تحريف قرآن بآنان بسيار مفيد مى‏باشد فشكر اللّه سعيد و جزاه اللّه خيرا بمنه و طوله.
حرره الاحقر أبو الحسن بن محمد بن غلامحسين المدعو بالشعرانى عفى عنه.