بسم الله الرحمن الرحيم
فهرست ترتیبی مطالب جلسات مباحثه فقه
---الفهرست العام
---فهرست جلسات مباحثات
---فهرست ترتیبی مطالب جلسات مباحثه -سرفصلهای همه جلسات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-شروع بحث رؤیت هلال-جلسه 001
تاریخچه بحث هلال
فواید بحث از رساله سید بحر العلوم
الف: آشنایی با تاریخ مساله
ب: تبیین مراد صاحب جواهر از واژه «طریقه» و «اختلال الطریقه»
ج: مقدمه و زمینهساز بحث تلسکوپ و چشم مسلح
د: تبیین احکام کل کره زمین و ثبوت شهر برای کل کره
ه: کمک به تدوین بحث اصولی مبادی ظهور و استظهار
و: کمک به تدوین استدلالات هوش مصنوعی در فقه
سید مرتضی اولین مخالف مشهور در رویت قبل از زوال
دو اشتباه رایج در نسخه برداری از کتب
بیان صاحب جواهر در رویت قبل از زوال و دفاع از مشهور
تحقق زوال در لحظه و ضرب قاعده در روایات رویت قبل از زوال
ضرب قاعده در روایات قبل از زوال و تنظیر آن با خط گرینویچ
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 002
نسخه کتاب مصابیح الاحکام سید بحر العلوم
تاریخچه بحث رویت هلال در کلمات اصحاب
معنای استقامت طریقه و اختلال طریقه در کلام صاحب جواهر
اعتناء به شهرت در اعتقادات
محدوده حجیت شهرت
نقش لحن روایت در فهم معنای آن؛ مثال غسل جمعه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 003
بررسی اختلاف سید مرتضی و شیخ طوسی در ادعای اجماع در مساله رویت قبل از زوال
اتحاد عبارت سید در مصباح با عبارت مختلف در نقل از ناصریات
تهافت در عبارت ناصریات
فقه عامه قرینهای بر صحت ادعای کتاب خلاف
تصحیف در نسخ یکی از عوامل تهافت
تصحیف در روایت الغیبه شیخ طوسی
تصحیف در نسخه ناصریات
توضیح عبارت منقول از احمد بن حنبل در ناصریات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 004
عبارت رسائل سید مرتضی شاهدی بر تصحیف ناصریات
تصریح به «اللیله الماضیه» در کتاب المعانی البدیعه
عبارت خلاف شیخ الطائفه قرینهای بر تصحیف ناصریات
لزوم بررسی اجماع سید مرتضی و تأثیر آن در بحث
منظور از متشرعه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 005
حجیت ارتکاز متشرعه
ارتکاز متشرعه در غسل میت
در دسترس بودن تمام کبریات شرعیه
لزوم طرح روایات صحیحِ غیر معمولٌ بها و روایات ضعیف در مباحث فقهی
معیار حجیت ارتکاز متشرعه
جبران ضعف سند با عمل مشهور
حجیت شهرت نزد صاحب جواهر
شهرت نزد محقق حلی
تردد مختصر النافع در «ثبوت هلال قبل از زوال»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 006
قرائن تصحیف شدن القابله به الماضیه در عبارت
قرائن داخلیه
قرائن خارجیه
کتب زیدیه و قول ناصر در مساله
تضعیف صحت انتسابات به شیعه در کتب زیدیه
ناصر اطروش؛ مذهب و پیروان
دسترسی زیدیه به کتب ناصر
زیدیه؛ کیفیت اعتقاد به امامت
آیه الله شبیری زنجانی و نقل از جواهر و مسائل المیافارقیات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 007
تاریخ مسأله رویت قبل از زوال
بررسی روایت رویت قبل از زوال در کلام سید بحر العلوم
بررسی سند روایت حماد
بررسی دلالی دو روایت رویت قبل از زوال
لحظهای بودن زوال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 008
روایت عبید
بررسی سندی
بررسی دلالی
چرایی تألیف تهذیب الاحکام
بیان سید بحرالعلوم در تحلیل روایت
تفاوت ظهور و استظهار
انواع رصد حرکات در آسمان
اقسام رویت هلال
رویت هلال بعد و قبل غروب
رویت هلال قبل و بعد طلوع
امکان رویت هلال قبل از زوال
انواع علم هیئت ونجوم
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 009
بررسی نسخه خطی متن کتاب
راحت بودن تشخیص و پیدا کردن ماه عند الزوال
استفاده از تلسکوپ برای رویت هلال
عبارات قدماء در رویت قبل از زوال
عبارات شیخ صدوق
عبارات سید مرتضی
عبارات شیخ الطائفه
مخالفت دو روایت با قرآن در نگاه شیخ
بیان تأویل دو روایت در نگاه شیخ
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 010
اشکالات بحرالعلوم به جمع روایی شیخ طوسی
تناسب حکم و موضوع در بحث
تحلیل جمع عرفی
بیان قول تخییر در اقوال زیدیه
بررسی بحث رویت هلال قبل الزوال
مثالی برای رویت قبل الزوال و تطبیق آن بر بحث رویت با تلسکوپ
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 011
مقدمه
مروری بر مباحث مطرح شده
اول: موضع سید در ناصریات
دوم: امکان تحقق رویت در روز
سوم: استظهار ضابطه خاص برای دخول شهر از روایت
نکات مقدماتی بحث رویت هلال
خروج قمر از تحت الشعاع، پدیدهای آسمانی برای کل کره زمین
استناد آقای خویی به این پدیده در مخالفت با مشهور
لحظه مقارنه در آغاز هر ماه
مخالفت آقای سیستانی با آقای خویی در عین اعتراف ظاهره سماویه
مساله قبل الزوال و وحدت شخصی روز عید
مثال موبایل در تشریح مساله قبل الزوال و وحدت هلال
مثال قطار برای وحدت هلال
مثال هواپیما
موضوعیت یا طریقیت رویت در شروع ماه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 012
نکتهای در مورد متن کتاب ناصریات
مقدمات علمی پیشنیاز بحث رویت هلال
واحدها و قطعههای زمانی و احکام آنها
ساعت محلی، منطقهای و جهانی
کیفیت تنظیم تقویم با لحظه تحویل سال شمسی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 013
تفکیک مرحله ثبوت و اثبات در بحث رویت هلال
پنج احتمال در روایات «اذا روی قبل الهلال»
تفاوت احکام ساعات لیل، نهار و شبانه روز
لحظهای بودن خروج قمر
تغییر عبارت منهاج الصالحین مرحوم خوئی با اشکال علامه طهرانی در رویت هلال
رویت لحظهای هلال در روایات
مراسالات علامه تهرانی و مرحوم خوئی در رویت هلال
سیر بحث رویت هلال در هیویات فقهیه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 014
لزوم توجه به زحمات و عبارات علماء
ارتباط بحث اشتراک افق و بحث تلسکوپ
کلام آقای سیستانی در رویت هلال
تفاوت واحد های زمانی
روایت دال بر لحظه بودن خروج هلال
تنظیر عرفی لحظهای بودن خروج ماه به خروج لحظه ای خورشید(سال نو)
شباهت بحث بلوغ، به بحث رویت هلال با توجه به مبنای لحظه ای بودن دخول شهر
استدلال علامه تهرانی بر لزوم اشتراک افق
ظرفیت افق در رویت هلال و مصادره به مطلوب بودن استدلال علامه تهرانی
تقدیری بودن افق در رویت هلال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 015
داستانی از وحید بهبهانی و سید بحرالعلوم و کاشف الغطاء
تفسیر مرحوم وحید نسبت به دو روایت رویت قبل از زوال
اشکال سید بحرالعلوم به تفسیر وحید بهبهانی
صحیح نبودن تسری احکام فضای تکوینی به فضای اعتباری
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 016
فهرست
بررسی دو نسخه از مصابیح سید
نقش محقق اردبیلی در فقه کلاسیک
برهان پذیری علوم اعتباری
عدم دخالت زمین در تکوّن هلال در بیان مرحوم خوبی
اشکال به محقق خوئی
الف: عدم تبین رابطه خروج قمر با شب و روز بودن زمین
ب: لزوم در نظر گرفتن زمین در تکون هلال
ج: لحظهای نبودن خروج قمر نسبت به زمین
بررسی تداخل اشکال سوم با اشکال دوم
پاسخی اجمالی نسبت به اصل اشکال سوم
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 017
تفکیک بین شروع ماه و احکام آن در بیان وحید بهبهانی و اشکال سید بحر العلوم به آن
اشاره به برخی از نکات بحثهای قبل
الف: فایدههای مورد اشاره مرحوم مجلسی
نقش مرحوم شاهرودی در اضافه شدن قید به منهاج محقق خوئی
محمل های پنجگانه روایت رویت قبل از هلال و بیان مرحوم زمانی در وجه چهارم
سه حرکت تکوینی در مورد ماه و زمین و اعتبار واحد اندازه گیری
لزوم اعتبار ابتدای زمان به جهت متصرم بودن آن
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 018
تصرمی بودن زمان و تقطیع آن با توجه به اغراض مختلف شرعی و عقلائی
تفسیر روایت تشابه روز قدر به شب قدر و جمع آن با طلوع فجر
تفاوت احکام قطعات زمانی
تغییر نگاه در اوقات نماز یومیه و نقش مدیریت امتثال
تفاوت نگاه به قطعات زمانی در تفسیر امام از آیات
لحظهای بودن ثبوتی طلوع خورشید و عدم تنافی آن با مباحث فیزیک نور
لحظهای بودن زوال خورشید در ثبوت
شاهدی بر لحظهای بودن زوال در روایات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 019
تقویت تفکیک بین ثبوت شهر و لوازم آن(ان قلت مرحوم وحید)
پاسخ سید به ان قلت مرحوم وحید بهبهانی
پاسخ استاد به ان قلت مرحوم وحید بهبهانی
فهم مقام تشریع با مناسبات حکم و موضوع
تصرم زمان و نقش آن در رویت هلال
اعتبار قطعات زمانی
تبیین تنافی بین متصرم بودن زمان و قطعه ای بودن آن
شواهد روائی بر لحظه ای بودن زمانیات
تبیین معنای «ان الشمس لها حلقه تدخل فیها»
لحظهای بودن زوال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 020
روایت محمد بن قیس
تشخیص مقامات مختلف شارع به حسب تناسبات
خلط دو فضای فقهی در کلام صاحب جواهر
نصف النهار و رویت هلال با چشم مسلح
خلط بین زوال ثبوتی و امارات کاشفه آن در کلام صاحب جواهر
تسامح در مفاهیم عرفی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 021
«وسط النهار» در روایت محمد بن قیس
خلط بین مقام ثبوت و مدیریت امتثال در جواهر
اشکال به قرار دادن «متعارف» به عنوان موضوع ثبوتی
جزء لایتجزی در فلسفه، فیزیک و علوم زیستی(شناختی)
تحلیل فلسفی
کلام خواجه در جزء لایتجزی
اشکال به کلام خواجه
تحلیل در علم فیزیک
تحلیل در علوم زیستی
موضوع ثبوتی حکم در تحلیل زیستی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 022
مفهوم و منطوق جمله شرطیه در روایت
اضطراب متن در عبارت سید بحر العلوم
جواب سید بحرالعلوم از ترجیح منطوق بر مفهوم
اشکال به تصویر نقطه ثبوتی برای زوال
برگشت اشکال به پارادوکس زنون
جواب اشکال و تصویر نفس الامر ثبوتی برای زوال
نقطه در پیوستگی هندسی و گسستگی کوآنتوم
عدم دخالت مبانی فلسفی، هندسی و فیزیکی در موضوع فقهی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 023
کلمات فقها در روایت محمد بن قیس
استظهار سید بحر العلوم از روایت محمد بن قیس
اشکال به استظهار سید بحر العلوم
استظهار صاحب ذخیره از روایت محمد بن قیس
استظهار فاضل سراب از روایت محمد بن قیس
استظهار استاد از روایت
اصل عقلائی در نقل به معنا
صعوبت استظهار از روایت محمد بن قیس
اعتبار قطعه زمانی در زوال و لغویت آن
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 024
معنای «من» در روایت محمد بن قیس
تناسب صوت و معنا در لغت با تطبیق بر حرف «من»
نسخه های متفاوت روایت محمد بن قیس
اختلاف نسخ و اصل اولی عقلائی
تصرم زمان و رابطه آن با موضوع شرعی
ارتباط طبعی بین لفظ و معنا قبل از وضع
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 025
عدم تنافی لحظهای بودن زوال و تدریجی بودن فعلیت حکم
عدم سنخیت مفهوم زوال و مفهوم عصر
استحاله جزء لایتجزی
امکان اشاره به نقطه زوال در فضای ریاضی و هندسه
معضل انطباق حرکت روی بستر خط در فلسفه
تحلیل حرکت در حکمت قدیم
نظر استاد در تحلیل حرکت
تحلیل جدید از حرکت بر اساس موج
تصویر ثبوتی زوال در علم الهی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 026
تاثیر انشائات طولی در فقه الحدیث
فجر صادق
اصل عدم تغییر در انشائات مدیریتی شارع
معنای روایت «تسعة اعشار الدین فی التقیه»
تحلیل حرکت از یک آن به آنِ دیگر
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 027
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 028
منطق تشکیک در استظهار
انعطاف کلمه و نقش آن در استظهار
انواع دلالت تصوری
رابطه بدنه زبان با کلام
استظهار انفرادی و استظهار جمعی
زمان خطاب و نقش آن در استظهار
شواهدی بر استعمال «من وسط» و اراده ابتدائیت
الف: بیان مرحوم فیض در وافی
ب: روایت جعفریات
مبنای آیت الله بهجت در مواجهه با کتب روایی
شواهدی بر استعمال «الی آخر» در معنای «نقطه پایان»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 029
عبارت پایانی روایت محمد بن قیس
بررسی احتمال سقوط لفظ «بینه»
بررسی جریان اصاله عدم الزیاده درمورد روایت
عدم جریان اصاله عدم الزیاده در تصحیفات
بررسی اشتراک عنوان «محمد بن قیس»
روایت اسحاق بن عمار
روایت اسحاق بن عمار در تطور چهار مرحله ای بحث «رویت هلال»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 030
تذکر چند نکته نسبت به مباحث گذشته
1. استظهار صاحب وافی
2. اعراب «آخره» در روایت محمد بن قیس
3. اصول عقلائیه در اختلاف نسخ
4. وجه تعبیر به موثق در روایت اسحاق بن عمار
استناد به روایت اسحاق بن عمار در مراحل چهارگانه بحث
احتمال نظارت صدر روایت، به نفی روایات عدد
«لاتصم ان تراه» و رویت با چشم مسلح
سیر تطور بحث در چشم مسلح
الف) ادعای «موضوعیت رؤیت متعارف» در همه ابواب فقهی
امثله متعارف بودن رؤیت در ادله
حد شستن صورت در وضو
مقدار کر
مسافت
شب و روز در قطب
حد ترخص
حد شلاق
ابواب نجاسات
ب) شکسته شدن فضای «موضوعیت رؤیت در همه ابواب فقهی»
امثله آقای سیستانی در موضوعیت رؤیت
امثله آقای سیستانی در طریقیت رؤیت
استدلال به «میقات بودن ماه» برای اثبات «موضوعیت رویت متعارف»
تحلیل آقای سیستانی در انحاء مختلف اخذ رؤیت در روایات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 031
روایت اسحاق و موضوعیت رؤیت
لازمه موضوعیت داشتن «رویت» در کلام علامه تهرانی
معنای «لیس علی المسلمین الا الرویه»
استعمالات کلمه «موضوع»
جامع گیری از استعمالات «موضوع»
استعمال «موضوع» در اصطلاح اصول
تفاوت موضوع و متعلق حکم
جهتدهی ارزشها به اغراض در اعتبار
اعتبار شارع و موضوعیت قیود
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 032
تقدم زمانی کتاب مصابیح بر فوائد الرجالیه
چند مقدمه در مسأله رؤیت
الف: تفاوت موضوع و متعلق الحکم
ب: قطع طریقی و موضوعی
مبنای علامه تهرانی در جزء الموضوع بودن «وصف رؤیت»
تحلیل «گذشت سی روز» «بینه» «شهادت» طبق مبنای علامه
نقد مبنای علامه تهرانی
تناسب روایت «صم للرویه» با استصحاب و مقام مدیریت امتثال
ج: علت و مناط حکم
د: حسن و قبح در افعال مقولی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 033
دسته بندی انواع رویت طریقی و موضوعی در کتاب رویت هلال
اثبات طریقیت رویت هلال در کتاب رویت هلال
بیان پنج مقدمه
اغراض و قیم در علوم اعتباری
«رویت» در نظام قیم و غایات
1. عدم اقتضاء در افعال مقولی(رویت) قبل از نظام قیم و اغراض
2. مصلحت در نفسِ «رویت» در نظام قیم و غایات
3. مصلحت در نفسِ«امر» در نظام قیم و غایات
4. مصلحت در «رائی» یا «مرئی» در نظام قیم و غایات
ارزشِ تابعی در نظام قیم و غایات
اغراض طولی در نظام قیم و غایات
طریقیت دائمی موضوع نسبت به اغراض، در نظام قیم و غایات
تحلیل محمولی حسن و قبح و مقایسه با ساختار ها
تحلیل «شر» بر اساس تحلیل محمولی از قبح
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 034
مجموعه ای بودن نظام قیم و غایات
لزوم بررسی محمولی معنای حسن و قبح
ارتباط حکم و موضوع و متعلق با نظام قیم و غایات
منظور از طریقیت رویت، در کتاب رویت هلال
انواع تشریع؛احکام اولی و مدیریت امثال
طریقیت رویت برای فاصله معین ماه
اشکال؛ مصادره به مطلوب بودن عدم اعتبار چشم مسلح
مبنای استاد؛طریقیت رویت به «هلال»
نقش کیفیات در معانی عرفی
بیان مرحوم بهجت در طریقیت رویت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 035
دسته بندی ادله «رویت هلال»
موضوعیت طریقی«رویت» در ادله اثباتی
جمع «مدیریت امتثال» و «انشاء حکم ثبوتی» در یک دلیل
ملاک تشخیص مقوله
روشن شدن ضعف «موضوعیت وصفی رویت» در بستر زمان
دقت در فتوا در موارد خلاف مشهور
نفی موضوعیت ثبوتی رویت در کلام آیت الله بهجت
فتوای نهایی آیت الله بهجت در بحث رویت هلال
اطلاق رویت نسبت به رویت متعارف با چشم عادی و تلسکوپ
لزوم مجموعی در نظر گرفتن روایات
روایت «اقوام متعمقون»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 036
ناظر نبودن فرمایش آیت الله بهجت به ذو الطریق بودن فاصله
عدم ورود اشکال به مصادره بر مبنای استاد
تفاوت تمسک به اطلاق و انصراف، در ورود اشکال مصادره
قاعده «الاسماء وضعت للمسمیاه» و نفی انصراف
قاعده الاحکام تدور مدار الاسماء در رسائل شیخ
بررسی برخی شواهد بر موضوعیت خود هلال
جریان اصاله الاطلاق در امور غیر متعارف و عدم پذیرش انصراف
مانع نبودن احتمال انصراف، برای اجرای اصاله الاطلاق
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 037
استعمال لفظ در بیش از یک معنا در کتاب وقایة الاذهان
صدق عرفیِ رویت و هلال در رویت با تلسکوپ
انصراف و عدم اجزاء رویت با چشم مسلح
لحاظ آینده و اطلاق کلام معصوم
انصراف در کلام مرحوم مظفر
انصراف در کلام مرحوم حکیم
الف: قنوت نماز به فارسی
ب: قضاء ولی
ج: قضاء نماز ابوین
د: بیع و اجاره در عقد واحد
ه: توکیل در اجرای عقد
مراحل شکل گیری انصراف و احکام آن
مرحله اول: اطلاق لغوی
مرحله دوم: انصراف لغوی
مرحله سوم: انصراف عرفی
پذیرش انصراف عرفی توسط مرحوم حکیم
اراده نوعی پشتوانه انصراف عرفی
مرحله چهارم: انصراف شخصی
تفاوت ظهور و اصالة الظهور
ملازمه تقنین و طبایع؛ انصراف و مدیریت امتثال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 038
تفاوت «انصرافِ الی» و «انصراف عن» در مانعیت از اطلاق
تحلیل کلام مرحوم حکیم در دو حوزه ی مختلف انصراف
تبیین اشکال در چند مساله مشابه
مساله اول: صحیح و اعم
مساله دوم: وضع کلی اسم جنس و اراده شخص
مساله سوم: انصراف
تحلیل مسائل از طریق تفکیک بین طبیعت و فرد
1.تحقق وضع در حوزه ی طبائع
2. تفکیک بین موضوع له و استعمال در اسم جنس
3. کارکرد اشاره ای و توصیفی در مفاهیم
تحلیل صحیح و اعم با ملاک تفکیک بین موضوع له و استعمال در فرد
نقش صاحب قوانین در رفع ابهام در صحیح و اعم
تحلیل انصراف با تفکیک بین موضوع له و استعمال در فرد
امکان تصویر جزء مکمل و مستحب در طبیعت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 039
عدم اختلاف در موارد امکان رویت با غیر تلسکوپ
توضیح قید «بنحو یرجع المتعارف من الابصار»
شکل گیری عمو م و اطلاق در «هلال»
کلی بودن همه مفاهیم
«عملیه الاشاره» به مثابه «ثابت منطقی»
تعلق انشاء به حوزه ی طبائع
انواع انصراف در مسح
بررسی فتوای مرحوم سید در فرض تعرض مسح به باطن کف
تحلیل فتوای سید بدون نیاز به قاعده ی میسور
انشاء حکم اولی و مدیریت امتثال در یک دلیل
فرآیند تشریع طولی احکام در «مسح»
اقتضائی بودن انشاء احکام ثبوتی و مدیریت افراد در مقام امتثال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 040
ادامه بررسی مقدمات 10 گانه
واحد بودن فرد «هلال»
میزان صدق عنوان هلال
«تسمیه»سنگین ترین بحث در فضای علمی طلبگی
عدم تلازم بین رویت با چشم مسلح و اشتراک افق
اتفاق نظر در لزوم رویت عرفی هلال
تفاوت بین فرد عرفی با فرد متعارف
رویت شاذ
عدم وضع«هذا» در مقابل معنا
لزوم تنظیم دستگاه اثباتی متناسب با ذو مراتب بودن مقام ثبوت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 041
تشخیص موضوع؛ مهم ترین کار فقیه
تدوین عالم اثبات متناسب با شؤونات مختلف عالم ثبوت
1. طولی بودن انشائات
2. توجه به تعدد قرائات در رفع تعارضات کلاسیک
تفسیر قاعده «الجمع مهما امکن اولی من الطرح»
تفسیر مرحوم شیخ در قاعده الجمع مهما امکن
تمسک صاحب جواهر به اطلاق «امسحوا» در فرض تعذر
کلام حاج آقا رضا در مورد تعذر مسح با کف
ادله عدم اجزاء رویت با تلسکوپ
اشکالات پنج گانه به عدم اجزاء رویت با چشم مسلح
1. انصراف به متعارف
2. رویت شخصی و عمومی
3. میقات بودن
4. تعدد موضوع و ذو الطریق بودن بُعد خاص
5. لزوم اشتباه بودن اعیاد فطر در طول تاریخ
بررسی اشکال میقات
مقوم مفهوم میقات و مکمل آن
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 042
اشکال به رویت با چشم مسلح؛ «میقات بودن هلال»
«میقات بودن هلال» در فرض اجزاء با چشم مسلح
طولی بودن انشائات در هر دو مرحله ی تشریع
تفاوت «اطلاق سِعی» و «اطلاق شیوعی» در بحث صحیح و اعم
نظام چند ارزشی تشریع احکام
تنافی «میقات بودن هلال» و «سه روز بودن اول ماه»
عدم محوریت «سهولت دسترسی» در میقات
ثبوت تکوینی میقات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 043
اشکالات به اجزاء با چشم مسلح؛ نوعی بودن رویت هلال
ملاک شخصی و نوعی بودن احکام
بازگشت نوعی بودن رویت هلال به طریقی بودن رویت
اشکالات اجزاء با چشم مسلح؛ انصراف به رویت متعارف
مقدمه اول: تسمیه و انواع آن در «العناوین»
مقدمه دوم: انواع چهار گانه شبهه
مقدمه سوم: انحصار طبیعت وضع در طبایع
تفاوت حوزه وضع و انصراف
تفاوت شبهه مصداقیه و صدقیه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 044
کیفیت تطور علم در ذهن بشر
تقویت اطلاق به وسیله فرد متعارف در غسل الوجه
«تعارف» به مثابه ابزاری برای تحدید وجه
تحدید مقداری و تحدید عناصری
انواع تسمیه
«تحدید» در مقام انشاء ثبوتی احکام و مدیریت امتثال
بررسی عبارت مصباح الفقیه در مسح متعارف
تطبیق مدیریت امتثال در مسح معذور
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 045
مقصود از تعارف در غسل وجه
کلام مرحوم حکیم در تعارف و تحدید به اقل در غَسل وجه
عدم اجزاء رویت با چشم مسلح و تنظیر آن به حد ترخص
خفاء جدران و اذان در حد ترخص
خفاء مسافر از جدران و خفاء جدران از مسافر
توجه به نحوه ی تعبیر شارع در حد ترخص
تعارض بین ادله حد ترخص
تفاوت فتاوا و نصوص حد ترخص، نسبت به ذهاب و عود
اشکال در طریقیت خفاء اذان و جدران برای مسافت خاص
تشکیک در صدق «مسافر»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 046
طرح خفاء اذان و جدران در روایات با وجود مفاهیم واضحِ دال بر بُعد
دقت در میزان فرسخ و سایر مفاهیم دال بر بُعد
نقش «مسیره یوم» در صدق سفر
تاریخ قید «تواری عن البیوت» در فهم فقهاء
دستهبندی روایات دال بر حد ترخص
الف: روایات سماع اذان
ب: روایات منزل
ج: روایات بیوت
عدم موضوعیت رویت در حد ترخص در روایات
تشکیکی بودن صدق مسافر و تصریح به آن در روایت اسحاق بن عمار
منشأ تشکیک؛ اقل و اکثر در صدق مفاهیم و مسمیات
پایه ریزی معرفت فازی بر منطق دو ارزشی
تلازم بین غناء زبان و احتیاج زبانی
انشائات طولی و رابطه آن با تشکیک در صدق مفاهیم
تحلیل تشکیک و تطبیق آن با سرعت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 047
ادله حد ترخص؛ علت اخذ عنوان «رویت» در کلمات فقها
متعارض نبودن معیار های حد ترخص نزد قدما
طریقیت «سماع اذان» و «تواری من البیوت» برای خروج از بلد
متعارض دیدن معیار ها در طبقه شاگردان شیخ طوسی
عناوین مشابه «تواری من البیوت» در روایات
معنای تواری
معیار های حد ترخص در کلام قدما
عبارت کلیدی شیخ طوسی در خلاف
جمع بندی ادله حد ترخص
توجه به «تشکیکی بودن سفر» و «طولی بودن انشائات»در جمع بندی ادله
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 048
میزان صدق سفر عرفی
فوائد روایات ضعیف
تحلیل فرمایش شهید صدر در مقدمه «اقتصادنا»
جریان مناط بحث اجتماع امر و نهی در اجتماع سایر احکام
ادامه بحث از تحلیل فرمایش شهید صدر در مقدمه اقتصادنا
تطبیق دیدگاه استاد در بلاد کبیره
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 049
شاهدی بر عمل ابن بابویه بر اساس فتوای مشهور
تطبیق انشاء طولی در آیه تقصیر
تطبیق انشائات طولی در مواضع تخییر
تطبیق انشائات طولی در بحث قضاء
اشاره به دستگاه وسیع تشریع در روایت عبد الاعلی بن اعین
انشائات طولی در اجتماع احکام خمسه
موافقت انشائات طولی با ارتکاز عرفی
انشائات طولی و قاعده لاتعاد
تصویر انحاء مختلف «جزء» در مرکبات
نحوه مدیریت امتثال در مسافت شرعی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 050
انشائات طولی در کلام آیت الله بروجردی
فرهنگ شیعیان معاصر معصومین، نسبت به «امامت»
نگاه جمعی آیت الله بروجردی به «صدقه الله لاترد»
عدم تکاذب در عامین من وجه
لسان نداشتن ارتکاز متشرعه در کلام مرحوم حکیم
انشائات طولی در نماز مسافر
عدم تناسب صدقه الله با احتیاط در جمع
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 051
الامتثال عقیب الامتثال و موارد سقوط امر
الف: حصول غرض با امتثال و عدم امکان تکرار فعل
ب: حصول غرض و امکان تکرار فعل در غرض تشکیکی
ج: عدم حصول غرض و عدم امکان تکرار فعل
د: عدم حصول غرض و امکان تکرار فعل
ه: حصول غرض و امکان تکرار فعل در غرض غیر تشکیکی
تعلق اوامر به طبیعت و امکان تکرار فعل
انصراف به فرد متعارف؛ تأسیس فقه جدید یا پایه همه اطلاقات
انصراف در ادله مبیّنه حدود و بقاء اطلاق در غیر آن
انصراف مقدار کر به اشبار متعارف
انصراف خطوه به خطوات متعارف
انصراف مقدار شبانه روز در مناطق قطبی به متعارف
انصراف شدت شلاق به متعارف
انصراف در مقام امتثال و تفاوت آن با انصراف در مقام انشاء
بررسی اطلاق و تعارف در «ذرات ریز خون»
اشکال در صدق تسمیه در اجزاء دم
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 052
تشخیص موضوع مهمترین شان فقیه
انواع حکمت
تحدید موضوع در انشاء ثبوتی و مدیریت امتثال
موضوع شناسی در خون؛ جرمیت و رنگ دانه
الحاق و عدم الحاق حیض صفراء به خون
استنجاء به سنگ؛ جرم و رنگ دانه و بو دانه
عناصر دخیل در تسمیه؛ شیء و هیئت اجتماعیه اجزاء
بازگشت عرف خاص به ارتکازات عرف عام
میکروسکوپ و مسأله هیئت اجتماعیه در تسمیه دم
نیاز زبانی و انواع تسمیه
تشکیک در صدق مفهوم و سختی فهم آن
انواع رنگ دانهها و نفوذ آنها به پوست
شک در جزئیت وضعی و جریان برائت
انصرافِ الی و انصرافِ عن
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 053
شروع تقنین با موضوعات اقتضائی
تفاوت مناط و ملاک و تطبیق آن به آب کر
مدیریت موضوعات اقتضائی با انشائات ثبوتی
تفاوت الغاء خصوصیت و تنقیح مناط
انشائات ثبوتی در تعیین مقدار «کر»
تنقیح مناط در مقدار خون معفو
معیار استاندارد مقدار در قدیم و جدید
محاسبه کر با مقدار وزنی و حجمی
تمرین فقهی تناسب حکم و موضوع در خون
اختلاف آثار و نقش آن در تسمیه
تسمیه جدید در اجزاء ریز خون
تصعید بول و حکم نجاست آن
پر برکت ترین روش طلبگی
نجاست ذرات ریز خون
سوال در مورد بورس و پول
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 054
ابهام و شبهه صدقیه در خون
مبدء محاسبه شروع ماه قمری؛ تولد ماه یا تولد هلال
تحلیل حرکات سه گانه ماه و زمین و نقش آنها در محاسبات
تعداد چرخش سالیانه ماه به دور زمین
محاسبه دقیق حرکات سه گانه
ابتدای محاسبه ٢۴ ساعت و گردش زمین به دور خودش
شمارش واحد های بزرگ با واحد های کوچک
فضای ثبوتی موسَّع در تطبیق حرکات سه گانه
تفاوت بدایةالشهر و بدایة الحساب
دخالت محاسبههای مختلف در رویت پذیری هلال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 055
کتاب «تشریح الافلاک»
صعوبت محاسبات نجومی
انواع محاسبات نجومی و دقت آنها
الف: زیج
ب: محاسبه تعدیلات
ج: محاسبه حرکات دینامیکی اجرام سماوی
د: رویت پذیری هلال
مستندی مهم در بحث رویت هلال و نقض به اعتبار «بُعد خاص»
مستندات تعیین کننده؛ قانون الجزایر در علوم قرآنی
تحلیل نقض بر اعتبار «بُعد خاص» بر اساس مستند مذکور
روایت بطن نخله و ضابطه محاسبه اول ماه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 056
بررسی موضوعیت «قابلیت رویت با چشم عادی»
اشکال به تصویر عموم افرادی در «هلال»
اطلاق احوالی در «هلال»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 057
نقد مبنای «قابلیت رویت با چشم عادی»
تفاوت «اطلاق سِعی » با «اطلاق شیوعی »
ادعای انصراف به جهت خلط اطلاق احوالی و افرادی
بررسی موضوعیت «اماره ی کثیر الخطاء»
میقات در ادله رویت هلال
موضوع نبودن «رؤیت» در برخی روایات
رویت، اسهل الطرق برای کشف موضوع ثبوتی
حقیقت لیلة القدر
ابن جنید و اشتباه انتساب قیاس باطل به ایشان
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 058
ادامه بررسی موضوعیت« قابلیت رویت با چشم عادی»
تفاوت اطلاق احوالی و اطلاق افرادی
اماره بر مضی در واجبات موسع و مضیق
نقد موضوعیت رؤیت به جهت کثرت خطا در اماره
احتمالی ثبوتی برای رفع تهافت «موضوعیت رویت» و «وجوب قضا»
بررسی احتمال موضوعیت «امکان رویت متعارف»
بررسی احتمال ثبوتی مذکور در رفع تهافت
حرکت تکوینی ماه به دور زمین
چند سؤال مهم پیرامون حرکت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 059
تقسیمات اطلاق
تشبیه رویت هلال به خون
شبهه صدقیه و مناشئ آن
الف: مخلوط شدن طبایع بسیطه در خارج
ب: شک در اختلاط
ج: شک در سعه یا ضیق در مصداق مرکب
وضع الفاظ برای روح معانی
ج: شک در وصول به درجه ای از اجتماع
د: شک در اجزاء مؤتلفه شیء
نقش هیئت در تسمیه
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 060
اقتضاء ملاکی و بُرش انشائی
تفاوت نسخه روایت «قد یکون الهلال للیلة»
لزوم تفکیک بین اطلاق سعی و احوالی
بازگشت اطلاق احوالی به اطلاق افرادی
موضوعیتِ حالت، عامل شکلگیری فرد
عدم موضوعیت احوال هلال در لسان ادله
تغییر ضخامت هلال و حفظ فردیت آن نزد عرف
نقش هیئت در تسمیه
دقتی در مفهوم حرکت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 061
تسمیه هلال و قیود دخیل در آن
چند سؤال راهگشا در بحث
الف: تحلیل وجودی حرکت
ب: تحلیل وجودی کم متصل قار (بُعد)
تنافی حیثیت وحدت در وجود با کثرت موجودات
یادگیری بدون تکلف علوم
انحاء مختلف ظهور مفاهیم در عالم
مشاعر؛خواستگاه مفهوم وجود
مراتب وحدت و وحدت متمثل عند النفس
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 062
تسمیه هلال
نکته ای در مورد تصویر فرد در هلال
تصویر افراد در زاویه
اشکال اول به تصویر افراد زاویه
اشکال دوم به تصویر افراد در زاویه
طرح برخی سوالات جهت روشن شدن خاستگاه مفهوم وجود
کتاب «شواهد الربوبیه» ملاصدرا
مصحح اتصاف ما سوی الله به وجود
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 063
خاستگاه مفهوم وجود نزد علامه طباطبائی
مثول خاستگاه مفهوم وجود
تحلیل مفهوم وجود بر اساس تعبیر امام سجاد(ع)
شکلگیری علم حصولی بر پایه مفاهیم مقابلی
مراحل مختلف در مفهوم وجود
نزاع لفظی در اصالت وجود
بُرد برهان امتناع اعاده معدوم
لزوم تدوین منطق جدید متناسب با هیولی و حرکت
ادراک طبیعت در ضمن فرد
تسمیه هلال
قیود تسمیه و تفکیک آن با انس ذهنی
انواع تسمیه
تقسیم بندی دیگر در فضای تسمیه هلال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 064
انواع مسمی
الف: خارجیت مسمی
ب: مثولی بودن مسمی
ج: تحقق مسمی در نسبت
مفهوم زیبایی
تفاوت حسن و جمال
تقید مسمی به حالت نفسانی
لزوم تفکیک بین مقارن و مسمی
احتیاج بشری و کشف قیود در مسمی
بررسی لغوی کلمه «هلال»
ریشه واژه هلال در زبان انگلیسی
زبان قیاسی و زبان ترکیبی
توحد مناشیء زبانی
خطاء در تطبیق مفهوم بر مصداق
تقریر دوم از خاستگاه مفهوم وجود
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 065
تسمیه هلال
موافقت اشتراک لفظی حِکمت زبان
کتاب «المعجم الاشتقاقی المؤصل»
هلال و معنای خالی شدن جوف
رابطه صوت و معنا در معانی
مختار در معنای هلال
تاثیر جایگاه حرف در معنا
پیچیدگی علم لغت و رابطه تکوینی لفظ و معنا
تفاوت دلالت ذاتی با ارتباط ذاتی
جمعبندی معنای مختار در «هلال»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 066
تلألؤ؛ معنای اصلی هلال
بررسی تقید هلال به رؤیت و ناظر زمینی
لزوم بررسی ادعای حقیقت شرعیه در هلال و شهر
موضوعیت شهر در ما نحن فیه؛ اماریت هلال بر حدوث شهر یا مضی شهر؟
تفکیک بین بدایة الحساب و بدایة الشهر
لزوم توجه به نقطه انطلاق در بحثهای علمی
بررسی «عهد» در هلال و تلألؤ
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 067
ادامه بررسی مفهوم هلال
ضرورت آشنایی عالم دینی با معلومات عمومی علمی زمان خود
تأکید بر آشنایی با نظریات مطرح و مرزهای دانش، مخصوصا در علوم پایه
تطبیق مبانی علوم طبیعی بر مفاهیم دینی
شاخصترین علوم پایه: ریاضی و فیزیک و اهمیت آنها
امکان رویت هلال و تشخیص موضوع ادله
بررسی مقومیت برخی از امور در تسمیه هلال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 068
شرط مشاهده نور
تقید مسمای هلال به تقوس؟
دو گام در بحثهای فقهیچند وقتی است که برگهای4 نزد من هست. ابتدا در مورد آن توضیحی را عرض کنم. در فضای بحث فقهی ما دو کار داریم. طلبه که در فضای بحث فقهی فکر میکند، دو کار دارد. یک کار این است که خودش سعی کند به حق برسد و مراد را بفهمد. از دلیل، استنباط مباشری بکند. یعنی به سرچشمه برود و آب بردارد؛ استنباط مباشری به این معنا است که به سرچشمه میرود و آب بر میدارد. خودش تشخیص میدهد که شارع مقدس چه حکمی کرده و استنباط میکند. این یک مرحله است.
عدم حقیقت شرعیه برای «شهر»این برگه خیلی وقت است که نزد من است. شاید بهترین زمانش الآن باشد که به آن اشاره کنم. به همین نحوی که گفتم سؤال حیثیت تقییدیه در هلال، فضای عموم بحث را در یک مرحلهای تخریب میکند. آن سؤال باشد و فعلاً روی فضایی که متفاهم کل باحثین است، بحث جلو برود تا بعد از اینکه مراحلی حل شد و در بعضی گام ها اتفاق نظری حاصل شد، سؤال سنگین تری را مطرح کنیم و بعد ببینیم چه باید گفت.
صعوبت تعیین بدایه الشهر و ضرب قاعده
لزوم تبیین ارتکاز با کلمات ممهده و معدات همهفهم
تببین ارتکاز مقابل رؤیت وصفی
طریقی بودن رؤیت و استدلال بر آن
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 069
ارتباط طریقیت رؤیت با مواقیت قمر
اشکال تهافت طریقیت رؤیت با عدم اجزاء تلسکوپ
پاسخ کتاب هیویات فقهیه: طریقیت رؤیت برای منازل و مواقیت قمر
نقد پاسخ هیویات
مراد از مواقیت و منازل
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 070
منازل قمر؛ اهلّه؛ مواقیت (2)
توجه به ارتکازیات و مسلّمات در فضای بحث علمی
لزوم توجه به فضای حاکم بر یک بحث علمی
فضای حاکم بر استدلالات علامه تهرانی
پذیرش طریقیت رؤیت در کتاب رؤیت هلال
مدّعای هیویات فقهیه در معنای «أهلّه»
احتمالات در مراد از منازل قمر
الف) منازل بیستوهشتگانه
ب) شکل قمر
ج) شبانهروز ماه
د) ادوار و شهور
جمعبندی پاسخ به هیویات فقهیه
روایات بدون منبع در مجمع البیان
غلط بودن ردّ روایت به صرف عدم نقل آن در منابع متقدّم موجود
علل ناپدیدی برخی از تراث شیعهاگر یادتان باشد سؤالی در ذهن من بود که چرا یک دفعه محو شد. بعداً هم کمکم حل شد. در تاریخ ریاضی دیدم که بهصورت طلبه مسلمانی میآمده و کتابها را می خریده و می برده. این یکی بود. با رنسانس و فتح قسطنطنیه که کتابهای آنها را بردند و یک نهضتی در استنساخات زبان یونانی شد، قسمت دیگر سوالم حل شد. اخیراً هم جالب بود. آن آقای عراقی -جیم الخلیلی- سه مستند سه بخشی ساخته که در بخش سومش گفت وقتی قاره آمریکا کشف شد برای اروپاییها بار بار طلا میآمد. از نظر مالی خیلی بالا رفتند. آن جا طلا زیاد بود. میگویند چنان دستشان باز شد که بخش مهمی از این پولها را صرف خرید کتاب از شرق عالم کردند. میگوید بردند! این هم نکتهای بود. من تا حالا به این صورت به آن برخورد نکرده بودم. شواهد زیادی پیدا کرده بودم. اما این هم یک نکتهای بود که ایشان گفت؛ که آنها شروع کردند به خریدن و بردن.
دقت محدثان در جلوگیری از راهیابی روایات مجعول به منابع شیعی
بررسی تناقض در عبارت مرحوم خوئی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 071
فقه الحدیث روایات «إذا رآه واحد رآه ألف»
پاسخ هیویات فقهیه به تهافت در کلام محقق خوئی
بررسی منشأ تهافت در کلام مرحوم خوئی
الف) شیوه بحث مرحوم خوئی در کتاب المستند
ابطال حد دانژون در نجوم امروز
ب) شیوه بحث مرحوم خوئی در مراسلات
بررسی روایات «إذا رآه واحد رآه ألف» و نقد مرحوم خوئی
جمعبندی بحث جلسه
اعتبار رؤیت حادّ البصر
لغت «هلال» در زبان آشوری
تأثیر جایگاه حروف در معنا
پدیده «تعریب»
لزوم توجه توأمان به استعمالات ریشه و معانی حروف در پژوهش لغوی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 072
ضوابط رؤیت و رؤیتپذیری هلال
مفاد روایات «إذا رآه واحد...»: نفی رؤیت شاذه؛ نه شرطیت رؤیت متعارفه
زمینه صدور روایات «إذا رآه واحد...»
تفکیک بین رؤیت شاذه و رؤیت متخصص
حکم اطمینان یک فرد به رؤیت هلال
تفکیک الفتاوی الواضحة بین تولد طبیعی و تولد شرعی هلال
دو نکته راهگشا در بحث:
الف) معیار رؤیتپذیری هلال: میزان ضخامت هلال یا فاصله بین ماه و خورشید؟
معیار رؤیتپذیری در بیان مرحوم خوئی
معیار رؤیت پذیری در کتاب رؤیت هلال
ب) امکان تقلیل محل نزاع به سه ساعت اختلاف میان رؤیت با تلسکوپ و رؤیت با چشم عادی
واحد بودن تقویم و عدم تعدد آن
لزوم تقویم واحد و تطبیق ایام شرعی بر آن
رفع بسیاری از ابهامات با تعیین معیار شروع ماه برای کل کره
نقطه دحو الارض، معیار تکوینی تقویم الهی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 073
مبدأ واحد شروع ماه قمری برای کل کره
تفاوت منازل قمر با برج های دوازدهگانه
ارتباط ضخامت قرص قمر با فاصله آن از خورشید
نقد رؤیتپذیری هلال در کلام مرحوم خوئی
ثمره اختلاف سهساعتی رؤیت با تلسکوپ و رؤیت با چشم عادی
بطلان قول به اشتراک افق
رؤیتپذیری هلال برای کل کره
اهمیت توجه به تراث روائی در بحث رؤیت هلال
نظم دقیق حرکات اجرام سماوی و تقویم بشری
روایت سیاری و اشاره به سال کبیسه
تقویم بشری و رابطه آن با نظم حرکات اجرام سماوی
رابطه خروج از محاق و رؤیت هلال در شروع ماه قمری
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 074
عدم تلازم اعتبار تلسکوپ با تخطئه رؤیت هلال در تاریخ اسلام
سه هدف متفاوت در کندوکاوهای فقهی
لزوم تفکیک بین موضوع واقعی و طرق احراز موضوع
بررسی شبهه تلازم اجزاء تلسکوپ با تخطئه رؤیت هلال در تاریخ اسلام
الف) قلّت موارد رؤیتناپذیری هلال در تمام بلاد اسلامی
ب) روند کاهشی ادعای رؤیتناپذیری هلال
لزوم صدق رؤیت عرفی؛ عدم صدق رؤیت در دستگاه ccd
ج) شواهد تاریخی بر رؤیتپذیری هلال
مقدار فحص از ادله در استنباط
تفکیک بین صدق عرفی رؤیت با متعارف بودن رؤیت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 075
سه گام مهم در احراز ملاک دخول شهر
عدم صدق رؤیت در دستگاه ccd
لزوم بررسی صدق رؤیت در ارتباطات زنده و برخط
تسمیه هلال و عدم تقید آن به رؤیتپذیری با چشم عادی
شکست نور در تلسکوپ و پردازش نور در ccd
صدق یا عدم صدق رؤیت در انواعی از تصویر زنده
صدق رؤیت و نقش مناط حکم
تشکیک در مراتب رؤیت و استفاده از آیینه توسط پزشک
سونوگرافی و صدق رؤیت اجنبیه
پردازش زنده نور و تشکیک در صدق رؤیت
ترسیم سه گام مهم در اثبات دخول شهر
قطع حاصل از طریق و قطع حاصل از هر شیء
تلازم حجیت قول بیّنه و میقاتیّت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 076
نقش کشف اغراض و تناسب حکم و موضوع در صدق رؤیت
وضوح مفهوم رؤیت و ابهام در صدق آن
چشم مصنوعی و صدق رؤیت
صدق مشکوک رؤیت و نقش تناسب حکم و موضوع
پردازش و شکست نور و تغییر در مرئی
لزوم فهم موطن مسمی در صدق رؤیت
موطن استماع در قرائت قرآن
ضابطه صدق رؤیت در موارد مشکوک: کشف اغراض به وسیله تناسب حکم و موضوع
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 077
تشکیک ماهیت و مناشئ آن
اشتراط صدق رؤیت عرفی یا متعارف در صدق؟
صدق عرفی هلال و بُعد قمر از شمس
امکان تشکیک در ماهیت
تطبیق تشکیک ماهیت در حرف «راء»
مناشئ تشکیک ماهیت
الف) اشاره به شأنیت و قوه در افراد غیرکامل
ب) متغیر و ظرف طبیعت
ج) شناور بودن طبیعت
پارادوکس خرمن و مسأله صدق
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 078
تشکیک در ماهیت (2)؛ طبیعت بسیطه
رواداری؛ منشأ پارادوکس خرمن
ترکیب طبایع، منشأ تشکیک در ماهیت
رابطه طبیعت و فرد
جزء لایتجزی در تصویر رابطه طبیعت و فرد
شواهدی بر تحقق طبیعت بسیطه
رابطه بین معانی و حقائق
اشاره به برخی حقائق با مفاهیم تقابلی، بدون اتصاف به آن مفاهیم
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 079
نقش «مرئیّ» و «مناسبات حکم و موضوع» در مراد از «رؤیت»
ترکیب و تشکیک در ماهیت
مقوله رؤیت و لااقتضاء بودن آن
اناطه تحقق رؤیت به دریافتکننده
تشکیک در رؤیت مقولی
تشکیک در رؤیت به اعتبار مراد متکلم
منشأ اختلاف در صدق رؤیت هلال
صدق قرائت قرآن بر ضبط صوت
دخالت غرض در صدق رؤیت
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 080
طریقیت رؤیت هلال برای مضیّ شهر سابق
نقش مقصود از «رؤیت» در صدق آن
صدق «رؤیت» در «ارتباط زنده» با لحاظ مقصود
طریقیت «رؤیت هلال» برای «دخول شهر»
پیچیدگی احراز دخول شهر با رؤیت با تلسکوپ
ثبوتی و غیراعتباری بودن دخول شهر
استصحاب و اماریت هلال بر مضیّ شهر
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 081
مباحث تکمیلی بحث تشکیک در مفاهیم و عناوین
تحقق «تشکیک» در مفاهیم «متواطی»
منشأ تشکیک در ماهیات
فصل اخیر و میزان در آن
جریان تشکیک در جنس، نوع، صنف و فرد
جریان تشکیک در مفاهیم مقولی
تبیین خروج شعاع از بصر
تفکیک عناوین مقولی از عناوین ثانوی در حسن و قبح
نوع اخیر و معیار دستیابی به آن
مشکله دخول شهر با رؤیت با تلسکوپ
ادعای اختصاص رؤیت به ماه مبارک به جهت فرض الله بودن آن
معنای فرض الله در مقابل سنّة النبی
عدم اختصاص رؤیت هلال به شهر مبارک در روایات
چند سؤال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 082
شواهدی بر کفایت هلال تلسکوپی برای دخول شهر
مقصود اصلی از رؤیت هلال
شواهد کفایت هلال تلسکوپی
الف: کاهندگی مکانی
ب: کاهندگی زمانی
میقاتیت هلال و لزوم ترسیم خط زمان برای هلال
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 083
خط زمان و آثار آن
کرویت زمین و مشکل تعیین ایام هفته
خط زمان و خصوصیات آن
الف: تغییر جهت چپ و راست
ب: شروع و پایان روز در دو طرف خط
خط زمان و مشکل تعیین هلال
خط زمان و سال شمسی
دفع مشکل خط زمان در تعیین هلال
لغزنده بودن روز عید در کل کره
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 084
نصف النهار دحو الارض و خط زمان
نصف النهار گرینویچ
تصویر یک شبانهروز کره در لحظه طلایی
نصف النهار دحو الارض و ساعت صفر
علم معصوم و امثال سید بن طاووس به دخول شهر
روشهای نظمدهی تقویمی به روزها در اقوام و ملل
اشاره به ثبوتی بودن دخول شهر در آیات و روایات
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 085
مباحث تکمیلی خط زمان و تقویم کره
طریقی بودن رؤیت هلال در کلام سید بن طاووس
نسبت نصف النهار با خط زمان
نصف النهار قراردادی و شبانهروز ثبوتی
لحظه طلائی در نصف النهار مبدأ
لوزم تصویر خورشید مجازی
اشارات علمی و پیجویی آنها
اهل البیت منشأ تمام علوم
تفکیک بین ساعت محلی و ساعت کره
نصف النهار دحو الارض در کلام امام و تصویر تقویم ثبوتی
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 086
تطبیق روایت «رؤیت قبل یا بعد زوال» بر نصفالنهار دحوالارض
خط زمان و اشاره روایت به آن
تذکر دو نکته
الف) دو معنا برای متعارف
ب)«أجازه لي مما صح عندي من حديثه» در سند کمال الدین
روز واحد کلّ کره در لحظه طلایی زوال نصفالنهار دحوالارض
تصویر هفتاد و دو ساعت برای یک شبانهروز کره
رؤیت قبل زوال نصفالنهار مبدأ، ملاک اتصاف روز کره به اول ماه
غایت روایت، نظم تکوینی تقویم، بدون تعرّض به برخی فروع
دقت در هفتاد و دو ساعت کره
قادح نبودن غموض معنای مختار روایت
عدم منافات روایات مقام اثبات رؤیت با روایات مقام ثبوت
ضرورت تصویر ساعت صفر
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 087
نصف النهار مبدأ در روایت «طالع الدنیا السرطان»
لزوم انس گرفتن با خصوصیات خط زمان
ساعت صفر و آنات بعد از آن
روز جهانی و روز محلی
تحقق دو روز در کره و تنظیم روز کره
تفاوت کارکرد خط زمان و نصف النهار مبدأ
پیچیدگی تعیین خط زمان
اهلال هلال قبل یا بعد از زوال
طولیت احکام بقاع محلی و احکام کره
تصویر شب قدر شخصی در کل کره
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 088
بیانات علامه مجلسی پیرامون مباحث اخیر
انواع چاپهای بحارالانوار
شبانهروز حقیقی و متوسط
توضیح روایت «ان طالع الدنیا السرطان»
بیان مرحوم مجلسی در تقدم خلقت روز بر شب و زمین بر آسمان
فتق و رتق در آیه شریفه « أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما»
الهیون مسیحی و نظریه بیگ بنگ
قاعده «نظام اصل موضوعی» در فهم آیات قرآن کریم
توضیح مرحوم بهجت از دو واژه «کوکب» و «نجوم»
سال ۱۴۰۰-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 089
سیر و جمعبندی مباحث رؤیت هلال تاکنون
بررسی اسناد جزمی شیخ صدوق
اختلاف نسخه روایت « قد يكون الهلال لليلة و ثلث»
عدم دلالت مقدمه مقنع بر قطعیت اسناد
علل و مناشئ از بین رفتن کتب و اصول روائی
سیر مباحث رؤیت هلال تا اینجا
علوّ مقام معنوی شیخ انصاری
جمعبندی بحث رؤیت هلال تا اینجا
دو روایت کلیدی در بحث رؤیت هلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 090
وضعیت هلال شوال 1443ق.
بررسی رؤیت هلال شوال سال ١۴43
تأثیر اختلاف فتاوا در عید فطر سال 1443
تبیین اصطلاح فقهی موضوع حکم
موضوع فقهی و موضوع منطقی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 091
تحلیل «موضوع» در رؤیت هلال
«موضوع» در اصطلاح فقه و اصول
شمول رؤیت برای تلسکوپ در تلقّی عرف و ارتکاز متشرّعه
تفکیک بین «موضوعیت» در متعلق حکم و «موضوع» در مقابل حکم
نظام اغراض و قیم در اعتباریات و نقش آن در فهم موضوع
اشتباه در تشخیص موضوع و خلط آن با متعلق حکم
عدول از فتوا، میدانی برای تمرین فقهی و تنظیم مبانی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 092
اغراض، ارزشها و جهتدهیها در احکام
موضوعيت يا ترائی موضوعیت
مسأله اشتراک افق در فرض اتحاد نصف النهار
شناسایی اغراض و ارزشها و جهتدهیها در احکام
طریقیت رؤیت در همه حال و ترائی موضوعیت در متعلق حکم
بررسی برخی از مثالها و رد قول شخصی و نوعی بودن رؤیت
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 093
تحلیل و نقد «نوعی بودن» رؤیت هلال
خلاصه جلسه گذشته
بررسی منشأ قول تفصیل بین حکم شخصی و نوعی
نقد تفصیل بین شخصیت و نوعیت با دو بلد در یک نصف النهار
مرز تکوین و اعتبار در اهلال هلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 094
تکوینی بودن اهلال هلال
تکوینی بودن اهلال هلال و لغویت جعل شرعی در آن
اتحاد فرد هلال در چشم مجرد و مسلح در اماکن متقاربه
امکان تقریب مبانی علمی
جمعبندی بحث
بررسی امکان رؤیت هلال با ارتفاع گیری از نقطه استحاله رویت
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 095
تبیین اتحاد هلال در تلسکوپ و چشم عادی با تکیه بر روش حذفی
الف: شکستن قول به موضوعیت داشتن رؤیت در برخی مثالها
ب: اتحاد فردیت در رؤیت با تلسکوپ و چشم عادی
ج: اتحاد هلال شرعی در رؤیت با تلسکوپ و چشم عادی
مرئی در تلسکوپ؛ هلال یا شکل هلال؟
اتحاد فرد هلال در روایت داوود رقی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 096
استحاله ملاک بودن میزان بُعد قمر از شمس در اهلال هلال
صدق رؤیت عرفی با تلسکوپ
اجزاء تلسکوپ براساس کفایت رؤیت در بلاد شرقی
استحاله ملاک بودن میزان ابتعاد قمر از شمس
لحظه اهلال هلال در علم الهی و طرق رسیدن به آن
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 097
پاسخ به برخی سؤالات پیرامون رؤیت هلال با چشم مسلّح
بررسی حکم شخصی و نوعی
تاملی در رؤیت هلال با تلسکوپ
لزوم حقجویی در مباحثات علمی
طرح بحث جلسه بعد
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 098
احتمالات معقول برای ملاک شروع ماه
روایت معمر بن خلّاد در بیان آیتالله شبیری
احتمالی در فقه الحدیث روایت معمر بن خلاد
استحاله طریقیت اهلال هلال برای فاصله
تأملی در روایات قطع تلبیه
ثبوتی بودن خروج قمر از تحت الشعاع
چند راهکار ثبوتی عملی برای زمان شروع ماه
میقاتیت هلال برای کل کره
تمایز شروع ماه در احکام شب و روز ماه رمضان و احکام آنات ماه
عدم تصویر ذو الطریق برای هلال
معنای خروج قمر از تحت الشعاع
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 099
عدم جریان پارادوکسهای «خرمن» و «زنون» در اهلال هلال
نقد قول ابتعاد قمر از شمس در اهلال هلال
عدم ورود شبهه خرمن و شبهه زنون در اهلال هلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 100
جمعبندی اهمّ مباحث گذشته
طریقیت اهلال هلال به دخول شهر
لزوم تفکیک بین لحظه ثبوتی دخول شهر و امارات کاشفه از آن
تشخیص موضوع حکم، مهمترین گام در بحث رؤیت هلال
بررسی انصراف رؤیت به رؤیت متعارف در زمان معصوم (ع)
لزوم صدق هلال در امارات کاشفه از دخول شهر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 101
محوریترین نکته در بحث کفایت رؤیت با چشم مسلّح
فقه اللغه كلمه «هلال»
لزوم توجه به قواعد مختلف در اشتقاق کبیر
موافقت ارتکاز عمومی با صدق هلال در رؤیت با تلسکوپ
عدم لزوم تأخر نقد علمی از ارائه ساختار و نظام علمی
رجحان نقد علمی و حرمت ساختارشکنی فکری
ضرورت تفکیک بین مواضع تبرّی، تقیّه، ابراز مشترکات
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-سال دوم-ادامه بحث رؤیت هلال-جلسه 102
«الیقین لایدخل فیه الشک»، بیان استصحاب یا موضوعیت یقین به دخول رمضان؟
تطبیق استصحاب بر «الیقین لایدخل فیه الشک» توسط شیخ انصاری
امکان جامعگیری از قواعد استصحاب، یقین، مقتضی و مانع، فراغ و تجاوز
دیدگاه آخوند در موضوعیت یقین به دخول رمضان و عدم دلالت مکاتبه قاسانی بر استصحاب
بیان محقق ایروانی در نفی دلالت مکاتبه بر استصحاب
اشکال منتقی الاصول به مناقشه صاحب کفایه
جایگاه استظهار از عموم اخبار و استظهار از روایتی خاص
بیان منتقی الاصول در موضوعیت یقین و نفی دلالت مکاتبه بر استصحاب
استظهارات مختلف و بههمریختگی فضای برداشت از روایت قاسانی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 103
بررسی دلالت روایات رؤیت بر موضوعیت یقین
گزارشی از جلسه قبل
تأیید دیدگاه آخوند خراسانی در بیان مرحوم مظفر
تأیید دیدگاه آخوند در بیان محقق اصفهانی
ابواب مربوط به رؤیت هلال در وسائل الشیعه
فتوای مشهور در بطلان روزه یوم الشک و مخالفت مرحوم جواهری
تأثیر تبویب احادیث در منابع اولیه و ثانویه، در افتاء
روایت کافی در روزه یوم الشک
موضوعیت یقین و قاعده اشتراک الاحکام بین العالم و الجاهل
عدم احتمال موضوعیت یقین در روایت قاسانی در مقابل استصحاب
مدیریت امتثال و تأثیر آن در استظهار از ادله
انشاء در طبایع و امتثال در افراد
امکان جمع انشاء حکم و مدیریت امتثال در دلیل واحد
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 104
بررسي روايات صوم يوم الشك
توثیق یحیی بن عبدالله کاهلی
احتمال نقل روایت امام صادق ع از امیرالمؤمنین ع در روایت کاهلی
تعارض «احبّ» بودن روزه یا افطار یوم الشک در دو روایت از امیرالمؤمنین ع
جمع بین دو روایت با در نظر گرفتن نیت صائم
نقض جمع پیشین، به روزه عید فطر و عدم تأثیر نیت در حرمت آن
روایات نهی مطلق از روزه یوم الشک و تعارض آن با روایت «احب ان اصوم»
روایت حرمت روزه یوم الشک و وجوب قضاء آن
توضیح صاحب حدائق پیرامون روایت
تشکیک در طرح احتمالات تقیه توسط صاحب حدائق
عدم تأثیر نیت در صحت و بطلان روزه یوم الشک
نیت روزه در کلام صاحب دعائم و فیض کاشانی
جمع بین دو روایت با توجه به نظریه مدیریت امتثال
توضیح نظریه مدیریت امتثال
رفع برخی تعارضات و اختلافات فقهی با لحاظ مدیریت امتثال
مراتب فعلیت حکم؛ فعلیت قهری و فعال شدن آن
وجود حیثیات مختلفه در فرد یوم الشک و جمع بین دو روایت
کسر و انکسار حیثیات در مدیریت امتثال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 105
احتمال نقل عبارت امیرالمؤمنین ع در روایت امام صادق ع
مفاد روایت در منابع اهل سنت
نفی احتمال موضوعیت یقین در روایت قاسانی توسط شیخ حسین حلی
تفاوت شرطیت یقین در عالم انشاء با مدیریت امتثال
لسان دلیل، عاملی مهم برای فهم مقام انشاء و مقام مدیریت امتثال
اصل اولی در موارد دوران بین مقام انشاء و مقام مدیریت امتثال
تقسیم اولیه و ثانویه، ملاکی برای تفکیک بین مقام انشاء و مدیریت امتثال
شبهه قیاس بودن استصحاب در شبهات حکمیه و حل آن در نظریه مدیریت امتثال
تطبیق صوم شیخ و شیخه به مدیریت امتثال
عدم دخالت یقین به فجر در انشاء وجوب صوم و دخالت آن در مقام امتثال
تجانس فجر در «تبین الفجر» و «مطلع الفجر»
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 106
روایات متعارض در صوم یوم الشک ومدیریت امتثال
سه دسته معارض برای روایت «اصوم یوما من شعبان احب الی...»
شش روایت در مقنعه مرحوم مفید
مدیریت امتثال و جمع بین روایات
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 107
بررسی اولین وجه جمع بین روایات متعارض صوم یوم الشک
عدم انعکاس تمام روایات مقنعه در تهذیب شیخ
سّر الله بودن یوم الشک
نسخه صحیح از روایت «من صام یوم الشک فرارا بدینه»
تتمّه متن مربوط به مدیریت امتثال در جلسه قبل
تفاوت فتوا و حکم
تعارض بدوی بین «احب ان افطر» و «احب ان اصوم»
حل تعارض به قصد زیاده در ماه رمضان
اولین شاهد روائی جمع دو روایت به قصد زیاده
شاهد روائی دوم
شاهد روائی سوم
مبعدات حمل «ازید» بر نیت زیاده
الف) عدم موافقت طبع عرف با روزه یوم الشک به نیت ماه مبارک
ب) عدم تناسب حکم و موضوع
ج) دو گزینه بودن نیت و لزوم اشاره به گزینه درست
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 108
اغراض شارع در مدیریت امتثال
بررسی موضوعیت یقین در رؤیت هلال
تأیید دلالت روایات بر موضوعیت یقین توسط صاحب کفایه
عدم موضوعیت یقین در روایات رؤیت هلال
تصریح به موضوعیت یقین بعد از صاحب کفایه
بررسی تعارض دو روایت یوم الشک
حمل «ازیده» به قصد ازدیاد و بدعت
سه مبعِّد برای این حمل
1) ظهور لحن امام در ترک صوم یوم الشک، نه بیان نیت
2) تناسب بدعت با حکم «اکره»، نه «احب»
3) نادر بودن حمل «ازیده» بر نیت در خارج
تقویت حمل «ازیده» بر ممنوعیت صوم یوم الشک
اغراض شارع در مدیریت امتثال
1) استقرار نظم در جامعه
2) تسهیل در اجرای اوامر
3) تعظیم شعائر
استصحاب یقین و رفتار سابق، یکی از مؤلفههای حفظ نظم
مسأله تعدد زوجات و متعه در نظریه مدیریت امتثال
فرض اتحاد کاسولا و جوهری در رجال
تعطیلی مقطعی توحید به جهت مصلحت اقوی
فلسفه دعا: حاجت انسان به دعا
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 109
دومین وجه جمع بین روایات صوم یوم الشک
حرمت صوم یوم الشک نزد برخی عامه و استحباب آن نزد شیعه
فاصله گرفتن اهلسنت از معصوم و عدم فهم تشریع احکام
کشف اغراض شارع به طریق إنّی در مقام مدیریت امتثال
خودترمیمی شریعت با استفاده از اغراض نظم، تسهیل و تعظیم شعائر
مقابله شرع با احتیاط منافی سهولت و بقای شرع
همگرائی و نظم ارگانیک احکام شریعت
وجه دوم در معنای «ازیده»: نهی از صوم یوم الشک برای حفظ اغراض شارع
ارتباط احکام طولی با اغراض شارع
چند لسانی بودن روایت «ازیده»
تقریر مرحوم مظفر از ادله روایی استصحاب
لزوم تفکیک مقام افتاء از مقام حکم
ترجیح بین ادله با اغراض شارع
حکم حاکم و مسأله مدیریت امتثال
گستره منابع روایی در تحقیق فقهی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 110
نقش استصحاب در تنظیم رفتارها و حفظ اغراض شارع
استصحاب، وجه دوم در «ازیده»
مکاتبه قاسانی و تأکید بر یقین ثانی در استصحاب
حکمت تأکید بر یقین دوم در مکاتبه قاسانی
استصحاب، دلیلی کاربردی برای تنظیم رفتارها
بازگشت قاعده اشتغال به استصحاب
چهار صغری از قاعده «الفریضة لاتقبل الا بالیقین»
سه غرض مهم شارع در تصریح به یقین ثانی
جمع جواز ثبوتی صوم یوم الشک با قاعده عملی «الفریضة لاتقبل الا بالیقین»
افاضه عرفات، نمود تعظیم شعائر در بدنه امت
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 111
لزوم یقین در ادای فرائض
احتمال تصحیف در تعبیر «کان امیرالمؤمنین یقول»
موضوعیت یقین در روزه رمضان و تنافی آن با اجزاء روزه یوم الشک
احتمال حمل یقین بر یقین به نیت و نقض آن با روایت بعدی
نقد برداشت شیخ انصاری از روایات یوم الشک
معنای صحیح از جزم در نیت
حِکَم شارع در مدیریت امتثال در یوم الشک
روایات اداء فریضه به یقین و موارد مقابل آن در روایات
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 112
مقایسه لزوم یقین در صوم و برخی عبادات دیگر
خلاصهای از مباحث سابق
رتبهبندی روایات یوم الشک
روایات دال بر موضوعیت یقین در صوم از دیدگاه محقق اصفهانی
تشابه روایات موضوعیت یقین در صوم و در وقت نماز
دلالت تعبیر «كُلُّ فَرِيضَةٍ إِنَّمَا تُؤَدَّى إِذَا حَلَّتْ» بر فعلیت موضوع نه موضوعیت یقین
روایات یقین به وقت نماز
استدراک 1) منابع روایت «ازیده»
استدراک 2) منشأ روائی تعلیل «لان الفرائض لاتقبل الا بالیقین» در کتاب فقیه
انعکاس متفاوت لزوم یقین به وقت نماز، در فتاوی
مراتب احتیاط در فتوای سید در عروه
بررسی کلام شهید در ذکری در بطلان صلات قبل از وقت
یقین در دو رکعت اول و جانشینی ظن در آن
منشأ برداشت موضوعیت یقین در چهار مثال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 113
تهافت قول به موضوعیت یقین در فرائض در دامنه فقه
دو وجه عرضی و طولی در جمع بین روایات صوم یوم الشک
لحون کلام و تناسب حکم و موضوع
مدیریت امتثال توسط شارع در مستحبات
تأثیر اظهار احتمالات و جمع شواهد در پیشرفت علم
اصل اولی در جمع؛ جمع عرضی یا طولی؟
تهافت در قول به موضوعیت یقین در وقت صلات
تهافت در قول به موضوعیت یقین در صوم
تهافت در قول موضوعیت یقین به رکعتین صلات
تهافت در قول به موضوعیت یقین در طواف واجب
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 114
تبیین مراد از «لحن»، «قاعده فراغ» و «استصحاب»
معانی متصوّر برای «لحن» در روایت «لانعد الرجل... فقیها حتی یلحن له فیعرف اللحن»
الف) لحن بهمعنای غلط
ب) لحن بهمعنای معاریض و محامل کلام
ج) لحن بهمعنای سیاق کلام
د) لحن بهمعنای کاشف از اراده جدی متکلم
ه) لحن بهمعنای ریخت کلام
تفاوت لحن و مذاق شارع
تصویر سه معنا برای قاعده فراغ (تنزیل شک به منزله یقین، عفو، اذکریت حین العمل)
تقریر جدید از استصحاب؛ همبافته یقین درونی و رفتار
عدم مقومیت یقین درونی در همبافته یقین
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 115
بررسی نهی از مطلق روزه در یوم الشک
عبارت «یعنی» در روایت؛ کلام امام یا افزوده راوی؟
تأثیر فضا در استظهار معنای کلمه
تفکیک معانی در فضای تکوین و فضای اعتبار و انشاء
تناسب حکم و موضوع
لسان مدیریت امتثال در «کنت علی یقین»
احتمال دوم در معنای «ازیده»؛ نهی از اضافه عملی یوم الشک به رمضان
تأیید احتمال دوم در «ازیده» در روایت ابیخالد
احتمال اول در «ازیده» و تعارض آن با روایت شافعی
اختصاص «یوم وفقت له» به فرض فعلیت شک در روایت معمّر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 116
انواع شبهه در یوم الشک
تفسیر یوم الشک در روایت ابن خلاد
تعارض روایات در قضا یا عدم قضای صوم یوم الشک
حل تعارض به حمل روایات دال بر قضا بر تقیه توسط صاحب حدائق
حمل روایت قضا بر روزه یوم الشک به نیت ماه رمضان
حمل روایت عدم قضا بر فعلیت شک و روایت قضا بر عدم آن
بررسی انواع احتمالات در شبهه یوم الشک و تطبیق آنها بر روایت ابن خلاد
اول) شبهه حکمیه ناشی از روایات عدد
دوم) شبهه شأنی احتمال سیروزه بودن شعبان
عدم شمول روایت ابن خلاد نسبت به شبهه اول و دوم
سوم) شبهه ناشی از شرائط جوی
چهارم) شبهه ناشی از اختلاف مردم در رؤیت هلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 117
بررسی شبهه پنجم و ششم در یوم الشک
محوریت فعلیت شک در یوم الشک در مسالک و روضه و حدائق
اشکال میرزای قمی و نراقی دوم به فعلیت شک
یادآوری چهارنوع شبهه در یوم الشک
شبهه پنجم: شک ناشی از جدول در یوم ثلاثین
الف: جدول منسوب به امام صادق ع
ب: جدول بهمعنای زیج و محاسبه تقویمی
شبهه ششم: شک ناشی از اخبار تقویمنویس از بلاد دیگر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 118
مرور شبهه پنجم و ششم در یوم الشک
شبهه موضوعیه بودن شبهه ششم
نقد کلام صاحب حدائق در انکار کرویت زمین
استدلالات متغایر به روایت اندلس
تصویر شبهه ششم و شمول روایت ابن خلاد نسبت به آن
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 119
بررسی شبهات هفتم تا دهم در یوم الشک
اخبار هیوی در شبهه ششم و تطبیق آن بر روایت یقطینی
دو احتمال در متعلق نفی در روایت ابن خلاد؛ نفی استحباب و نفی اجزاء
احتمال نفی احتیاط در روایت ابن خلاد
شبهه هفتم و هشتم؛ تطوق و تربیع هلال
مکاتبه علی بن راشد و شک ناشی از تأخیر غروب هلال
شبهه نهم؛ شبهه ناشی از رؤیت با تلسکوپ
تعریفی برای شبهه موضوعیه
شبهه موضوعیه در کلام شهید صدر؛ شبهه در مجعول
موضوعیه بودن شبهه ناشی از رؤیت با تلسکوپ
شبهه دهم؛ شبهه ناشی از روایات مشابه روایات عدد
نحوه برخورد با اعراض مشهور از روایت ابن خلاد
حیثیت تقییدیه در موضوع عرفی و وضع تعینی آن
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 120
نکاتی پیرامون روایت ابن خلاد در روزه یوم الشک
انواع احتیاط در یوم الشک
اعراض اصحاب از روایت ابن خلاد و استظهار کراهت از آن توسط شیخ مفید
تبدیل یوم الشک به یوم الثلاثین از سوی محقق حلی
اجتماع امر و نهی و جریان آن در مستحبات و مکروهات
نظام دهارزشی فقه و تبیین کراهت در بیان شیخ مفید
نقش کتاب معتبر در اعراض اصحاب از روایت ابن خلاد
تحلیل تعبیر «وفق له» در روایت ابن خلاد
تغییر بیان معصوم در مواجهه با استعجاب مخاطبین
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 121
بررسی کلام اصحاب درباره روایت ابن خلاد
اعراض مشهور از روایت ابن خلاد و مناقشه میرزای قمی در کلام شهید ثانی
مناقشه صاحب مستند در کلام صاحب حدائق
دقت در عبارت شهید ثانی و دفع اشکال میرزای قمی
ادعای اجماع از شیخ طوسی بر اجزاء صوم یوم الشک به نیت ماه رمضان
حمل روایت ابن خلاد بر نفی تاکد استحباب، راهحلی برای اعراض مشهور
شبهه یازدهم؛ اماره غیر معتبره بر رؤیت هلال
تفاوت شبهه ناشی از مانع و اختلاف در رؤیت با اماره غیرمعتبره
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 122
نفی تأکّد استحباب صوم یوم الشک در روایت ابن خلاد
فهم درست میرزای قمی از اراده شأنیت شک در روایت ابن خلاد
نقش عمل یا اعراض اصحاب در کاشفیت از فرهنگ اهل بیت ع
انشائات طولی و مسأله اجتماع امر و نهی
تعین احتمال «نفی تاکد استحباب» در روایت ابن خلاد
مجزی بودن صوم یوم الشک در روایت ابن خلاد به پشتوانه اجماع
شبهه دوازدهم در یوم الشک
بیان شیخ مفید پیرامون حیث احتیاط در استحباب صوم یوم الشک
امکان جمع حیثیات مختلف چند استحباب
مواجهه ائمه با شیعیان پیرامون علم امام
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 123
صوم یوم الشک در فرض اماره غیرمعتبره بر هلال
تبیین محل بحث در صوم یوم الشک
عدم تعرض کتب متاخر به صوم یوم الشک در فرض اماره غیرمعتبره بر هلال
امر امیرالمؤمنین به صوم یوم الشک در فرض شهادت عدل واحد بر هلال
رویکرد شیخ طوسی نسبت به جواز صوم به اماره عدل واحد
دلیل عدم ذکر این فرع فقهی در کتب متاخر
تعاضد قرائن و تأثیر امارات و قرائن غیرمعتبره
نقد تمسک به روایت ابن خلاد در نفی تلسکوپ و نفی رؤیت در غیر بلد
نفی تأکّد استحباب در روایت ابن خلاد و احتمال علم امام در مورد روایت
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 124
تحلیل و نقد برخی برداشتهای علما از روایت ابن خلاد
دو احتمال مطرح در «وفِّق له»؛ توفیق اختیاری و قهری غیراختیاری
عدم تناسب امر به قضاء با معنای توقیق قهری غیراختیاری
تصویر توفیق شرعی به انشاء شارع و تناسب با امر به قضاء
توفیق شرعی در کلام شیخ انصاری و رد توفیق قهری
نفی وجوب نفس الامری روزه ماه رمضان توسط صاحب جواهر و نقد آن
نفی یوم الشک در صورت نبودن مانع در آسمان توسط صاحب حدائق و اشکال به آن
مواضع قبول و رد از کلام میرزای قمی در غنائم
خلط در کلام شیخ انصاری میان اصطلاح «اجزاء» با معنای لغوی اجزاء در روایات
لزوم بازنگری در تأسیس قواعد مخالف نص
لزوم توجه به ارتکازات در بحث اجزاء روزه مستحب از واجب
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 125
اجزاء واقعی روزه مستحبی در یوم الشک از روزه رمضان
تهافت در کلام شیخ انصاری در بحث نیت
نقش صاحب حدائق در تسهیل بحث نیت و تبعیت شیخ از ایشان
معنای اجزاء اصولی، عاملی برای عدول شیخ از ارتکاز بادی النظر
استدلال شیخ برای عدول از اجزاء واقعی به اجزاء تعبدی
رد ادله شیخ و تثبیت قول به اجزاء واقعی
الف) مفهوم نداشتن جمله «و هو لایدری»
ب) عدم تقریر تعجب راوی توسط امام ع
برخی از موارد اجزاء ندب از فریضه
تفصیل در قاعده عدم تداخل اسباب
امتداد امر به قضا در طول امر به اداء
ج) تنافی تعبیر «وفق» با تفضل و تعبد در اجزاء
تفضل بودن عدم جزم به نیت و جهل به وظیفه فعلیه در روایت
تصویر تفضل و هلاک در کلام صاحب حدائق
جزم به استحباب و عدم تنافی آن با صوم واقعی
ناظر بودن فضای علمی بحث نیت قبل از صاحب حدائق به تنظیم انشائات ثبوتی
نیت صوم رمضان در یوم الشک
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 126
تحلیل دو روایت سماعه و زهری در اجزاء روزه یوم الشک از روزه رمضان
برداشت «توفیق تعبدی» از روایت سماعه توسط شیخ انصاری
مخالفت حاج آقا رضا همدانی با این برداشت
تعارض داخلی روایت، لازمه برداشت شیخ انصاری
مقصود از «اجزاء» در روایات
بررسی تعابیر روایت سماعه
سه معنا در «تفضل» و تفاوت آنها
نقش محوری انطابق قهری در تعبیر «الیوم بعینه» در روایت زهری
مدیریت نیت در مقام امتثال در دو روایت زهری و سماعه
قاعده انطباق قهری و صغرای اجزاء صوم ندب از فریضه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 127
انطباق قهری روزه یوم الشک بر روزه ماه رمضان
امتثال نفس الامری، نقطه تقابل میرزای قمی و شیخ انصاری
عبارت مقنعه شیخ مفید
بررسی تعبیر «وجوب» در کلام شیخ مفید برای استهلال در پایان روز 29 شعبان
تنافی بین احتیاط و تعبدی بودن تفضل در کلام شیخ انصاری
عدم اشاره به انطباق قهری مندوب بر واجب در کلام شیخ انصاری
انواع کاربرد «وجوب» در فقه
داعی بر داعی و پاسخ به استدلال «ان الفرض غیر منوی و المنوی غیر واقع»
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 128
تصحیح نیّت روزه یوم الشک با «داعی به داعی»
تعبیر «ترائی» بهجای «استهلال» در کتب فقهی
تهافت ظاهری کلام میرزای قمی در وجوب نفسالامری صوم یا وجوب مشروط به علم
«داعی به داعی»، کلید حل معضلات در مباحث نیت
داعی به داعی و تفاوت آن با نیت اصلی - تبعی
تصویر داعی به داعی در فرض وجود مانع در طولیت
تصحیح فرض جهل و نسیان با داعی به داعی تقدیری
قبول نیت بهصورت داعی بر داعی، تفضلی از جانب خدا در روایت سماعه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 129
بررسی روزه یوم الشک با نیت مردّد
وضعیت سندی روایت بشیر نبال
انواع نیت صوم یوم الشک در عروه و حواشی آن
ادله بطلان صوم یوم الشک با نیت مردد
الف) عدم تحقق نیت
ب) مخالفت با روایات
ج) اختلاف حقیقت صوم شعبان و صوم رمضان
تصحیح صوم یوم الشک با نیت مردد، در بیان مرحوم حکیم
الف) تحقق جزم در نیت
ب) امکان تصویر حقیقت واحده در صوم شعبان و رمضان
سر و کار ذهن انسان با طبایع، نه افراد
نحوه شکلگیری طبیعت جدیده
اقوال فقها پیرامون نیت، بیانگر نظام طبایع در تشریع
تفاوت احکام تشریع و امتثال
لزوم شناخت ملاک تنویع و تصنیف در طبایع
میزان در شارحیت و صارفیت یک روایت در برابر روایات مستفیضه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 130
وحدت یا تعدّد حقیقت در انواع برخی عبادات
ادله مرحوم حکیم در بطلان روزه یوم الشک با نیت مردّد
تفاوت عبارت مرحوم شیخ و مرحوم حکیم
حقیقت واحده و متعدده صوم در بیان شیخ انصاری
وضوح تفاوت مقام تشریع با مقام مدیریت امتثال، در مسأله اعاده نماز فرادی به جماعت
وحدت یا تعدد حقیقت انواع نماز یومیه و رکعات هر نماز
وحدت یا تعدد حقیقت انواع غسل
مسأله نماز قضای چهاررکعتی غیرمعین، در فرض نسیان فائته
کشف تعدد طبایع، راه احراز عامل تعدد در امتثال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 131
خاستگاه مفهوم «حقیقت» و کارکردهای آن در حوزههای مختلف
اهمیت شناخت معیار وحدت و تعدّد حقیقت
سه حوزه مهم در مفهوم حقیقت و احکام آن
الف) طبیعت و فرد
ب) ذات، صفت و فعل
ج) اعتبار و انتزاع
لزوم تفکیک احکام هر یک از سه حوزه و عدم خلط آنها با یکدیگر
مثال وضوگرفتن برای غایات متعدده
خاستگاه کلمه حقیقت و کاربردها و احکام آن
لزوم رفع نواقص علم منطق
کارکرد گستره انضمام طبایع در شکلگیری حقیقت
تحلیل طبیعت به طبایع مختلفه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 132
دلالت روایت بشیر نبّال بر عدم موضوعیت یقین در روزه رمضان
شهرت روایت بشیر نبال در مراجع روائی
انضمام طبائع، عامل شکلگیری طبیعت در علوم اعتباری
امر نصوص به نیت ماه شعبان در صوم یوم الشک، دلیلی بر مبطل بودن تردید نیت صوم یوم الشک
پاسخ مرحوم حکیم: حصر اضافی عدم نیت رمضان، دال بر بطلان نیست
جمع بین «تردید در نیت» و «تعین نیت شعبان» با تکیه بر نظریه مدیریت امتثال
مخالفت استظهار حرف «مِن» در روایت بشیر نبال با موضوعیت یقین در صوم رضمان
تفاوت فعلیت و فعالیت حکم شرعی
نحوه انحلال حکم بر افراد در مقام جعل
عدم اتصاف فعلیت قهری به حسن و قبح
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 133
تردید در نیت یا تردید در منوی در صوم یوم الشک
تفاوت بین تردید در نیت و منوی در کلام صاحب عروه
اشکال مرحوم حکیم؛ عدم فرق بین تردید در نیت و تردید در منوی
اراده اعم از واجب و مستحب در تعبیر «ما فی الذمه» در کلام سید
امکان استعمال «ما فی الذمه» در اباحه
فوائد توسعه در تعبیر «ما فی الذمه»
فطرت ثنائیگرایی ذهن بشر بهخاطر سهولت درک و سهولت دستهبندی
دفاع قاطع سید عبدالاعلی سبزواری از فتوای صاحب عروه
اقتباس فرض سوم و چهارم عروه از کلام صاحب جواهر
تفاوت فرض سوم و چهارم در کلام سید با تکیه بر تردید در نیت و عدم آن
عدم ورود تردید در نیت در فرض سوم و رد تفکیک سید در عروه
شاهد اول از جواهر
شاهد دوم از خود عروه
مناشئ انعقاد ظهور کلام در «تردید در نیت» و «تردید در منوی»
تفاوت بین نیت و ذهن
تصحیح فرض سوم با تردید در واقعیت و جزم در نیت
چیستی نیت و داعی نفس
تحقق تردید در نیت، تنها در فضای وجود دو امر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 134
لزوم تفکیک و نامگذاری مراحل فعلیت حکم
اراده در خداوند و انسان
نقد صاحب حدائق نسبت به صدوق در جمع بین روایات عدد و روایت رؤیت در فقیه
تقدم قرائن متصله در حل تعارض ادله
حدیث ضعیف، قرینهای برای جمع دو روایت
جمع بین دو روایت «صم للرؤیة» و استحباب صوم یوم الشک، در حدیث ضعیف عبد العظیم حسنی
لزوم نامگذاری مراحل فعلیت تدریجی در حکم
تطبیق تدریج فعلیت حکم، در عبادت صبی مراهق
وجوب احتیاطی در صوم یوم الشک
رفع خلط مراحل وجوب با نامگذاری آن مراحل
تفکیک بین مراحل وجوب و مقام مدیریت امتثال
ارتباط وجوب اختیاری و اضطراری با مدیریت امتثال و مراتب وجوب
وجوب موسَّع و وجوب مرغِّب
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 135
محامل روایات قضای روزه یوم الشک
اهمیت توجه به تراث علمی
تفکیک بین فعلیت و فاعلیت تکلیف در کلام شهید صدر
تفکیک و تکثیر اصطلاحات، مانع مغالطه ذهنی ناشی از الفاظ
تبیین و تسمیه مراحل فعلیت وجوب، به حیثیات تقییدی وجوب
تصویر وجوب صوم در یوم الشک
قضاء صوم یوم الشک در سه روایت
سه محمل برای روایات قضاء صوم یوم الشک
الف) الفریضة لاتودی علی الشک
ب) مشهور اصحاب: صامه علی انه من رمضان
ج) ردّ روایات عدد
صورت امساک در یوم الشک
اهتمام شارع به حفظ حرمت انشائات ثبوتی با اجرای حیل امتثالی
اتحاد قلوب یاران حضرت حجت علیهالسلام
هشام بن حکم و نهی معصوم از عقیده او
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 136
انواع و اغراض مدیریت امتثال و کیفیت مدیریت امتثال در یوم الشک
دو تعبیر «لاتودی بالتظنی» و «لاتودی علی الشک»
فعلیت تدریجی وجوب نماز با فعلیت اجزاء موضوع
بررسی متن یکی از شاگردان
انواع مدیریت امتثال
الف) مدیریت محدوده موضوع در مقام امتثال
ب) مدیریت اجرای صحیح احکام ثبوتی در مقام امتثال
ج) مدیریت تزاحم احکام ثبوتی در مقام امتثال
د) مدیریت طریق احراز موضوع ثبوتی در مقام امتثال
ه) مدیریت حالات مکلف در مقام امتثال
سؤال و جواب
حکمتهای پنجگانه احکام مدیریتی در مقام امتثال
بناء شارع در روایات «صم للرؤیة» بر مدیریت میقات بودن هلال
عدم منافات میقاتیت با سهل التناول نبودن آن
قطعه زمانی، موضوع ثبوتی در وجوب صوم شهر رمضان
استصحاب، راهکار شارع برای مدیریت سهولت، تعظیم شعائر و میقاتیت هلال
تشویق به صوم یوم الشک در گام دوم مدیریت امتثال بعد از استقرار میقاتیت هلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 137
وجوه اجزاء روزه مستحبی یوم الشک از روزه ماه مبارک
حجیت عبارت «یعنی» در روایات، از باب رجوع به خبره
جواز رجوع به فالاعلم در تمام احتیاطات واجب
مخالفت برخی از اعاظم با صورت نیت ما فی الذمه در صوم یوم الشک
فقه الحدیث روایت هشام و برداشت دو گروه از اعاظم
صور مفروض در اجزاء صوم مندوب از واجب، در یوم الشک
الف) رفع موضوع شهر رمضان با حکومت
ب) تخصیص وجوب روزه ماه مبارک
ج) شیخ انصاری: بدل تفضلی
د) اجزاء صوم مندوب از واجب به نحو جعل داعی بر داعی در قالب استصحاب شعبان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 138
بررسی بطلان روزه یوم الشک به نیت ماه رمضان
چهار صورت نیت در صوم یوم الشک
چهار احتمال در اجزاء صوم مندوب یوم الشک از صوم واجب شهر رمضان
اجزاء صوم مندوب از صوم واجب در فرض داعی به داعی در روایات
تصویر داعی به داعی در مثالی خاص
بررسی اقتضای نهی از «روزه یوم الشک به نیت رمضان» نسبت به بطلان
تصویر افضلیت قضای «روزه یوم الشک به نیت رمضان» در فرض داعی به داعی
تثبیت استحباب صوم یوم الشک در شرع توسط شارع
تصویر اشتقاق کبیر ثلاثی از ثنائی به رغم عدم وجود ریشه ثنائی در برخی از کلمات
استعمال کلمه قضاء در مطلق اتیان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 139
دور هرمنوتیک و نقش قرینه داخلی در فهم روایت سماعه
لزوم توجه به قرینه متصله در فهم روایت سماعه
دور هرمنوتیک و کارکرد قرائن داخلی در استظهار
کارکرد قرینه داخلی «هلک الناس» در فهم روایت سماعه
نقش یکسان قرائن صدر و ذیل کلام در فهم مراد
بررسی احتمالی دیگر در مراد از «هلک الناس»
نقش مقاصد حاکم بر ذهن متکلم و تناسب حکم و موضوع در شناخت مراد
ضرورت تدوین مبادی ظهور و استظهار در اصول
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 140
بررسي برخي روايات صحت روزه یوم الشک
مدیریت امتثال در «قد نهي أن ينفرد الانسان بالصيام في يوم الشك»
امکان بطلان عبادتی که بهواسطه مدیریت امتثال، منهی شده
دلالت واضح روایت معاویة بن وهب بر اجزاء صوم یوم الشک از صوم رمضان
روایت ششم و هفتم
اجزاء صوم مندوب از فرض در روایت زهری
نقطه آغازین در استظهار و دور هرمنوتیک و تنظیر آن به مخروط ریاضی
قرینیت کلمه «بعینه» در روایت زهری و نقش مهم آن در استظهار
بررسی اشتراک قاسم بن محمد در روایت زهری
نظریه جهان متناهی و عدم نقطه آغازین در فیزیک و عدم تنافی آن با قانون علیت فلسفی
تعبیر «لهلک الناس» در روایات دیگر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 141
بررسی مفاد روایت زهری در اجزاء روزه یوم الشک
احتمال اول در روایت زهری؛ اجزاء تعبدی صوم تطوع از فرض در بیان شیخ انصاری
احتمال دوم در روایت زهری؛ فرض واقعی و تطبیق قهری آن با یوم الشک
نقش تعیینکننده تعبیر «بعینه» در روایت زهری
استفاده از تعبیر «لهلک الناس» در خصوص وجوب و ضرورت
روایت دهم و یازدهم وسائل
عدم لزوم قصد شعبان در صوم یوم الشک در روایت سماعه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 142
بررسی روایت معمر بن خلاد در اجزاء روزه یوم الشک
تعبیر «الفرض وقع علی الیوم بعینه» و اجزاء صوم مندوب از فرض
ضرورت بحث و گفتگوی ضابطهمند در دروس حوزه
اجزاء صوم فرض از صوم شهر رمضان در یوم الشک
اجزاء کلی ندب از فرض در سایر موارد با نیت تقدیری
«لا تفطر»، نقطه انطلاق شکلگیری استظهار در روایت معمر بن خلاد
نفی استحباب خاص با تعبیر « فأما و لیس علة و لاشبهة، فلا» در روایت ابن خلاد
ذهنیت نادرست معمر از جواب امام ع
رعایت اصوب الطرق و ملاحظه انواع مکلفین در بیانات شارع و تطبیق آن با روایت معمر
استظهار عرفی یا استظهار فقیه؟
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 143
ادامه بررسی روایت ابن خلاد
نفی استحباب خاص با تعبیر «لیس علة و لا شبهة» در روایت ابن خلاد
اتحاد افق و تفاوت رؤیت هلال در بلاد قریبه
احتمال دیگر در روایت ابن خلاد
نقطه انطلاق منطقی در استظهار و عدم تأثیر نقل به معنا در آن
امکان اعاده نماز خواندهشده، بهصورت قضاء و به جماعت
حمل المقید علی الافضلیه به جای حمل المطلق علی المقید
بررسی کلام محقق اصفهانی در موضوعیت یقین در صوم شهر رمضان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 144
محتملات مطرح در فقه الحدیث روایات «صم للرؤیة»
اجزاء صوم مندوب در یوم الشک
مناقشه در موضوعیت رؤیت برای ثبوت ماه رمضان
اقصر الطرق در توجیه قضاء صوم حائض و عدم آن در نماز
محتملات مطرح در فقه الحدیث روایت «صم للرؤیة» با توجه به روایات دیگر
الف) رؤیت در مقابل تظنی و در مقابل محاسبات نجومی (رأی)
ب) رؤیت در مقابل روایات عدد
اغراض مدیریت امتثال در «صم للرؤیة»
عدم ضرورت فحص در رؤیت هلال
توجه به تعظیم شعائر و مسأله میقاتیت در روایات رؤیت
روایت کلیدی عبد العظیم الحسنی ع در فهم معنای رؤیت
نقش رؤیتپذیری هلال در ثبوت شهر
عدم وجوب استهلال
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 145
مراد از عدم علم در روایت ابن خلّاد
بررسی اطلاق روایت زهری در اجزاء صوم یوم الشک و تقیید روایت ابن خلاد در عدم اجزاء
اعاده فضلیتی در روایت ابن خلاد
عدم رؤیت در آسمان صاف و ارشاد به علم عرفی به بقاء شعبان در روایت ابن خلاد
عدم رؤیت در آسمان صاف و یقین به بقاء شعبان در کلام صاحب حدائق
وجود احتمال عقلائی پایه در هوای صاف
نفی احتمال عقلائی در روایت ابن خلاد و حمل آن بر شک بالفعل
نقش همبافته احتمال و محتمل در احتمالات عقلائی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 146
نکاتی پیرامون روایات ابن خلاد، مقنعه و محمد بن مسلم
بررسی دیدگاه آیتالله سیستانی در کشف احساسی در استصحاب
استصحاب شعبان در یوم الشک از نوع اصل عملی
علم حضوری به طبایع در عقل و علم حضوری به افراد در نفس
وجود علم عرفی به عدم وجود هلال در آسمان صاف در روایت ابن خلاد
تأثیر علم عرفی در رفتار عزیمتی و رفتار احتیاطی
مثالی برای کشف احساسی
نیت تقدیری و وقوع فرض بر روزه ندب در روایت مقنعه
فضیلت قضای مطلق صوم در یوم الشک و حمل مقیدات بر مراتب افضلیت
توجیه استفاده از تعبیر «قضاء» در مندوبات
اصل تعدد مطلوب در عبادات و مئونه بیان در وحدت مطلوب
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 147
بررسی روایات محمد بن مسلم، قتیبة الاعشی و عبدالکریم بن عمرو
استقامت علامه شعرانی و آیتالله حسن زاده آملی در تعلیم و تعلّم
وجوه حمل اطلاق روایت قضاء صوم یوم الشک
الف: حمل مطلق بر لزوم قضای روزه یوم الشک به عنوان رمضان
ب: حمل مطلق بر افضلیت قضاء
قاعده حمل مطلق بر مقید و موارد آن
ج: قضاء صوم یوم الشک به مراتب فضیلت و عزیمت
فقه الحدیث روایت قتیبة الاعشی
نهی ثانوی یا جهتی، از صوم ایام تشریق
روایت عبدالکریم بن عمرو شاهدی بر وجود مسأله مهدویت در بدنه فکر شیعی
شعر دعبل شاهدی دیگر بر تثبیت مهدویت قبل از سال 260
انتظار فرج در عصر معصومین
اسناد دیگر روایت عبدالکریم
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 148
بررسی دو روایت زهری و روایت هشام بن سالم
صحیحه یا موثقه عبد الکریم بن عمرو؟
یک روایت با دو محتوا از زهری
بررسی سندی روایت هشام بن سالم
تعبیر «و ان کان یوما من شهر رمضان» نص در رد موضوعیت یقین در دخول شهر مبارک
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 149
بررسی ادامه روایات باب ششم نیت روزه
بررسی سندی روایت هشام بن سالم
روایت ششم و هفتم
مراد از تعبیر «لایعجبنی»
روایت هشتم و نهم
مفاد روایت شافعی و بررسی ثبوت هلال با شهادت عدل واحد
بررسی بیان مرحوم اصفهانی در جزئیت یقین در ثبوت شهر رمضان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 150
بررسی روایات باب 3 از ابواب احکام شهر رمضان: روایت حلبی
بررسی سندی روایت هشام؛ احتمالات مطرح در احمد بن محمد
روایات باب سوم؛ نفی معیار بودن عدد
روایت اول: روایت حلبی
سؤال از تکوین و جواب به خلاف تکوین
امکان تفاسیر سهگانه آفاقی، انفسی و ربوبی برای هر آیه
چرایی سؤال از اهلّه در روایت حلبی
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 151
بررسی عبارات نهایة النهایة و منتقی الاصول در موضوعیت یقین برای شروع ماه
احتمالات مطرح در «سئل عن الأهلة»
تدقیق در عبارت نهایة النهایه و موضوعیت یقین در دخول شهر رمضان
تدقیق در عبارت منتقی و موضوعیت یقین در دخول شهر رمضان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 152
قرائن عدم موضوعیت یقین در وجوب روزه ماه مبارک
تکمله بررسی عبارت نهایة النهایه
دلالت تعبیر «فإذا كانت متغيمة فأصبِح صائما» بر عدم موضوعیت یقین در وجوب صوم
قرائن داخلیه بر عدم موضوعیت یقین در وجوب صوم
الف) وإن شهد عندك شاهدان مرضيان بأنهما رأياه فاقضه
ب) فإن کان من شهر رمضان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 153
بررسی روایت محمد بن مسلم و مراد از «رأی» و «تظنّی» در آن
بررسی سند روایت محمد بن مسلم
عدم قدح منتسبان به معاریف، امارهای بر وثاقت
تفاوت متنی در حدیث محمد بن مسلم در منابع مختلف
تفاوت معنایی «رأی» و «تظنی» در تعبیر «لیس بالرای و لا بالتظنی»
معنای باب «تفعّل» و تطبیق آن در «تظنی»
معیار تعقل احکام الزامی به حالات نفسانی و افعال جوانحی
معنای ورود فاعل به ماده در باب تفعّل و تطبیق آن با معنای مطاوعه
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 154
ادامه بررسی روایت محمد بن مسلم
اصطلاح حدیث غریب و استعمال آن درباره اسناد
روایت جاثلیق
روایت محمد بن مسلم و تعبیر «زاد حماد فیه»
تفاوت دو روایت «اذا رایت الهلال فصم» و «اذا رایتم الهلال فصوموا»
«اذا رآه واحد رآه الف» دلیلی بر مسأله شیاع
احتمال همسانسازی یقین یک نفر با هزار نفر در روایت محمد بن مسلم
احتمال مدیریت امتثال در روایت محمد بن مسلم
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 155
عدم موضوعیت یقین و رؤیت هلال در شروع ماه
مفاد استصحاب در «لیس بالرای و لابالتظنی»
عدم موضوعیت یقین در دخول شهر
شواهد عدم موضوعیت رؤیت در دخول شهر مبارک
الف) امر به قضاء
ب) اجزاء صوم یوم الشک
ج) معارضه با رؤیت
د) تعبیر «ولا خمسون»
ه) مقابله با روایات عدد
عدم ارتباط رؤیت خمسون با مسأله شهادت
مسأله میقاتیت و موضوعیت یافتن روایات «ولاخمسون»
عدم تنافی میقاتیت با دخول ثبوتی ماه، با لحاظ تفاوت حرکت وضعی زمین و حرکت انتقالی ماه و خورشید
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 156
نقش «عدم تطابق حرکت انتقالی ماه با شبانهروز» و «مدیریت امتثال» در تعیین ضابطه برای شروع ماه
جمعبندی بررسی تعبیر «زاد حماد فیه لا اعلم الّا قال و لا خمسون»
بررسی سند روایت زید شحام
بیان مرحوم صدوق در معنای «ولا خمسون»
عدم تطابق زمان چرخش قمر به دور زمین با شبانهروز، منشأ اختلاف در فتوا
تفاوت احکام لحظه، روز و شب اول ماه
طولیت شهادت مرأه واحده، عدلین و خمسون در رؤیت هلال با اصل میقاتیت هلال
محدوده حکم حاکم در اعلام شهر و رؤیت هلال
تفاوت احکام طولی با مقاصد الشریعه
میقاتیت، امری برای کل مسلمین در تمام جهان
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 157
بررسی روایت ابی العباس و نقش بیّنه و شهادت عدد قسامه در اثبات هلال
تتمّه بحث سند روایت زید شحام
روایت ابی العباس
محوریت محتوا در اعتبارسنجی احادیث و عدم محوریت سند در آن
اصالة عدم الرد و تفاوت آن با اصالة القبول در اعتبارسنجی احادیث
پالایش احادیث شیعه؛ معنا و محدوده آن
اعجاز الهی در عدل قرآن دانستن صحیحین توسط عامه
رابطه تعابیری چون «الآثار الصحیحة» و شهادت به صحت روایات درکتب شیعه با پالایش حدیث
ضرورت و برکات ثبت ابهامات و پیگیری بعدی آن
تضعیف روایت ابی العباس توسط علامه مجلسی
اثبات هلال در هوای صاف با شهادت عدلین یا عدد قسامه؟
ملاکیت تحقق علم در روایات عدد قسامه در بیان صاحب حدائق
مفید علم نبودن شهادت عدد قسامه
عدم محوریت علم در قسامه هلال و موضوعیت آن در نظم مسلمین و مقام مدیریت امتثال
تفاوت بیان آیتالله شبیری و بیان مختار در شهادت خمسون
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 158
رفع نزاع، مناط اصلی برای مدیریت امتثال در روایات رؤیت هلال
بازگشت تعبیر «عنه» به علی بن مهزیار در روایت ابی العباس
احتمالات مختلف در معنای «زاد حماد فیه لا اعلم الا و لاخمسون»
نقد دیدگاه آیتالله شبیری در تعبد به شهادت پنجاه نفر در رؤیت هلال در هوای صاف
نقد دیدگاه صاحب حدائق در موضوعیت یقین در رؤیت هلال
حکم شارع به کفایت عدد پنجاه به جهت رفع نزاع بین مسلمین در رؤیت هلال در هوای صاف
نفی اعتبار توهم و تظنی در فرض اختلاف و نزاع توسط شارع
رفع نزاع، مناط اصلی در مدیریت امتثال روایات رؤیت هلال
شرطیت یا عدم شرطیت عدالت در پنجاه نفر
سال ۱۴۰۱-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 159
بررسی دیدگاه آیتالله حکیم در مناط حجیت بینه
عدم اطمینان به مخالف، مناط حجیت بینه نزد مرحوم حکیم
لزوم تفکیک بین حکم ثبوتی و خطاب ناظر به مدیریت امتثال برای احراز موضوع
رابطه «مناط» حکم و «ملاک» حکم
اشکال به مناط بینه در بیان مرحوم حکیم
مخالفت تقیید قواعد کلیه به قیود مبهم، با اقتضاء و ریخت قواعد کلیه
امکان تصویر قیود در قواعد کلیه در انشائات طولی و تطبیق آن بر بیان مرحوم حکیم
تلاش صاحب حدائق در روایات شیاع، مقدمهای برای بیان مدیریت امتثال در بلد مسلمین
جنبه طولیت روایات شیاع در مدیریت امتثال و تنظیم بلد مسلمین
موضوعیت عدد پنجاه و تبعیت از اهل بلد، دو طریق اهلال هلال در مدیریت امتثال
دلالت روشن روایت ابی الجارود
حجیت رؤیت شخصی و جمع آن با روایات بلاد
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 160
جایگاه طرق اثبات هلال با لحاظ مدیریت امتثال اجتماعی روزه رمضان
دلالت روایات «صم للرؤیة» بر استصحاب
تأکید روی یقین لاحق در مفاد استصحابی روایات رؤیت
دیدگاه صاحب حدائق درباره موضوعیت علم در رؤیت هلال
طولیت ادله اثبات هلال برای مدیریت امتثال اجتماعی روزه ماه مبارک
جمع بین ادله حجیت بیّنه با ادله شهادت پنجاه نفر در رؤیت هلال
نقش دو عنصر نظم و سهولت دستیابی در میقاتیت هلال
جایگاه و شروط بیّنه در اثبات هلال
جایگاه حکم حاکم در اثبات هلال
جایگاه «عدد القسامة» و «شهادة الخمسين» در اثبات هلال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 161
نکاتی پیرامون مدیریت امتثال روزه رمضان توسط شارع
متعارض دیدن ادله، دلیل عمل نکردن اصحاب به روایات «خمسون»
قاعده «الجمع مهما امکن» و تطبیق آن بر ما نحن فیه
معذور بودن علماء در تطبیق مسائل دینی بر نظریات علمی زمان خود
معنون نشدن ادله شرعیه، دلیلی بر غفلت فقها از ادله مدیریت امتثال
دلیل عدم اشاره مستقیم شارع به ادله مدیریت امتثال
وجود قرائن و حیثیات مختلف، عامل غموض و پیچیدگی علوم انسانی و فقه
تعامل با ادله و شکلگیری ارتکاز فقیه
معانی نهفته در لایه پنجم زبان
تحقق میقاتیت و تعظیم شعائر، مناط ادله رؤیت هلال در مقام مدیریت امتثال
عدم موضوعیت شهادت خمسین در بلاد کبیره
سلب توفیق حضور معصوم در عید فطر و قربان، مفاد روایت «لا وفقتم لفطر و لا اضحی»
سهولت شروع بحث با «هلال» و نه «دخول شهر» در موضوع حکم روزه
«الاسماء وضعت لنفس المسمیات» و تسمیه هلال
بررسی سندی روایت «اهل بطن نخله»
فقه الحدیث روایت «اهل بطن نخله»
استدلال امام ع به امر عرفی در تعیین یوم و لیله در روایت اهل بطن نخله
«سفیانی» و «خسف بیداء» کلیدی مهم در نظام فکری شیعه
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 162
فقه الحدیث روایت اهل بطن نخله
توضیح علامه مجلسی از روایت اهل بطن نخله
کلام مجمع البیان پیرامون داستان سریّه عبدالله بن جحش
عدم تطبیق روایت با تردید مطرح در کلام علامه مجلسی
سه قول در تفسیر روایت اهل بطن نخله و ترجیح قول ابن عباس
هلال، موضوع دخول شهر در روایت اهل بطن نخله
عدم تطبیق شهر بر شبانهروز و وجوه ثبوتی در مدیریت مقدار اضافه شهر
تفاوت احکام متناسب با موضوعات روز، شب، شبانهروز و شهر
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 163
ادامه فقه الحدیث روایت بطن نخله (2)
رد یک احتمال در معنای روایت بطن نخله
سه قول در تفسیر روایت بطن نخله
اختلاف در تطبیق زمان واقعه بطن نخله بر آخر جمادی و آخر رجب
جمع بین روایت طالع دنیا با تقدم شب بر روز در روایت بطن نخله
لزوم بررسی وجوه ثبوتی تطبیق شهر بر شبانهروز
استفاده از روش حذفی در پاسخ به قول ابتعاد خاص قمر از زمین
فهم موضوعیت یوم، لیل و شهر، در احکام شرعی به وسیله تناسب حکم و موضوع
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 164
ادامه فقه الحدیث روایت بطن نخله (3)
دو تعبیر برای یک روز، مفاد برخی روایات بطن نخله
سهولت تطبیق روایت بطن نخله، بر وقوع واقعه در لیل
تطبیق صحیح برخی از نقلهای روایت بطن نخله با تاریخ ورود حضرت ص به مدینه
عدم صحت انتساب وهم به نقل تفسیر قمی در روایت بطن نخله
تسلط علامه مجلسی بر علوم و تأثیر آن در باببندی کتاب بحارالانوار
تلازم فهم دقیق روایات با تسلط بر علوم
سبقت لیل بر نهار در کلام ابن عباس
تفاوت فوائد نحوه محاسبه شبانهروز و حل تعارض روایات و نقد علامه مجلسی در عدم تفاوت آنها
برچسبزنی در محاسبه شهر، ریشه عدم تنافی بین روایت طالع دنیا و روایت بطن نخله
ساعات مستویه و ساعات معوجه دو نمونه از برچسبزنی و اعتبار در تکوین
اشاره به امر تکوینی دخول شهر برای کل کره در روایت «غُلّت مردة الشیاطین»
موافقت اقصر الطرق با دخول تکوینی شهر در مثال «اذا رایتم هلال رجب فلاتقاتلوا و ان بقی منه ساعات»
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 165
ادامه فقه الحدیث روایت بطن نخله (4)
تذکری پیرامون مثال «اذا رایت هلال رجب فلا تقاتل و ان بقی منه ساعات»
اصطلاح «شهرین متتابعین» و تغلیب در آن
بررسی احتمالات معنایی «نسیء» در روایت بطن نخله
بررسی سند روایت «غلّت مردة الشیاطین»
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 166
شواهد روایی عدم توقف شروع ماه جدید بر دخول شب
افتادگی ورق اول از کتاب اقبال الاعمال
شواهدی از روایات اقبال الاعمال در لحظهای بودن شروع شهر
اعتماد سید بر تمام کتب کلینی
شواهدی دیگر از کتاب اقبال
شب بیستوچهارساعته کره و مسأله لیل در روایات
ادامه شواهد
معیار در صوم شهرین متتابعین
بررسی قول موضوعیت ابتعاد خاص قمر از زمین و رؤیت هلال با چشم عادی و تبیین اشکال مصادره آن
تفاوت بحث رؤیت هلال با رؤیت جدران
لزوم بررسی وجوه ثبوتی حرکت ماه برای فهم درست از ادله اثباتی
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 167
عدم موضوعیت رؤیت هلال و موضوعیت شهر تکوینی برای روزه
مقدمه
شاهد تاریخی امکان رؤیت هلال در روز، قبل از مقارنه در روایت مصنف ابن ابی شیبه
ملاک بودن هلال و عدم موضوعیت رؤیت آن در برخی از ادله
محدوده دخالت فقیه در تعیین موضوع حکم
طریقیت هلال برای دخول شهر
عدم موضوعیت دخول شهر و موضوعیت شهر تکوینی
تصریحاتی از سید در اقبال بر شروع ماه بدون رؤیت هلال
روایت «لیس منّا من صام قبل الرؤیة» و تفسیر مدیریت امتثالی آن
بررسی مدعای تلازم بین قول به کفایت رؤیت با چشم مسلح و کثرت خطا در تعیین ماه در طول تاریخ اسلام
الف) کثرت خطا در اصل عملی استصحاب (صم للرؤیة) و رد اجزاء تلسکوپ
لزوم بازنگری عملی در روایات تطوق
ب) وقوع رأس شلجمی به نسبت یک ششم در بلاد اسلامی در طول تاریخ و دفع اشکال کثرت خطا
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 168
نقد اشکال تلازم بین قول به حجیت رؤیت با چشم مسلح و کثرت خطا در استصحاب بقای شهر
انعکاس فتوای مرحوم بهجت به اجزاء تلسکوپ در میان اهل علم
اشکال تلازم بین قول به حجیت رؤیت با چشم مسلح و کثرت خطا در استصحاب بقای شهر
پاسخ الف) بلا اشکال بودن کثرت خطا در اصول عملیه
پاسخ ب) نقش تعدّد ملاکات و استباق ملاکات در حجیت امارات
عدم انحصار مناط حجیّت بیّنه در احراز واقع
پاسخ ج) قلّت وقوع رأس شلجمی در بلاد مسلمین در طول تاریخ
شرط واقعی یا ظاهری بودن اماره در برخی از مسائل فقهی
اشکال نقضی به قائلان به لزوم رؤیت با چشم عادی
کمتر بودن خطای استصحاب بقای شهر از خطای بسیاری از اصول عملیه
تفاوت اقتران مرکزی و اقتران سطحی
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 169
نقد اشکال تلازم بین قول به حجیت رؤیت با چشم مسلح و کثرت خطا در استصحاب بقای شهر (2)
وجود برخی از نسخههای کتب ریاضی در کتابخانه قسطنطنیه
نحوه شکلگیری بیضی، هذلولی و قطع مکافی (شلجمی) در مخروط
قلّت وقوع رأس سهمی در بلاد اسلامی در طول تاریخ و قلّت تحقق خطا
تساوی درصد خطا در نفی و اثبات تلسکوپ با درصد خطا در توهم رؤیت هلال با چشم عادی
ورود اشکال نقضی خطا در شناسایی هلال با تلسکوپ و رؤیت آن با چشم عادی
ورود اشکال در بلاد قریبه
عدم انحصار ملاک اعتبار امارات در احراز واقع
الف) دائم الخطأ بودن امارات در کشف لحظه زوال
ب) ملاک علائم بلوغ، احراز در کنار قطع جریان استصحاب
ج) ملاک بیّنه و قسم، احراز و نظم
فرق امارات و اصول
کثرت نفسی و کثرت اضافی
رد اشکال کثرت خطا در نفی و اثبات تلسکوپ با لحاظ کثرت اضافی
الف) کثرت اضافی با لحاظ زمانهای طول تاریخ
ب) کثرت اضافی با لحاظ مکلفین طول تاریخ
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 170
پاسخ به شبهه خرمن در تکوّن هلال با توجه به نظریه تموج پایه
کثرت اضافی، پاسخی به کثرت خطای استصحاب در صورت اعتبار تلسکوپ
صدق عرفی در دو کلمه «رؤیت» و «هلال» در رؤیت با تلسکوپ
شبهه خرمن در تکوّن هلال
جواب ابتدائی: عدم جریان شبهه در قوس متصل
جواب نهائی: تموّج پایه و تشکیل فضازمان در عالم خاص خود
لزوم بازنگری در مبانی فلسفی با توجه به علوم جدید
حرکت، جزء لایتجزای عالم در کلام مرحوم راشد
جریان پاسخ تموج پایه در هندسه اقلیدسی و هندسه بیضوی
لزوم آشنایی طلاب با مبانی علومتجربی جدید
استحاله فضای سه بعدی و اثبات فضای چهار بعدی
تطبیق تکون هلال بر مبنای تموج پایه؛ بازگشت شیء به رخداد
تحلیل ضخامت هلال با جزء لایتجزی
ضخامت هلال، شرط کمال هلال، نه مقوم آن؟
ثابت پلانک، تحلیل علم تجربی امروز از آخرین ذره
تموج پایه، عامل شکلگیری فضازمان
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 171
کثرت خطا در تشخیص اول ماه در طول تاریخ، طبق هر دو مبنای اشتراک در شب و اشتراک افق
قول به کفایت اشتراک در شب برای اثبات هلال، مستلزم کثرت خطا در شروع ماه در طول تاریخ
طرح این اشکال از آیتالله سیستانی به مرحوم خوئی
عود اشکال پیشین آیتالله سیستانی به مبنای خود ایشان
لزوم نظام دادن به شروع ماه در کره و رفع سردرگمی در رؤیت هلال
خلط بین موضوع و طریق به موضوع در بحث «زوال» در کلام صاحب جواهر
اهلال هلالِ بدون قید، موضوع اصلی در شروع ماه
حجیت قول منجمین در زمان معصومین
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 172
نقد و بررسی احتیاط صاحب جواهر در بحث زوال
معنای «مفتاح شهر حادث» در هلال
تأثیر هوش مصنوعی در محاسبه رؤیتپذیری نرمافزاری هلال
قضیه شرطیه تعیین مکان هلال با تلسکوپ و رؤیت آن با چشم و تأثیر آن در آینده بحث رؤیت هلال
موثقه یا صحیحه اسحاق بن عمار؟
چهار نزاع تاریخی در مسأله رؤیت هلال و تطبیق روایت اسحاق بن عمار بر آنها
تعبیر «معتبره» نسبت به روایت اسحاق بن عمار
تعبیر «ان کان اطول فهو ابین»، اشکالی به احتیاط صاحب جواهر در لحظه زوال
لزوم توجه به منابع روائی در حل مسائل مورد اختلاف در رؤیت هلال
دفاعی از احتیاط صاحب جواهر در لحظه زوال
پارادوکس خرمن در انواع دوربین در رؤیت هلال
عدم تأثیر زمان هشتدقیقهای رسیدن نور به زمین در لحظه زوال
معانی مختلف زوال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 173
نقد و بررسی استدلال به روایت اسحاق بن عمار برای نفی اعتبار اتحاد افق
دلالت روایات رؤیت قبل از زوال بر ملاک بودن لحظه زوال
روایت جابر بن زید در رؤیت قبل از مقارنه و بعد از آن
استدلال مرحوم خوئی به اطلاق روایت اسحاق بن عمار در نفی اتحاد افق و رد آن با قرائن منفصله توسط مرحوم تهرانی
رد اطلاق روایت اسحاق بن عمار توسط آیتالله سیستانی به وسیله قرائن داخلیه
میقاتیت و محوریت هلال هر بلد در فتوای آیتالله سیستانی
لحظهای بودن تحویل شمس به برج حمل
مشترک الورود بودن اشکال کثرت اشتباه مسلمین در طول تاریخ، حتی طبق مبنای ابتعاد قمر از شمس
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 174
جامعیت روایت اسحاق بن عمار در تبیین مباحث مرتبط به هلال
اطلاق تعبیر «بلد» در کفایت قضا صوم در روایت اسحاق بن عمار
موضوعیت «غیم» در روایت اسحاق بن عمار و نفی اطلاق «بلد» در کلام آیتالله سیستانی
لزوم بررسی خلأ تحقیقی پیرامون نزاع در اطلاق روایت اسحاق بن عمار
مراتب نفی اطلاق کلمه «بلد» و بطلان استدلال به آن؛ قرینیت قید «غیم» یا احتمال قرینیت آن
اشکال به قرینیت «غیم» و نفی اطلاق «بلد»
الف) امکان وقوع ابر سراسری وسیع؛ ابهام در تعیین «غیم» در کلام آیتالله سیستانی
ب) موضوعیت غیم در روایت، مستلزم فتوا به عدم اجزاء رؤیت هلال در بلد قریب در فرض عدم غیم
ج) ناسازگاری موضوعیت «غیم» با قید «اهل الامصار» در روایت بعدی در کلام ایشان
د) موضوعیت «غیم» مستلزم نوعی شدن شب قدر و حتی ماه رمضان
روایات مورد استدلال مرحوم خوئی در اثبات اطلاق رؤیت در بلد
عدم دخالت بقاع و لحظه غروب در تکون هلال، و قبول آن توسط مرحوم خوئی
اشکال آیتالله سیستانی به مرحوم خوئی در تأثیر جایگاه بقاع و شب و روز در رؤیت هلال
عدول مرحوم خوئی از ثبوت هلال برای کره زمین و شرطیت اشتراک شب،مستلزم نسبی شدن شروع ماه
رؤیت هلال در وقت غروب بلد، گزینه دیگر در تبیین نسبی بودن شروع ماه در کلام آیه الله سیستانی
بررسی حقیقی بودن شروع ماه قبل از تبیین نسبی بودن آن، خلأ تحقیقی محل نزاع
موضوعیت رؤیت هلال در غروب هر بلدی، عامل عدول فتوای آیه الله سیستانی
تهافت فتوا به استفاده از ابزار محاسبه در تشخیص قابلیت رؤیت هلال در بلاد غربی با شرطیت سهولت در میقاتیت
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 175
اتخاذ مبنای رؤیت هلال در هر بلدی و عدول از سه فتوا توسط آیتالله سیستانی
الف) عدول از فتوای کفایت رؤیت در بلاد شرقی از رؤیت در بلاد غربی
ب) عدول از فتوای کفایت رؤیت در یک بلد از بلاد واقع در یک طول جغرافیایی
ج) عدول از فتوای کفایت رؤیت در بلاد غربی از رؤیت در بلاد شرقی به شرط طولانی بودن مکث هلال از فاصله زمانی دو شهر
عدم موافقت ارتکاز با نوعی بودن شهر رمضان
مؤلفه «وقوع و نزول ملائکه» در شب قدر، رادع نوعی بودن لیلة القدر
تقیید فتوا و عبارت منهاج به اشتراک در شب
نکته تقیید فتوا در نظر مرحوم خویی
رؤیت قبل از زوال و رابطه آن با بحث اشتراک در شب
عدم نیاز به تقیید فتوا به اشتراک در شب؛ طبق مبنای آقای خویی
دو اشکال قابل پاسخ به «رؤیت قبل از زوال»
رؤیت قبل از زوال، راهحلی برای فرار از تقیید به اشتراک در شب و عدم التفات مرحوم خوئی به آن
عدم تنافی تفکیک بین روز و شب در قاعده رؤیت قبل از زوال، با قاعده عرفی محاسبه اول ماه از شب
تصریح روایت عبید به قاعده رؤیت قبل از زوال و الحاق یوم رؤیت به شهر لاحق
عدم انطباق حرکت قمر به دور زمین (شهر) در واحدهای حرکت وضعی زمین (شبانهروز) ؛ کلید فهم تفاوت در شروع ماه در بلاد مختلف با وجود تکوینی بودن خروج از تحت الشعاع
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 176
استشهاد آیتالله سیستانی بر شروع ماه از غروب به روایت حماد و روایت اهل بطن نخله
تدقیقی در مبنای ابتدائی آیتالله خوئی در کفایت رؤیت در یک بلد برای کل کره
حمل روایت حماد بر اماره غالبیه رؤیت قبل از ظهر از رؤیت در غروب توسط وحید بهبهانی
پاسخی به استظهار آیتالله سیستانی از روایت اهل بطن نخله و عرفی بودن شروع ماه از غروب
الف) لزوم تفکیک بین ملاک حکم و غلبه تحقق آن در یک مورد
ب) استدلال به دلیل شرعی « اتموا الصیام»؛ دلیل بر امضای ارتکاز عرف مبنی بر دخول شهر به صرف رؤیت
راههای ثبوتی مدیریت عدم انطباق حرکات سه گانه
الف) طبیعی ترین راه
ب و ج) از غروب تا غروب یا از طلوع تا طلوع
د) نصف النهار تا نصف النهار
ه) نصف اللیل تا نصف اللیل
رؤیت هلال در یک بلد و اکتفاء به آن در کل بلاد؛ راه کار روز بودن برخی از بلاد
محوریت قبل از ظهر و بعد از ظهر به ساعت همان بلاد
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 177
حمل روایت «اذا رئی الهلال قبل الزوال» بر محوریت زوال هر بلد
دو اشکال مهم احتمال فوق
الف) اختلاف شروع ماه و هرجومرج در بلاد قریبه
ب) مشکل تقویم برای کل کره
احتمالات ممکن در جمع بین روایت حماد و عبید؛ «اذا راوا الهلال قبل الزوال فهو للیلته الماضیة» و «إذا رأى الهلال قبل الزوال فذلك اليوم من شوال»
الف) آیتالله سیستانی؛ قرینه لبیه اجماع و عرف، شروع ماه حکومتا از شب
ب) اماریت غالبیه شروع ماه از لیل در روایت حماد
ج) دو مفاد جدا در هر روایت؛ اماریت غالبه در روایت حماد و ارائه ضابطه برای تنظیم کل کره در روایت عبید
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 178
تهافت سهل التناول بودن میقاتیت با لزوم استفاده از ابزار دقیقة برای کشف امکانیت رؤیت در بلاد قریبه در فتوای آیتالله سیستانی
الف) بررسی تهافت با محوریت هر بلد در میقاتیت و اشکال عدم بازتاب آن در روایات
ب) بررسی تهافت با محوریت هر منطقه در میقاتیت و بیان اشکال لزوم مئونه زائده برای شارع
عدم ملازمه امضای شارع بر شروع ماه از غروب نزد عرف با انحصار یافتن آن
تأیید انحصاری عرف در شروع ماه از غروب نیازمند تأکید شارع دارد
سه احتمال در نسبت دو روایت حماد و عبید
الف) محوریت غروب و حمل روایت عبید بر غروب به قرائن لبیه
ب) محوریت رؤیت قبل از زوال و حمل روایت حماد بر اماره غالبیه
ج) عدم نظارت دو روایت به هم؛ حمل روایت حماد بر عرف ممضی و حمل روایت عبید بر نظم دهی به کل کره
مثال نظم دهی به کل کره در شروع سال شمسی
وجود شواهدی بر آگاهی مردم بر مسائل سماوی و امکانیت رؤیت در بلاد مختلف
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 179
مسلّم نبودن نسبی شدن شروع ماه در کل کره در بیان مرحوم خوئی
مسلّم بودن شروع ماه از شب در روایت عبید
مسلم نبودن شروع ماه از شب در روایت اسحاق بن عمار
فقه الحدیث روایت اسحاق بن عمار
استظهار سید بحر العلوم از روایت اسحاق بن عمار
تهافت در استظهار سید از روایت اسحاق بن عمار
تهافت فرض عدم صوم در دو فقره اول با فرض صوم در فقره آخر
استظهار صوم تکلیفی از روایت اسحاق بن عمار
صوم متعارف و صوم غیر متعارف
تنظیر تفکیک حیثیات وضعی و تکلیفی در صوم به مُحرم
تفکیک حیثیات مستلزم درک فقه نظاممند
عدم شرطیت نیت ترک در احرام
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 180
عدم ملازمه امضاء شروع ماه از غروب توسط شارع با انحصار آن
ارزشگذاری تعبیر «غیر صحیح قطعاً» در شروع ماه از لحظه خروج قمر از تحتالشعاع در بیان آیتالله سیستانی
لزوم توافق مباحث علمی با ارتکاز
موافقت ارتکاز متشرعه با ماهیت وضعی صوم
صوم از عشاء تا عشاء؛ شواهد انشاءات طولی در صوم
توجه به انواع جزئیت و نگاه دقیق به موضوع شرعی
جزئیت وضعی مقوم ماهیت، جزئیت وضعی مقوم رتبه ماهیت، جزئیت تکلیفی
توجه به انواع جزئیت در صوم و بررسی تعبیر «غیر صحیح قطعاً» در شروع ماه از لحظه خروج از تحت الشعاع
صحیح بودن ارتکاز غیر قابل تجزیه بودن صوم و لزوم توجه به محدوده آن
جزئیت تکلیفی شهادت ثالثه در اذان
مقارنت زمانی عمل مستحبی با صلات و تفاوت آن با جزئیت تکلیفی ذکر در صلات
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 181
اهمیت اطلاق سعی در تحلیل مبادی حکم
اختلاف در تفسیر «صوم من العتمه الی العتمه» در زمان مرحوم طبرسی
انشائات طولی، از مهمترین مبادی حکم
انشائات طولی، مطابق با حکمت تقنین
الف) انشاء تکلیف پنجاه و یک رکعت نماز در شبانهروز و توزیع آن در انشاء طولی بعدی
ب) انشاء طولی قضاء صوم مریض در ظرف یک سال
ج) استظهار نظام انشائات طولی از ادله شرعیه
د) تطابق مسأله فائتة الیوم با نظریه انشائات طولی
د) محدوده تبعیت قضا از اداء و استظهار از ادله قضاء در انشائات طولی
ح) کشف مصلحت نماز و انشاء اولیه آن بدون تقیید به زمان خاص، به وسیله امر به قضاء آن
و) استظهار تقیید صوم مریض به سال و کشف انشاء طولی آن
ز) نقش کلیدی نظام چند ارزشی شارع در فهم انشائات طولی؛ انشاء طولی عزیمتی و فضیلتی
ح) انشاء وجوب صوم کل ماه رمضان و انشاء توزیع آن بر ایام آن در طول انشاء اول
ط) وحدت وجوب صوم در کل ماه رمضان، استظهار شهید ثانی از ادله
طرح بحث جلسه بعد
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 182
قبول ارتکاز شهید ثانی از عبادت واحده بودن صوم شهر رمضان و نقد استدلال کلاسیک ایشان
تعدد قرائت در آیه « وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ»
تغییر قطعی کیفیت صوم در مفاد آیه «کنتم تختانون انفسکم»
جواز صوم وصال رسول الله ص و ترسیم انشائات طولی صوم
مصلحت بزرگ جوع و صوم
امکان انشاء اولی وجوب واحد صوم در کل شهر، در نظام انشائات طولی
تأثیر نظام انشائات طولی در استظهار از روایات تکرر کفاره و اختلاف فقهاء
الف) نفی تکرر کفاره در مستمسک، استنادا الی ماهیة الصوم
ب) اثبات تکرر کفاره در جامع المقاصد، استنادا الی صدق الصوم
ج) اثبات تکرر کفاره در مسالک
توجه به انواع حکم وضعی، پاسخی به مستمسک در نفی کفاره
د) استظهار شیخ الطائفه و عدم تنافی بین وضع و تکلیف در صوم، در سه فتوا
انشاء طولی وضع بر صوم
انشاء اولی طولی وجوب صوم بر حائض
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 183
انشاء طولی؛ آثار و فوائد
امساکِ بدون تقید به زمان، اقتضاء اولیه صوم در کلام شیخ انصاری
تصویر انشائات طولی وضعی در ماهیت صوم
الف) اصل اقتضاء صوم؛ امساک
ب) امر طولی به امساک در شهر رمضان
ج) نهی طولی از صوم وصال
د)امر طولی به صوم «من العتمه الی اللیل»
ه) امر طولی به صوم در روز؛ خروج شب از ظرف امساک
و) نهی طولی از صوم مسافر
بازگشت به انشاء طولی قبلی در مسافر جاهل
فوائد نگاه طولی
الف) تکرار یا عدم تکرر کفاره در صوم
بیان مرحوم حکیم در نقد محقق ثانی در بقاء ماهیت صوم
بقاء ماهیت صوم و قابلیت توزیع وضعی صوم در حیثیات عرضی مفطرات در کلام شیخ انصاری
ذو مراتب بودن ماهیت وضعی صوم و امکان تشکیک در ماهیات
ماهیت طولی صوم و نقد مرحوم حکیم در امکان تکرر کفاره صوم
تفاوت فعلیت تدریجیه انبساطی و انشائات طولیه
ب) صحت یا بطلان اعتکاف در فرض خروج سهوی از مسجد
ج) نفی یا پذیرش جزء مستحبی
ارتکاز جلیل و دقیق در مراتب ماهیت صوم
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 184
پذیرش ارتکاز جلیل در عین تدقیق در آن، در مراتب وضعی صوم
اطلاق صوم بعد از انجام مفطر در روایات
پذیرش جزء ندبی واجب، زمینهای برای پذیرش طولیت وضعی واجب
نقد استدلال مرحوم حکیم در نفی جزئیت
الف) ماهیت فاضله افضل المرتبتین است، نه افضل الفردین
لزوم تفکیک حیثیات در کلمه «صرف»
ب) انعکاس تمام شئونات ماهیت در فرد؛ حتی شئونات ندبی
ج) امکان الامتثال عقیب الامتثال در اتیان به مرتبه نازله ماهیت
د) تعدد مطلوب بودن ماهیت نازله و ماهیت فاضله؛ استفاده جزء مستحب از تعدد مطلوب
ه) عدم لحاظ وصف وجوب در ماهیت
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 185
ماهیت فاضله در کلام مرحوم حکیم؛ فاضله، وصف ماهیت نه وصف فرد
تبدیل جزء مستحبی به واجب تخییری، در کلام صاحب جواهر
نقد استدلال مرحوم حکیم در نفی جزئیت شیء در فرد دون الماهیة
امکان جزئیت در فرد با توجه به مراتب جزئیت در ماهیت
تفکیک جزء الفرد از جزء الماهیه در مسأله قرائت در کلام مرحوم حکیم
تصویر مراتب جزئیت در مثال بدن الانسان
استظهار طولیت وضعی صوم از روایت امام حسن ع در فلسفه سی روز بودن صوم
تاملی در فتوای علامه در صحت صوم ذو العطاش با کلام ایشان در عدم قابلیت تجزی در صوم
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 186
دو تقریر مختلف از وضعیت صوم؛ تقریر تشبیه تشریع به تکوین، تقریر انشائات طولی وضعی
الف) لحاظ تمام قیود در یک انشاء
تشبیه تشریع به تکوین، مشکل تقریر اول از حکم وضعی صوم
توضیح روایت «سواک» بنابر تقریر اول؛ عدم استفاده حکم استحباب و عدم وجود امر وجوبی عند عدم المشقة
ب) انشائات طولی ثبوتی در صوم
توضیح روایت «سواک» طبق نظریه طولیت انشاء؛ وجود انشاء طولی استحباب
نقش نظام اغراض و قیم در اعتباریات، در تحقق انشائات طولی
کلام علامه و شهید اول در مساله
تصویر انشائات طولی وضعی در مثال افطار سهوی صائم
هماهنگی استحباب طولی سواک با نظامی فراتر از پنج ارزش
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 187
دو دیدگاه در تقنین؛ لحاظ تمام قیود در انشاء واحد و انشاءات طولیه
موافقت انشائات طولیه با اقصر الطرق
تفاوت دو دیدگاه در تقنین در وجوب صوم
لزوم توجه به مبادی تصوری مسأله انشائات طولی
استحباب تابعی در نظامی فراتر از پنج ارزشی و تطبیق آن بر روایت «سواک»
انشاء عزیمتی طولی، حکمت توزیع در وقت الصلاة
فوائد نظریه انشائات طولی در حل تعارضات و تطبیق آن بر مسأله نیت صوم
حکم وضعی ندبی در مُحرم
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 188
انشائات طولی
لزوم تجرید کبریات علمی از صغریات آن و استفاده از آنها در بدنه فقه؛ مثل اجتماع امر و نهی، طولیت انشاء در حکم واقعی و ظاهری
نظریه طولیت در رفع تضاد بین حکم ظاهری و واقعی در کلام شیخ انصاری و میرزای شیرازی
قصور استدلال شهید صدر در رفع تضاد بین حکم واقعی و ظاهری و عدم ورود اشکال ایشان به طولیت میرزای شیرازی
استفاده از تعبیر «مرتبه» در کلام مرحوم بروجردی در حل تضاد بین حکم واقعی و ظاهری
آسان سازی درک واقع توسط ذهن بهخاطر دستهبندی معلومات؛ عاملی در حکم به تضاد احکام خمسه
معیار تشکیک و تواطی
سازگای استحباب تابعی با نظام تشکیکی احکام خمسه
وضعی بودن وقت الصلاة در مختار و مضطر نزد شیخ الطائفه
ذوق الفقاهة و انشائات طولیه
حکم وضعی ندبی(مکملی) جلوس بین سجده در نافله
تفاوت طولیت انشاء در سواک و طولیت انشاء در تاخیر وقت صلات عشاء به نیمه شب
ندبیت مکمل و طولیت احکام وضعی
اطلاق عزیمتی دلیل دوم، عاملی در عدم جواز بازگشت بهدلیل قبل در انشائات طولی
نظم منظومهای معرفت فقهی، فایده مهم نظریه انشائات طولی
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 189
اشکال: عدم انطابق خط مقسّم لیل و نهار بر نصف النهار؛ مستلزم تفاوت غروب و رؤیت هلال در بلاد واقع بر یک طول جغرافیایی
برخی مبادی تصوری بحث
مایل بودن محور زمین عامل تفاوت خط مقسّم لیل و نهار و نصف النهار
پاسخ به اشکال
الف) عدم امکان رویت هلال؛ طبق مبنای لزوم قابلیت رؤیت هلال
ب) مبنای کفایت وجود هلال در افق و خروج ازتحت الشعاع: فاصله خروج قمر ازتحت الشعاع و غروب آن، حداقل بیست دقیقه است، لذا قطعاً در تمام بلاد هلال بالای افق بوده
نحوه شکلگیری هلال در قمر و حد دانژون
فعلیت انشائات طولی و جمع بین حکم واقعی و ظاهری
کسر و انکسار ملاکها در تزاحمات توسط حاکم شرع
استظهار از ادله شرعیه و استخراج تابع ارزش؛ مثال کراهت در بیان آیتالله بهجت
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 190
مفهوم تابع و استحباب تابعی
نگاه پنج ارزشی به احکام در تدوین فقه، و جریان نگاه فراتر از پنج ارزش در بستر فقه و تطبیق آن بر استحباب تابعی
لزوم پررنگ بودن استظهار از ادله در انشائات طولی و مقبولیت عرفی آنها
معیار بازگشت به انشاء طول اول؛ از بین رفتن اطلاق و تمام ضوابط انشاء طولی ثانی
عدم تلازم بین حرمت تکلیفی و حرمت وضعی
تفاوت اضطرار نوعی و اضطرار موردی در تقنین
عدم حرمت تکلیفی طلاق فی حد نفسه در انشاء پایه
مفسده نوعیه طلاق، دلیل مبغوضیت آن نزد شارع
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 191
تاریخ بحرانهای ریاضی
لزوم آشنایی با برنامه نویسی
بررسی روایت «الشمس ستّون فرسخا فی ستین فرسخا»
فرسخ آسمانی یا فرسخ زمینی؟
استفاده معصوم از الفاظ مانوس عرف در بیان معارف
عدم ورود اشکال مرحوم خوئی بر جمع رتبی بین حکم ظاهری و واقعی در تقریر میرزای نائینی
فعلیت انشائات طولی در رتبه خودشان و رفع اشکال تضاد
تطبیق فعلیت انشائات طولی در آیه حرمت اکل میته و فرض اضطرار
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 192
نقش نظریه انشائات طولی در تصویر درست از بدایة الشهر و بدایة الحساب در کره زمین
تعاضد بحث انشائات طولی، مدیریت امتثال، و اجتماع امر و نهی
اعاده نماز به جماعت و مسأله اجتماع استحباب و وجوب
حل مسأله تضاد حکم ظاهری و واقعی با نظریه انشائات طولی
انشائات طولی و مسأله ترتب
استظهار انشائات طولی از روایت اجزاء نماز جمعه مسافر و عبد از نماز فریضه
تصویر انشائات طولی در بدایه الحساب شهر قمری و تطبیق آن بر شبانه روز
نقد اشکال آیتالله سیستانی در شروع تکوینی ماه و تنافی آن با شب و روز بودن کره با تکیه بر نظریه انشائات طولی
محدوده عملکرد انشاء طولی دوم و بازگشت به انشاء قبل
بررسی کلام وحید بهبهانی و شیخ الطائفه در روایت اسحاق بن عمار
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 193
وقوع اجتماع امر و نهی در شرع، در کلام میرزای قمی
استحباب، اباحه و کراهت تابعی در کلام میرزای قمی
رخصت طولی غیر عزیمتی در وجوب نماز جمعه برای مسافر، عبد و مرأة، در روایت حفص
تضعیف سند روایت حفص
کلام علامه مجلسی پیرامون روایت حفص در بحارالانوار
انشائات طولی و رخصت مسافر در نماز جمعه
تامّلی در استناد وجوب صلات جمعه به شیخ مفید در کلام مرحوم مجلسی
فایده نظریه انشائات طولی در صلات جمعه مسافر؛ رعایت واجبات نماز جمعه عدن الوجوب علیه یا جواز عدم رعایت آنها عند الاستحباب علیه؟
طریقه نیت مسافر در نماز جمعه؛ وجوب تخییری یا تعیینی؟
تاملی در انتساب عدم وجوب صلات جمعه نزد فقهاء الامصار به محقق اول در کلام علامه مجلسی
تفاوت دو دیدگاه انشائات طولی و انشاء عرضی در صلات جمعه مرأة در برخورد با روایت حفص
تاملی در مجهول بودن روایت حفص بن غیاث در کلام محقق اول
تفاوت دیدگاه انشاءات طولی و انشاءات عرضی
بازتاب نظریه انشائات طولی در ارتکاز و رفتار عملی فقهاء
اقتضاء اولیه در انشائات طولی
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 194
کسر و انکسار در انشائات طولی
وجود واسطه در روایت حفص و تأیید کلام محقق اول در مجهول بودن آن
تاملی در عبارت علامه مجلسی؛ در انتساب اتفاق فقهاء امصار به کتاب المعتبر
وجه تردید محقق اول در وجوب صلات جمع بر مرأة «عند حضورها»، به خلاف عبد و مسافر
وجوه محتمل در عدم وجوب صلات جمعه بر مرأة
لزوم استظهاردرست از ادله
جهتگیری شرع در مسأله بیرون آمدن مرأة از خانه و تنظیر آن با مسأله عبد در اسلام
انشاء طولی و نسخ
انشاء طولی در معاملات
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 195
عدم انحصار شروع شهر از شب و تصحیح شروع شهر از روز؛ پاسخ به آیتالله سیستانی طبق نظریه انشائات طولی
برچسب شروع ماه از شب گذشته در رؤیت قبل از زوال
تصحیح نیت روزه کل شهر در رؤیت قبل از زوال طبق داعی
مراعی بودن احکام روز و شب تا نصف
بررسی اشکالات سید بحرالعلوم به شیخ طوسی در استظهار از روایت اسحاق بن عمار
اشکالی به استظهار (استحباب اتمام صوم شعبان) شیخ طوسی از روایت اسحاق به عمار؛ مفروض عدم الصوم است
بررسی استظهار بیان دو فرض مستقل توسط امام در روایت اسحاق بن عمار؛ عدم وجوب صوم عند عدم الرویه در شب و لزوم اتمام صوم در رؤیت قبل الزوال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 196
احترام سید بحرالعلوم به استاد خود وحید بهبهانی
رجوع استاد به شاگرد شاگرد؛ رجوع وحید بهبهانی به شاگرد سید بحر العلوم (شیخ جعفر کاشف الغطاء)
لزوم مراعات احتیاط در نقل شواذ قولی علماء
بررسی اقوال ذیل روایت اسحاق بن عمار در رؤیت قبل از زوال
احتمال سوم از احتمالات سه گانه وحید بهبهانی، در روایت اسحاق بن عمار؛ «فاتمّ» مربوط به سیام ماه رمضان است
بررسی احتمالات دیگر از روایت اسحاق بن عمار
الف) نهی از صوم مرسوم در یوم الشک و اتمام آن با عدول از نیت شعبان به ماه رمضان
ب) حمل «فاقضه» بر صورت عدم تحقق صوم، و حمل «فاتمّ» بر صورت تحقق صوم به نیت شعبان
تعبیر «فتامل» وحید بهبهانی در احتمال سوم ذیل روایت اسحاق بن عمار
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 197
نقد اجزاء رؤیت قبل از زوال، و تثبیت رؤیت متعارفه عند الغروب، در کلام وحید بهبهانی
گزینههای ثبوتی تطبیق گردش قمر به دور زمین بر ایام یک ماه
الف) اخبار عدد
ب) رؤیت هلال
ج) کم کردن یک نهار از یک ماه، و کم کردن یک لیل از ماه دیگر
د) کم کردن بازه نصف لیل تا ظهر از یک ماه، و کم کردن ظهر تا نصف لیل دیگر از ماه بعدی
انعکاس راههای ثبوتی در روایات، و عدم تعارض بین ادله رؤیت هلال
نقد قول مشهور و وحید بهبهانی در نفی رؤیت قبل از زوال
تعدد راههای ثبوتی و عدم تنافی آن با مسأله میقاتیت
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 198
عدم تنافی بین میقاتیت هلال و تعدد گزینههای ثبوتی در شروع شهر
بررسی اطلاق روایات تبعیت از صوم بلد
بازتاب گزینههای متعدد ثبوتی برای تعیین شروع شهر در روایات
عدم تبعض ماهیت صوم در کلام وحید بهبهانی
گامهایی در تبعض ماهیت روزه
تبعض در ماهیت روزه جاهل به موضوع شهر رمضان
تبعض در ماهیت روزه مسافر
تبعض در ماهیت صوم حائض
تبعض ماهیت صوم در تعدد کفاره به تعدد افطار در کلام محقق ثانی
تبعض ماهیت صوم در رویت قبل از زوال
ماهیت اصطناعی صوم در مراتب حکم وضعی و توجیه تبعض در آن
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 199
عدم اعتبار رویت قبل از زوال با تمسک به روایت «صم للرویة» توسط وحید بهبهانی
نقد استدلال وحید در نفی رویت قبل از زوال
بررسی اطلاق روایت «صم للرویة»
الف) تثبیت کلام وحید در عدم اعتبار رویت قبل از زوال با استناد به اطلاق روایت به ضمیمه استیعاب صوم در روز
ب) حجیت صوم در رویت قبل از زوال با استناد به مراعی بودن احکام روز تا زوال
دقتی در مراعی بودن احکام روز تا زوال
بیان شیخ انصاری در ماهیت اصطناعی صوم با حفظ مراتب طولی و عرضی آن
تقویت کلام محقق ثانی در تعدد کفاره به تعدد افطار، با استمداد از شیخ انصاری
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 200
امکانیت رؤیت هلال قبل از زوال در کلام وحید بهبهانی
تاملی در مقارنه خورشید و ماه و زمین در یک صفحه و تشکیل هلال
تفاوت خروج از مقارنه، خروج از تحتالشعاع، امکانیت رؤیت توسط ناظر
موضوع ادله شرعی، امکانیت رؤیت توسط ناظر یا خروج از تحتالشعاع؟
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 201
اهلال هلال ثبوتی در علم الهی و طریقیت امارات به آن
قول هیوی و محاسبه در تعیین خروج ماه از تحت الشعاع
معیار ثبوتی اهلال هلال در علم الهی؛ انعکاس نور هلال نود درجهای به زمین
بررسی خروج از مقارنه در یهود و امکان نسخ یا عدم نسخ آن در اسلام به وسیله خروج از تحت الشعاع
عدم ورود پارادوکس خرمن در اهلال هلال
وقوع مقارنه در اهلال هلال در صفحهای عمود بر منطقة البروج
پستی و بلندی در ماه، عاملی در انفصال نقاط نورانی
کفایت اتصال نقاط منفصل در صدق عرفی هلال و تسمیه هلال یا شرطیت ضخامت هلال در آن
محاق و خروج از تحتالشعاع
دستگاه c c d و صدق هلال
شروع ماه در بقاع و شروع ماه در کل کره
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 202
هلال ثبوتی فی علم الله تعالی و هلال عرفی
استظهار رؤیت هلال در ابتدا یا انتهای ماه مبارک در تعبیر «اتمّ صومه» در روایت اسحاق بن عمار در کلام وحید بهبهانی و سید بحرالعلوم
اختلاف نسخ در عبارت مصباح
استدلال سید بحرالعلوم بر اعتبار رؤیت قبل از زوال در فرض ظهور «اتمّ صومه» در آخر شهر مبارک
پاسخ به استدلال سید بحرالعلوم
1) اصل اولی در عدم مفهوم در جمله شرطیه
2) عدم مفهوم در شرطیه محقق موضوع
3) عدم مفهوم در شرطیه دال بر عدم موضوعیت شرط؛ «اذا رایته وسط النهار…»
مفهوم یافتن جمله شرطیه در ظرف تقنین
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 203
عدم تحقق مفهوم شرط در «اذا رایته وسط النهار» طبق مبنای وحید بهبهانی
توحد حکم، ضابطه مفهوم داشتن جملات شرطیه
توحد در حکم و توسعه از سنخ و نوع حکم به شخص حکم در مفهوم
عدم تفاوت بین «ان» شرطیه و «ان» وصلیه
اشتباه منطق امروز در محوریت دادن به قضایای اتفاقیه در جملات شرطیه؛ ثبوتان معاً
جمع بین دو عملگر و ثابت منطقی در تعبیر «و ان»
بیان عدم اعتبار شرط، موردی از استعمال جمله شرطیه
ظهور کلمه «وسط» در معنای «اثناء» در روایت اسحاق بن عمار
دقتی در استدلال سید بحرالعلوم بر استفاده حجیت رویت قبل از زوال حتی بنابر مبنای وحید
جمعبندی روایت اسحاق بن عمار
چهار قول در تفسیر روایت اسحاق بن عمار
قول چهارم؛ تببین حکم زمان زائد در شهر
تفاوت روایت اسحاق بن عمار و روایت محمد بن قیس؛ تفاوت دو تعبیر «اذا رایته وسط النهار» و «اذا رایته قبل الزوال او بعده»
نفس الامریت حرمت صوم فطر برای کل کره و تخییر حکم در اعلان عید
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 204
روایت داود رقی «اذا طلب الهلال غدوتا...»
الف) بررسی سند روایت
مجهول بودن زکریا بن یحیی الرقی
امکان خروج زکریا بن یحیی از مجهولیت درسند
توضیحی در مورد ابواب الزیادة تهذیب
قرار دادن روایت داود رقی در باب زیادات صوم توسط شیخ طوسی
نقل تنها یک روایت از زکریا بن یحیی در کتب اربعه و اشتراک او بین ده نفر
دروس شهید اول، اولین کتاب ناقل روایت داود رقی
ب) فقه الحدیث روایت داود رقی
1. استشهاد سید بحر العلوم به روایت داود رقی در اجزاء رویت قبل از زوال؛ غدوه ثلاثین
تنافی واژه «غدوتا» با هلال بعد از طلوع شمس
2. قول شهید اول در دروس
3. اتحاد برداشت فیض کاشانی و سید بحرالعلوم از روایت داود رقی
4. توضیح قول شهید اول در کتاب «تکمیل مشارق الشموس»
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 205
تفسیر شهید اول از روایت داود رقی؛ تقدم طلوع هلال بر طلوع شمس قبل از سیام و نفی اعتبار روایت
تفسیر سید بحر العلوم از روایت داود رقی؛ تاخر طلوع هلال بر طلوع شمس و اجزاء رویت قبل از زوال در سیام
تفسیر سوم از روایت داود رقی؛ اعتبار رویت در لیلة سابقه و عدم اعتبار آن در صبح
تفسیر سید نائینی از روایت داود رقی؛ رویت هلال در صبح بیست و هفتم دال بر شهر تام و عدم رویت، دال بر شهر ناقص
تفسیر پنجم و منسوب به صاحب ذخیره؛ عدم رویت در غروب بلاد شرقی دال بر تحقق هلال در غروب بلاد غربی
تعلیقه علامه شعرانی بر وافی
نفی ارتباط روایت داود رقی با رویت قبل از زوال و نفی اعتبار روایت به جهت تنافی آن با حساب و تجربه توسط علامه شعرانی
نقد و بررسی قول اول و دوم در روایت داود رقی
قول ششم در روایت داود رقی؛ عدم رویت هلال قبل از طلوع شمس در روز بیست و نهم، دال بر تحقق هلال جدید در غروب
حد رویت پذیری هلال
تفسیر شهید اول از روایت داود رقی؛ تقدم طلوع هلال بر طلوع شمس قبل از سیام و نفی اعتبار روایت
تفسیر سید بحر العلوم از روایت داود رقی؛ تاخر طلوع هلال بر طلوع شمس و اجزاء رویت قبل از زوال در سیام
تفسیر سوم از روایت داود رقی؛ اعتبار رویت در لیلة سابقه و عدم اعتبار آن در صبح
تفسیر سید نائینی از روایت داود رقی؛ رویت هلال در صبح بیست و هفتم دال بر شهر تام و عدم رویت، دال بر شهر ناقص
تفسیر پنجم و منسوب به صاحب ذخیره؛ عدم رویت در غروب بلاد شرقی دال بر تحقق هلال در غروب بلاد غربی
تعلیقه علامه شعرانی بر وافی
نفی ارتباط روایت داود رقی با رویت قبل از زوال و نفی اعتبار روایت به جهت تنافی آن با حساب و تجربه توسط علامه شعرانی
نقد و بررسی قول اول و دوم در روایت داود رقی
قول ششم در روایت داود رقی؛ عدم رویت هلال قبل از طلوع شمس در روز بیست و نهم، دال بر تحقق هلال جدید در غروب
حد رویت پذیری هلال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 206
دو فرض در روایت داود رقی
الف) معلوم بودن اول ماه قبل و اماریت رویت صبح بیست و نهم
ب) معلوم نبودن اول ماه قبل و اماریت رویت صبح بیست و نهم
عدم تنافی بین روایت داود رقی با حساب و تجربه
الف) دلالت روایت داود رقی بر اماره ای غیر از رویت قبل از زوال و تأیید آن به وسیله روایات اجزاء رویت قبل از زوال
ب) نحوه محاسبه مقارنه و امکان آن در صبح بیست و نهم ماه
ج) تاید روایت داود رقی به روایات اجزاء رویت قبل از زوال و عدم مخالفت آن با اجماع
د) شرائط رویت پذیری هلال و امکان تشکیل هلال در وقت مقارنه
روایت قوی؛ روایت امامی غیر ممدوح و غیر مذموم
شخصیت علمی آقا جمال و آقا رضی خوانساری
شخصیت علمی میرزا رفیعا
شخصیت علمی ملا اسماعیل خواجویی
شش قول در روایت داود رقی در رساله ملا اسماعیل خواجویی
آقا حسین خوانساری و فیض: اجزاء رویت قبل از زوال در روز سیام
نقد ملااسماعیل خواجویی بر استظهار آقا حسین و فیض
مخالفت لغت «غدوة» با رویت قبل از زوال
دو فرض در روایت داود رقی
الف) معلوم بودن اول ماه قبل و اماریت رویت صبح بیست و نهم
ب) معلوم نبودن اول ماه قبل و اماریت رویت صبح بیست و نهم
عدم تنافی بین روایت داود رقی با حساب و تجربه
الف) دلالت روایت داود رقی بر اماره ای غیر از رویت قبل از زوال و تأیید آن به وسیله روایات اجزاء رویت قبل از زوال
ب) نحوه محاسبه مقارنه و امکان آن در صبح بیست و نهم ماه
ج) تاید روایت داود رقی به روایات اجزاء رویت قبل از زوال و عدم مخالفت آن با اجماع
د) شرائط رویت پذیری هلال و امکان تشکیل هلال در وقت مقارنه
روایت قوی؛ روایت امامی غیر ممدوح و غیر مذموم
شخصیت علمی آقا جمال و آقا رضی خوانساری
شخصیت علمی میرزا رفیعا
شخصیت علمی ملا اسماعیل خواجویی
شش قول در روایت داود رقی در رساله ملا اسماعیل خواجویی
آقا حسین خوانساری و فیض: اجزاء رویت قبل از زوال در روز سیام
نقد ملااسماعیل خواجویی بر استظهار آقا حسین و فیض
مخالفت لغت «غدوة» با رویت قبل از زوال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 207
بررسی احتمال ترجیح احتمال اجزاء رؤیت قبل اززوال در روایت داود رقی
استنکار معنای بین الطلوعین از کلمه «غدوه» و تثبیت معنای «طلوع تا زوال»
لزوم تفکیک بین معنای عرفی و معنای لغوی کلمات
شواهد روائی حمل «غُدوة» بر بازه طلوع تا زوال
الف) تلقی الرکبان؛ استنکار امکان طی مسافت در بین الطلوعین
بررسی شاهد «تلقی الرکبان»
1) امکان طی مسافت در بازه فجر تا طلوع شمس و عدم استنکار آن
2) اختلاف معنای «غُدوه» و «غَدوه»
ب) کلام امیرالمؤمنین ع در طلب رزق
بررسی شاهد: عدم تنافی «غُدوه» با معنای بین الطلوعین
ج) مصباح المنیر: الغداه الضحوه
بررسی شاهد: عدم نقل کامل عبارت مصباح
د) النهایه: الغدو هو سیر اول النهار
بررسی شاهد: عدم نقل تام کلام نهایه
ه) آیه «قَالَ لِفَتَىهُ ءَاتِنَا غَدَاءَنَا»
بررسی شاهد: عدم فهم درست قضیه حضرت ابراهیم ع
ز) توسطت الغدوة فی فقه اللغة للثعالبی بین البکور والأضحی
بررسی شاهد: عدم تنافی آن با معنای بین الطلوعین
بررسی ادعای حمل روایت داود رقی بر اجزاء رؤیت قبل از زوال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 208
نقد ملااسماعیل خواجویی بر قول سید رفیعا
عدم استشهاد صاحب ذخیر به روایت داود رقی در اجزاء رؤیت قبل از زوال، در کلام ملااسماعیل خواجویی
نقد ملااسماعیل خواجویی بر قول آقاحسین خواجویی در حاشیه روایت
تقریر دلالت روایت داود رقی بر اماریت رؤیت هلال غدوتا، در هر بلد و در نصف النهار دحوالارض
نقد ملااسماعیل خواجویی بر قول سید رفیعا
عدم استشهاد صاحب ذخیر به روایت داود رقی در اجزاء رؤیت قبل از زوال، در کلام ملااسماعیل خواجویی
نقد ملااسماعیل خواجویی بر قول آقاحسین خواجویی در حاشیه روایت
تقریر دلالت روایت داود رقی بر اماریت رؤیت هلال غدوتا، در هر بلد و در نصف النهار دحوالارض
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 209
بررسی احتمال کلمه «غَدوه» در روایت داود رقی
الف) تذکر تلفظ کلمه «رَقی»
ب) کلمه «غَدوه» و ترجیح اجزاء رؤیت قبل از زوال در روز سیام
عدم توافق تعبیر «غَدوه» با «فی المشرق» در روایت داود رقی
بررسی کلام ملااسماعیل خواجویی
نقد ملااسماعیل بر قول حاج آقا حسین خوانساری
نقد ملااسماعیل بر قول میرزا رفیعا
تاملی در تعبیر «ربع دور» در کلام فاضل سبزواری
بررسی احتمال کلمه «غَدوه» در روایت داود رقی
الف) تذکر تلفظ کلمه «رَقی»
ب) کلمه «غَدوه» و ترجیح اجزاء رؤیت قبل از زوال در روز سیام
عدم توافق تعبیر «غَدوه» با «فی المشرق» در روایت داود رقی
بررسی کلام ملااسماعیل خواجویی
نقد ملااسماعیل بر قول حاج آقا حسین خوانساری
نقد ملااسماعیل بر قول میرزا رفیعا
تاملی در تعبیر «ربع دور» در کلام فاضل سبزواری
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 210
بررسی دو احتمال مرحوم خواجویی در معنای روایت داود رقی
الف) طلب هلال و عدم رؤیت آن در غروب مشرق ما، مستلزم وجود آن در غروب ما
عدم تهافت کلمه ربع دور با نصف دور در کلام ملا اسماعیل خواجویی
ب) طلب هلال در غدوه مشرق و عدم رؤیت آن، مستلزم رؤیت آن توسط اهل مغرب
نقد احتمال دوم) عدم کفایت مضی از مقارنه در شروع ماه
اشکال به احتمال «عدم رؤیت هلال در غدوه بیست و نهم»؛ عدم امکان ثبوتی رؤیت آن
پاسخ به اشکال
الف) مناقشه در حد دانژون و امکان رؤیت هلال در وقت مقارنه
ب) مجازیت در تعبیر «هلال جدید» در موارد علم به عدم تشکیل هلال
بررسی دو احتمال مرحوم خواجویی در معنای روایت داود رقی
الف) طلب هلال و عدم رؤیت آن در غروب مشرق ما، مستلزم وجود آن در غروب ما
عدم تهافت کلمه ربع دور با نصف دور در کلام ملا اسماعیل خواجویی
ب) طلب هلال در غدوه مشرق و عدم رؤیت آن، مستلزم رؤیت آن توسط اهل مغرب
نقد احتمال دوم؛ عدم کفایت مضی از مقارنه در شروع ماه
اشکال به احتمال «عدم رؤیت هلال در غدوه بیست و نهم»؛ عدم امکان ثبوتی رؤیت آن
پاسخ به اشکال
الف) مناقشه در حد دانژون و امکان رؤیت هلال در وقت مقارنه
ب) مجازیت در تعبیر «هلال جدید» در موارد علم به عدم تشکیل هلال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 211
مفاد روایت داود رقی در کلام سید مرتضی
امکان رؤیت هلال در غدوه بیست و هشتم قبل از مقارنه
همت آیتالله حسن زاده در تحصیل
مرسله صدوق؛ دلیل ششم سید بحر العلوم بر اجزاء رؤیت قبل از زوال
عدم ارسال روایت صدوق و تلخیص سند آن با کلمه «رفعه»
«اذا رئی بعد الزوال»، فتوای شیخ صدوق، نه ادامه مرسله
مفاد روایت داود رقی در کلام سید مرتضی
امکان رؤیت هلال در غدوه بیست و هشتم قبل از مقارنه
همت آیتالله حسن زاده در تحصیل
مرسله صدوق؛ دلیل ششم سید بحر العلوم بر اجزاء رؤیت قبل از زوال
عدم ارسال روایت صدوق و تلخیص سند آن با کلمه «رفعه»
«اذا رئی بعد الزوال»، فتوای شیخ صدوق، نه ادامه مرسله
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 212
رجب، نهری در جنت
ترابط و تطابق عوالم خلقت
بیست و هفتم رجب در منابع اهل سنت
بررسی برخی از احتمالات در روایت داود رقی
احتمال تقویم واحد برای کل کره؛ تنظیر خط زمان و نصف النهار دحو الارض
لیلة القدر واحد برای کل کره در تقویم نصف النهار دحوالارض
بدایة و نهایة الشهر واحد برای کل کره در تقویم نصف النهار دحوالارض، در عین حجیت رؤیت محلی
شب بیست و چهار ساعته در لیلة القدر، طبق تقویم نصف النهار دحو الارض
تسهیل صوم با حجیت رؤیت محلی، و تقویم واحد برای تعظیم شعائر صوم در کل کره
روایت«ان المومن بالمشرق لیری اخاه الذی فی المغرب»
روایت « لا وفقكم الله لصوم ولا فطر»
اعجاب انعکاس فضلیت و شهادت امام حسین در صحیح بخاری
تصحیح احتمال طلب هلال در غدوه محلی و بدایه شهر در نصف النهار دحوالارض در روایت داودرقی، بر حمل آن بر بلاد مسکون زمین
هتک حرمت احترام شهور حرام و تشدید در عقاب
رجب، نهری در جنت
ترابط و تطابق عوالم خلقت
بیست و هفتم رجب در منابع اهل سنت
بررسی برخی از احتمالات در روایت داود رقی
احتمال تقویم واحد برای کل کره؛ تنظیر خط زمان و نصف النهار دحو الارض
لیلة القدر واحد برای کل کره در تقویم نصف النهار دحوالارض
بدایة و نهایة الشهر واحد برای کل کره در تقویم نصف النهار دحوالارض، در عین حجیت رؤیت محلی
شب بیست و چهار ساعته در لیلة القدر، طبق تقویم نصف النهار دحو الارض
تسهیل صوم با حجیت رؤیت محلی، و تقویم واحد برای تعظیم شعائر صوم در کل کره
روایت«ان المومن بالمشرق لیری اخاه الذی فی المغرب»
روایت « لا وفقكم الله لصوم ولا فطر»
اعجاب انعکاس فضلیت و شهادت امام حسین در صحیح بخاری
تصحیح احتمال طلب هلال در غدوه محلی و بدایه شهر در نصف النهار دحوالارض در روایت داودرقی، بر حمل آن بر بلاد مسکون زمین
هتک حرمت احترام شهور حرام و تشدید در عقاب
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 213
ذهن صاف سید بحر العلوم در تعبیر مرحوم بهجت
ادله قائلین به عدم اعتبار رویت قبل از زوال در مصابیح سید
افتادگی در عبارت
دلیل اول) استصحاب بقاء شعبان یا استصحاب عدم دخول ماه رمضان
الف) تصویر شبهه حکمیه در استصحاب
ب) اشکال تبدل موضوع و قیاس در استصحاب در شبهات حکمیه
ج) عدم شرطیت بقاء موضوع در استصحاب در شبهات حکمیه
د) معیار شبهه موضوعیه و حکمیه
ه) تصویر شبهه حکمیه در رویت قبل از زوال
و) استصحاب حکمیِ محض عدم وجوب صوم در رویت قبل از زوال
ذهن صاف سید بحر العلوم در تعبیر مرحوم بهجت
ادله قائلین به عدم اعتبار رویت قبل از زوال در مصابیح سید
افتادگی در عبارت
دلیل اول؛ استصحاب بقاء شعبان یا استصحاب عدم دخول ماه رمضان
الف) تصویر شبهه حکمیه در استصحاب
ب) اشکال تبدل موضوع و قیاس در استصحاب در شبهات حکمیه
ج) عدم شرطیت بقاء موضوع در استصحاب در شبهات حکمیه
د) معیار شبهه موضوعیه و حکمیه
ه) تصویر شبهه حکمیه در رویت قبل از زوال
و) استصحاب حکمیِ محض عدم وجوب صوم در رویت قبل از زوال
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 214
دلیل اول قائلین به عدم اعتبار رؤیت قبل از زوال
گزینههای ثبوتی در استصحاب بقاء شعبان
بررسی امکان برچسب زنی با استصحاب بقاء شعبان
دلیل اول قائلین به عدم اعتبار رؤیت قبل از زوال
استصحاب بقاء شعبان یا استصحاب عدم وجوب صوم
گزینههای ثبوتی و عدم بقاء موضوع در استصحاب بقاء شعبان
بررسی امکان برچسب زنی با استصحاب بقاء شعبان
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 215
دلیل اول منکرین اعتبار رؤیت قبل از زوال: استصحاب
عدم نیاز استصحاب به بقاء موضوع
دلیل دوم منکرین اعتبار رؤیت قبل از زوال: آیه«اتموا الصیام الی اللیل»
دلیل سوم منکرین اعتبار رؤیت قبل از زوال:آیه «و لتکملوا العدة»
دلیل اول (استصحاب) مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
بررسی بقاء یا عدم بقاء موضوع در استصحاب
شکلگیری رفتار عمل و اعتبار استصحاب با وجود عدم بقاء موضوع
جریان عرفی استصحاب بقاء شعبان، با وجود تأملات دقیق علمی
«اتموا الصیام الی اللیل»، دلیل دوم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
استتار قرص خورشید، مختار مجمع البیان در دخول لیل
«و لتکملوا العدة»، سومین دلیل مانعی اعتبار رؤیت قبل از زوال
الف) بررسی عطف در آیه
ب) مخالت قول مجمع البیان با مختار مانعین
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 216
«و لتكملوا العدة» دلیل سوم مانعین اعتبار رؤیت قبل اززوال
لام امر در «و لتكملوا العدة» در کلام قطب راوندی
ریشه قول مجمع البیان در تحفظ بر ترتیب السور، در کلام سید در طرابلسیات
تمثیل اختلاف قرائات به اختلاف مصاحف امصار توسط شیخ مفید و شیخ طوسی و طبرسی
دو قرائت در آیه «و لتکملوا العده»
عدم ملازمه بین احتجاج بر قرائات و رد قرائات
قرائت «ملک یوم الدین» در مکه
اختلاف دو راوی عاصم در «و لتکملوا»
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 217
«لتکملوا العده» دلیل سوم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
استظهار عده قضا از «لتکملوا العده» در مجمع البیان
نسبت تواتر قرائات به مشهور در فرائد الاصول شیخ انصاری
انتساب نادرست مخالفت با اجماع بر تواتر قرائات به شیخ طوسی
اشکال در انتساب شهرت در تواتر قرائات توسط صاحب کفایه الاصول و نفی قرائات توسط فقها بعدی
پذیرش تواتر قرائات عشر نزد اهل فن
مسند بودن اجازه قرائات
موافقت با نهج عربی و عدم سازگاری آن با فضای قرائات
معنای الحجه فی القرائات و تطبیق آن در آیه «و لتکملوا العده»
دو وجه در معنای آیه «و لتکملوا العده» در مجمع البیان؛ عده شهر مبارک و عده قضاء
معنای آیه «و لتکملوا العده» طبق بیان قطب راوندی؛ لام امر
تفریع وجوب صوم و عده آن بر شکرانه نزول قرآن در شهر رمضان
وجه دو قرائت «تُکملوا» و «تُکمّلوا»
«الحجه فی القرائات» ابوعلی فارسی
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 218
بررسی امکان قرائت بر نهج عربی
برداشت نادرست متاخرین از حرف واحد و تجویز نهج عربی در قرائت
الف) کلام صاحب جواهر
ب) کلام سید در عروه؛ «كُفْواً»
اثبات قرآنیت یک قرائت به خبر واحد
تفکیک فضای قرائات با فقه القرائات در نهج عربی
نهج عربی در فرش القرائات و اصول القرائات
ساماندهی قرائات شواذ و تواتر قرائات با ابزار هوش مصنوعی
مخالفت سید مرتضی و شیخ الطائفه و محقق با نهج عربی غیر موافق با قرائت
موافقت ارتکاز مسلمین با نهج عربی غیر مغیر معنا
وجوه اقراء؛ تعدد قرائات، تسهیل خداوند بر امت، تقریر پیامبر
قرآن مکنون و قرآن نازل
استناد تواتر القرائات به رسول الله در کلام شیخ انصاری
تفکیک بین حروف واج با حروف غیر واجی در تلفظ قرآن
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 219
تعدد قرائات، بحثی فقهی
تعدد قرائات بهمثابۀ آیه قرآن در کلام قطب راوندی
عدم دلالت آیه «ولتكملوا العدة» بر روایات و بحث عدد
رساله عددیه شیخ مفید در رد عدد
الف) ذکر روایات عدد در ابواب نوادر و غیر معمول بودن آنها نزد اصحاب
ب) اشکال ابعدیت روایات عدد از عامه و تقیه ای بودن روایات رویت
ج) تمسک به ابعدیت بعد از موافقت با قرآن و شهرت
د) موافقت روایات رویت با قرآن و اجماع اصحاب بر آن ها
ه) قاعده ابعد از عامه منحصر در روایات مدائح اعداء الله
و) فیلتر روایات تقیه ای توسط علماء شیعه
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 220
تاملی در مفاد آیه «فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهرَ فَليَصُمه»
پر فایده بودن بحث از رمز اختلاف در روایات عدد
حمل اخبار عدد بر تقیه به جهت موافقت با روایات عامه توسط علامه مجلسی
عدم عمل اصحاب طبق روایات عدد در زمان سید بن طاووس
بررسی انتساب قبول روایات عدد به شیخ مفید در ابتدا
اعتراض محقق اول به صدوق در قبول روایات عدد
استقرار مذهب بر عدم قبول روایات عدد در کلام صاحب جواهر
حمل روایات عدد بر تقیه و القاء خلاف بین شیعه در کلام صاحب حدائق
پالایش روایات تقیه فتوایی توسط علماء و اصحاب معصومین و تثبیت تقیه القاء خلاف در کلام صاحب حدائق
اشکال اول: جریان استدلال به پالایش تقیه مداراتی در تقیه القاء خلاف
اشکال دوم: تهافت دو کلام صاحب حدائق؛ پالایش اخبار کذب یا پالایش اخبار تقیه؟
اخبار تقیه، محمل صدور روایات متعارض در کلام صاحب حدائق
اشکال سوم: عدم دلالت شواهد شش گانه روائی بر تقیه القاء خلاف
اشتباه صاحب حدائق در تطبیق کلام استرآبادی بر تقیه و عدم تفکیک آن با تفویض احکام به معصومین ع
چند ارزشی بودن احکام، ریشه اختلاف روایات و تفکیک آن از تقیه
قاعده الجمع مهما امکن و تطبیق آن در نظام چند ارزشی احکام
لزوم تبیین وجوه نفس الامریه روایات عدد
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 221
حمل اخبار عدد بر تقیه القاء خلاف توسط صاحب حدائق
اشکال: عدم وجود مجرای تقیه در موارد موافقت عامه با شیعه (نفی روایات عدد)
مبنای شیخ انصاری در متعارضین
الف) تکاذب الدلیلین و تساقط متعارضین
ب) ظن به صدور غالب روایات متعارض از معصومین و لزوم جمع بین آنها
برداشت نادرست صاحب حدائق از کلام استرآبادی درتفویض احکام به ائمه ع
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 222
عدم تلازم اختلاف روایات با تقیه
تفکیک بین دو احتمال تقیه و تفویض در اختلاف روایات در برداشت صاحب حدائق از کلام استرآبادی
رد کلام صاحب حدائق در بازگشت اختلاف روایات به تقیه با تکیه بر روش حذفی
الف) أَدْنَى مَا لِلْإِمَامِ أَنْ يُفْتِيَ عَلَى سَبْعَةِ وُجُوهٍ
ب) روایت علی بن حنظله؛ «والله إن له عندي سبعين وجها»
ج) فنسخت الاحاديث بعضها بعضا
اختلاف موضوع و اختلاف احادیث
لزوم بررسی علل اختلاف احادیث
برداشت غیر تقیه ای فقهای متقدم از اختلاف روایات
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 223
بررسی دلالت تعبیر «احکمناه» در روایت عبدالاعلی بن اعین
«احکمناه» در مقام مدح و بهمعنای «اتقناه»
استفاده توثیق علی بن حنظله با تعبیر «انک رجل ورع» در کلام مرحوم خوئی
اثبات ضابطیت راوی با تکیه بر اصل عقلائی
معنای اتقان در «احکمناه» در کتاب سند العروه
عدم استفاده توثیق علی بن حنظله از تعبیر «انک رجل ورع» در کلام مرحوم تبریزی
اختلاف نسخه روایت عبدالاعلی بن اعین در تعبیر «احکمناه»
استعمال «احکم» در معنای «رجع»، شاهدی بر معنای مختار در روایت
مرجوحیت کلمه «ورَع» بهمعنای «ضعیف»، و رجحان کلمه «ورِع» بهمعنای «خودنگهدار» در روایت
وجود شواهدی دال بر موانست اصحاب با معصومین
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 224
بررسی تعبیر «احکمناه» در روایت ابن اعین
عدم التفات علی بن حنظله به تغییر یافتن کبری با تغییر دادن صغری
نقد و بررسی استظهار مدح و اتقان از تعبیر «احکمناه»
الف) «اتقان» معنای رایج «إحکام»، اما نه در زمان صدور روایت
ب) عدم تأثیر دو استظهار توبیخ و تشویق در نفی صاحب حدائق در تبیین اختلاف احادیث با تقیه
ج) ترجیح استظهار توبیخ در تعبیر «فالتفت الیّ علی بن حنظله»
د) ترجیح احتمال توبیخ با تشقیق ثنائی امام ع
ه) ترجیح استظهار توبیخ با تعبیر «هذا منها»
روایت ابن اعین کلیدی برای فهم چند وجهی بودن فقه
روایت زراره دلیل اول صاحب حدائق بر ادعای بازگشت اختلاف احادیث به تقیه؛ «هذا خير لنا و أبقى لكم»
اشکال: پالایش احادیث تقیه ای در وزان پالایش احادیث کذب
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 225
نقد دیدگاه صاحب حدائق در حمل اختلاف احادیث بر تقیه
پالایش احادیث تقیه ای در وزان ادعای پالایش احادیث کذب توسط اصحاب
تحمیل شرائط سخت بر شیعه و لزوم تقیه
نقد دلیل اول صاحب حدائق بر حمل اختلاف احادیث بر تقیه
احتمال تعدد موضوع در روایت زراره و برداشت نادرست تقیه از آن
اختلاف احادیث ناشی از وجود «سبعین وجه»
مثال به تعدد قرائات
عدم فهم کامل اصحاب از وسعت فقه و حمل نادرست اختلاف احادیث بر تقیه
الف) روایت طواف نساء
ب) روایت حکم به نصف ارث برای بنت واحد
حکم استحبابی در قاعده «الجمع مهما امکن اولی من الطرح»
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 226
پالایش روایات تقیهای توسط اصحاب ائمه ع
فقه کلاسیک و رفتار تقیه با برخی از روایات؛ مسح پا زیرآب
اذعان ابن کثیر به برخورد تند با شیعیان
غفلت از پالایش احادیث تقیه ای و حمل تعارض روایات بر تقیه
عدم تقیه در جزئیت بسم الله؛ جزئیت مکملی بسمله
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 227
حمل اخبار عدد بر تقیه در کتاب حدائق
اخبار عدد در کافی
موضوع بودن اخبار عدد نزد فیض کاشانی
غیر مقبول بودن تاویلات اخبار عدد نزد فیض کاشانی
بررسی روایت «شهر رمضان لاینقص ابدا»
نحوه مواجهه فقیه با احادیث متعارض
الف) اصل اولی در متعارضین؛ تخییر تسهیلی
ب) اولویت استحبابی جمع اخبار متعارض
عدم تلازم بین طرح طرف متعارضین با عدم صدور آن از معصوم ع
ج) جواز عمل به مرجحات در متعارضین
بررسی حجیت ظن فقیه در نظام بینهایت ارزشی اصول فقه
اصل اولی درظنون؛ عدم وجوب در مشکوک الوجوب
لزوم بررسی مبانی تبدیل کیفیت به کمیت؛ تبدیل ظن به درصد عددی
اخبار عدد سیصد و شصت
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 228
بررسی روایت «شهر رمضان لاینقص ابدا»
عدم مخالفت روایات عدد با قرآن خلافاً للشیخ الطائفة
نگاه تقویمی کلان در روایت «شهر رمضان لاینقص ابدا»
نقد روشی دیدگاه فیض در موضوع بودن روایات عدد با دقت در معنای قاعده جمع
حکمت تقنین در جمع استحبابی روایات متعارض و طرح آنها
محدوده معیار موافقت و مخالفت با قرآن کریم در اخبار متعارض
فرهنگ قرآنی پایهای برای تسهیل در اخبار متعارض
سال ۱۴۰۲-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 229
حدود و میزان موافقت و مخالفت با قرآن کریم
عدم نقض برداشت عرفی از ظواهر کتاب به اقوال توهمی اهل سنت
بررسی دیدگاه صاحب وسائل در عدم حجیت ظواهر کتاب
مدالیل تصوری و تصدیقی در آیات قرآن و رابطه آن با «ضرب علی الجدار»
بطون آیات قرآن کریم در مراتب مدالیل تصدیقی کلام
روند حقانیت قرآن در آیه «آیات بیّنات»
حفظ فرهنگ عوام فهم قرآن کریم در روایت «فاضربوه علی الجدار»
کثرت سیاق نفی در روایات برای رد انحصار یک معنا
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 230
عدم مخالفت روایات عدد با کتاب
امکان وجه ثبوتی روایات عدد برای تعیین شهر
«منذ خلق الله السماوات و الارض» قرینه داخلی روایات عدد
قرینه داخلیه روایات عدد و مسأله تطبیق حرکات سه گانه زمین، ماه و خورشید
بروج دوازده گانه در علم هیئت و تقسیم دایره به سیصد و شصت درجه
روایت اختزال السنة؛ کم شدن شش روز خلقت، از ایام سال
سی روزه بودن، اقتضای اولی در هر ماه
ابهام در روایت؛ چگونگی محاسبه شش روز، قبل از خلق سماوات و زمین
امکان توجیه نقصان ماه قمری با تطبیق حرکات سه گانه
سرعت زیاد خورشید و جبران آن توسط قمر، عامل سیزده دور چرخیدن ماه به دور زمین در یک سال از منظر ناظر زمینی
دوازده دور چرخش ماه به دور زمین در هیئت خورشید مرکزی
تضاریس حرکت ماه، عامل سیزده دور شدن چرخش آن به دور زمین
اذعان امام به وجود بخشی از علم رسول الله نزد عامه با اشاره به وجوه ثبوتی اخبار عدد
سال کبیسه در سال قمری، و ناقص و تام شدن ماههای قمری
محاسبه شبانهروز با چرخش خورشید
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 231
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 232
کلام بعض المحققین در توجیه روایت اختزال السنة
مدت عمر دنیا
انطباق ایام سنة دنیوی با سنة ربوبیای که شش روز از آن کم شده
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 233
شواهد تقسیمبندی سال و ماه و روز، قبل از دنیا
اشاره به وجود وجه ثبوتی در تطبیق حرکات سه گانه در تقویم عالم در اخبار عدد
تام بودن شهر رمضان در اخبار عدد و نقصان آن در دیگر اخبار
رعایت انشائات طولی در اخبار رویت و اخبار عدد
نحوه مواجه صدوق با اخبار عدد در قرن چهارم
تعارض استصحاب با اخبار عدد
لزوم رعایت نظام طبایع در جمع روایات
مراتب طولی و عرضی عوالم و عناوین سال و ماه و روز در آنها
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 234
روایت سیاری در صوم یوم خامس و کبیسة یوم سادس
ایراد تند علامه شعرانی بر روایت سیاری و نسبت وضع به آن
اولویت انتساب سهو و نسیان به سیاری، نسبت به وضع
بررسی دقیق روایت سیاری
محاسبه مقدار کبیسه سال قمری با معیار ساعات و دقائق اضافی در کتاب تکمیل مشارق الشموس
عدم موافقت روایت سیاری با محاسبه و رصد در کلام ملاصالح مازندرانی
توجیه روایت سیاری به ارائه راهحلی برای اوفقیت محاسبه کبیسه با رؤیت خارجی هلال
تبیین ملاصالح مازندرانی از شروع سال کبیسه از سال دوم در سی سال قمری توسط هیویین
عدم تبیین روایت سیاری در بحارالانوار و مرآة العقول
تاملی در توجیه روایت سیاری به محاسبه دقائق
«اختزال السنة» غامض ترین مسأله وحیانی
عدد کامل در ریاضیات
روز هفتم، روز پایان خلقت و استواء بر عرش
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 235
تفسیر اغرب و احوش از اختزال السنة
تأخیر خلق شش روزه قمر از خورشید؛ تفسیری از اختزال السنة در مرآة العقول
محوریت تفسیر ستة ایام در تاویل اعظم
بررسی دلیل سوم مانعین اعتبار رؤیت هلال قبل از زوال؛ روایت محمد بن مسلم
عدم انعکاس کامل کتاب مقنعه مفید در تهذیب شیخ
بررسی سند روایت محمد بن مسلم؛ «إذا رأيتموه فأفطروا و ليس بالرأي و لا بالتظني»
تفاوت بین ظن و رأی
دقتی در معنای «رأی» و امکان تطبیق آن با یقین
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 236
خلاصه ادله مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
فقره «لیس بالرای و التظنی» و معنای سبب محتمل الخطا و صرف رجحان مجهول السببیة
معنای «رأی» در لغت
سه استعمال کلمه «رأی» در لسان العرب
استعمال کلمه «رأی» در روایات
لابشرط بودن کلمه «رأی» از خطا و صواب در لغت
استعمال بدون قرینه کلمه «رأی» در معنای منفی نزد عرف
«عملیة الابصار» معنای مشترک «رأی» و «رویة»
تفاوت «رأی» و «رویة» در قوه و شدت مطابقت؛ وزن «فُعله»
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 237
استعمال مثبت کلمه «رأی» در موضوعات و استعمال منفی آن در احکام
ظن در رکعات نماز، نقضی بر حمل معنای «رأی» بر معلوم السبیة
وجود قرینه برحمل «رأی» بر معلوم السببیة در روایت محمد بن مسلم؛«لیس بالرای و لا بالتظنی»
اهمیت شهر رمضان عاملی در نهی از عمل به «رأی و ظن» در روایت محمد بن مسلم
روایت اسحاق بن عمار و نهی از عمل به ظن
روایت قاسانی و نهی از عمل به ظن
اخبار رویت، چهارمین دلیل مانعین اعتبار رویت قبل از زوال
لزوم توجه به شهرت روایات عدد در زمان صدور اخبار رؤیت و مقابله با آنها
وجود گوهری در دل اخبار عدد و القاء اخبار عدد برای حفظ آن در تاریخ
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 238
روایات رؤیت؛ دلیل چهارم مانعی اعتبار رؤیت قبل از زوال
بررسی سند روایت «فضیل بن عثمان»
وجه اول در مفاد روایت فضیل بن عثمان؛ حمل رؤیت بر رؤیت عند الغروب
وجه دوم در مفاد روایت فضیل بن عثمان؛ تکلیف به غیر مقدور در رؤیت قبل از زوال
دلیل پنجم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال؛ عدم اشاره به رؤیت قبل از زوال در روایات صوم ثلاثین در فرض غیم
بررسی سند روایت هارون بن خارجه
دلیل ششم و هفتم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال؛ دلیل خاص
پاسخ سید بحرالعلوم بهدلیل اول و دوم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
افتادگی عبارت در نسخه مصباح
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 239
ذو شجون بودن روایات رؤیت؛ تسهیل، استصحاب، میقات و …
بررسی پاسخ سید بهدلیل سوم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
نهی از ظن در شبهات موضوعیه، مفاد روایات ناهیه از ظن در رؤیت هلال
تفاوت مفاد روایت ناهیه از ظن موضوع با مفاد روایت رؤیت قبل از زوال در قطع به حکم و خلط بین آن دو در دلیل سوم مانعین و پاسخهای سید
پاسخ مختار بهدلیل سوم مانعین
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 240
خلط در مفاد روایات «نهی از تظنی در رؤیت هلال» و «رؤیت قبل از زوال» در قول مشهور و پاسخ سید
نگاه تاریخی به علم اصول و زحمات علماء
تکرار و تحفظ بر مطالب علمی
هلال رمضان، شوال و ذی القعده 1445؛ مورد اتفاق بین قائلین به رؤیت با چشم مسلح و مخالفین
بررسی دلیل چهارم (ادله رؤیت) مشهور در رد اعتبار رؤیت قبل از زوال
مراد از اطلاق رؤیت در استدلال مشهور
انصراف ناشی از تناسب حکم و موضوع در مرکبات و تفاوت آن با سائر انصرافات
عدم انصراف «رویة الهلال» به رؤیت عند الغروب با منشأ کثرت استعمال
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 241
بررسی اشکال سید بر وجه اول استدلال به روایات رؤیت توسط مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
الف) تفکیک بین معنای ظاهر از تبادر و معنای حقیقی در کلام سید
ب) تنافی تفکیک سید بین معنای حقیقی و ظهور متبادر با اصالة الحقیقة
ج) ادعای سید در تبادر «رویة الهلال» به رؤیت عند الغروب و عدم زبان علمی در تبیین آن
د) وجود اطلاق و انصراف در نِسَب و معانی حرفی
ه) عدم ظهور لفظ وجود در معنای اعم از وجود لفظی و ذهنی، خلافا للسید
و) عدم امکان تفکیک بین معنای متبادر و معنای حقیقی
ز) تصویر اطلاق در معانی حرفیه؛ وضع عام و موضوع له عام
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 242
بررسی وجه اول استدلال مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
الف) عدم تفکیک دلالت تصوری و تبادر، با دلالت تصدیقی و مراد متکلم در کلام مستدل
ب) حصر اضافی در «صم للرویة»
ج) المراد من الرویة ما یقطع الاستصحاب ولو کانت امارة
تفاوت عنصر زبانی از عنصر کلامی و سبقت متفاوت معنا به ذهن در آنها؛ وضع لغوی در تبادر و غرض استعمالی در انصراف
رفع مانعیت نور عامل شیوع استعمال عرفی در عنصر کلامی و مرکب «رویة الهلال»، و نفی حجیت انصراف در آن
خلو پاسخ سید از اصل عقلائی احتجاجی اصالة العموم
مقام علمی سید بحر العلوم
حیثیات کثیره نفس الامری و زبان ناچیز کلاس
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 243
پاسخ سید به وجه دوم استدلال مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال؛ امکان تبعض صوم در بعض نهار
عدم سیاق «صم للرؤیه» در تشریع ابتدائی اصل وجوب صوم با رؤیت
مراتب صوم تکلیفی در بعض نهار
انشاء طولی صوم؛ از وجوب صیام شهر تا استحباب نیت صوم در دقیقه آخر نهار
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 244
تاملی در پاسخ سید به وجه دوم استدلال مانعین بر عدم اعتبار رؤیت قبل از زوال
امکان تصویر صوم در رؤیت قبل از زوال با شرط متاخر
دلیل پنجم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال؛ اطلاق روایات در فرض عدم تحقق رویت
پاسخ سید با استدلال مشهور
دلیل ششم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال؛ صحیحه جراح مدائنی
انتساب نادرست مجهول بودن و عدم توثیق به روایت جراح مدائنی توسط سید
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 245
روایت محمد بن عیسی، دلیل هفتم مانعین اعتبار رؤیت قبل از زوال
تضعیف سندی روایت محمد بن عیسی توسط سید بحر العلوم
الف) اشتراک محمد بن جعفر بین سه نفر؛ اسدی، رزاز، مودب ابن بطة
توثیق محمد بن جعفر اسدی در کتاب الغیبة شیخ
نقل فراوان از محمد بن جعفر رزاز و تاملی در مجهول بودن او
توثیق محمد بن جعفر اسدی در کتاب الغیبة شیخ
اشکال صاحب مستدرک بر تفرید محمد بن جعفر رزاز و محمد بن جعفر اسدی در جامع الرواة
ترجیح محمد بن جعفر مودب در سند؛ عدم روایت علی بن حاتم از اسدی و عدم روایت رزاز از محمد بن احمد بن یحیی
ب) جهالت و سقوط واسطه بین شیخ و علی بن حاتم
امکان تصحیف در نسخه مصابیح
مجهول بودن حسین بن علی بن شیبان قزوینی در مشیخه شیخ به علی بن حاتم
احتمال تصحیف در حسین بن علی بن شیبان قزوینی؛ حسین بن علی بن سفیان بزوفری
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 246
بررسی سندی روایت محمد بن عیسی بن عبید یقطینی
روایت علی بن حاتم از محمد بن جعفر اسدی و محمد بن جعفر مودب
روایت محمد بن جعفر رزاز و محمد بن جعفر مودب از محمد بن احمد بن یحیی
ترجیح محمد بن جعفر مودب در سند روایت محمد بن عیسی بن عبید یقطینی
ضبط محمد بن جعفر ابن بُطة
ضعف اصطلاحی روایت به خاطر مجهول بودن حسین بن علی بن شیبان قزوینی و تشابک شواهد در حجیت صدور روایت
عدم ضعف مکاتبه عند التحقیق خصوصاً در مانحن فیه
عدم اضمار مکاتبه محمد بن عیسی بن عبید یقطینی
بررسی نقد محتوایی سید بحرالعلوم در روایت محمد بن عیسی بن عبید یقطینی
استناد ضعف سند و تهافت محتوایی توسط سید
ترجیح نسخه استبصار و وجود قرائن داخلیه بر رؤیت هلال در آخر ماه مبارک
قولی در توجیه روایت محمد بن عیسی بن عبید برای قبل از زوال و رد سید
امکان پذیرش این قول در توجیه روایت محمد بن عیسی بن عبید
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 247
جمعبندی سید از اخبار رویت قبل از زوال و قول مشهور
تقیید اطلاق برخی از اخبار به رویت قبل از زوال در کلام سید
خروج رویت بعد از زوال به اجماع و اخبار در کلام سید
عدم وجود اجماع در فضای عمومی مسلمین نسبت به رویت بعد از زوال
تعارض غیر مستقر در دو روایت و وجوه ترجیح اخبار رویت قبل از زوال، در کلام سید
ضعف سند روایت جراح مدائنی
قصور دلالت در روایت جراح مدائنی
امکان جمع فضیلتی بین اخبار متعارض
اضطراب دلالت در روایت محمد بن عیسی
اعتضاد روایت قبل از زوال به کلام منسوب به امیرالمؤمنین ع
مخالفت روایات رویت قبل از زوال با فتوا و اخبار عامه
اشکال در اکتفاء سید به نقل تذکره در نقل فتوا و اخبار عامه
عدم توافق اخبار و فتوای عامه در جواز رویت قبل و بعد از زوال
مقام علمی و عملی آقا ضیاء
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 248
ظن به وجود هلال در لیله سابقه در رؤیت قبل الزوال و حجیت آن به روایات در کلام سید
نسبت معنایی روایت حماد و عبید؛ شارحیت یا استقلال؟
شارحیت روایت حماد بر روایت عبید در کلام سید
رمز قرینیت قرینه
وجه شارحیت روایت عبید بر روایت حماد؛ و حکومت بر روایت حماد
وجه شارحیت روایت حماد بر روایت عبید؛ رؤیت مرتکزه عند الغروب
ظن به وجود هلال در لیله سابقه در رؤیت قبل الزوال و حجیت آن به روایات در کلام سید
نسبت معنایی روایت حماد و عبید؛ شارحیت یا استقلال؟
شارحیت روایت حماد بر روایت عبید در کلام سید
رمز قرینیت قرینه
وجه شارحیت روایت عبید بر روایت حماد؛ اللیل سابق النهار و حکومت روایت حماد
وجه شارحیت روایت حماد بر روایت عبید؛ رؤیت مرتکزه عند الغروب
تفکیک بین اعتبار ظن به حکم و اعتبار به ظن به مظنون
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 249
موافقت مبنای سید با مشهور در رویت عند الغروب
تحلیل مسأله، ضرورت کار طلبگی
جایگاه نگاه ترکیب گرا و تحلیل گرا در حل مساله
تحلیل مراحل طولی و تفکیک حجیت ظنون در خبر واحد
تحلیل مراحل طولی حجیت ظنون در خبر رویت قبل از زوال
وجه عرفی کاشفیت رویت قبل از زوال از وجود هلال دیشب
ضرورت فقهی بحث تعدد قرائات
قرینه متصله لحظه زوال در روایت حماد بر عدم کاشفیت هلال دیشب
موافقت مبنای سید با مشهور در رویت عند الغروب
تحلیل مسأله، ضرورت کار طلبگی
جایگاه نگاه کل گرا و ترکیب گرا در حل مساله
تحلیل مراحل طولی و تفکیک حجیت ظنون در خبر واحد
تحلیل مراحل طولی حجیت ظنون در خبر رویت قبل از زوال
وجه عرفی کاشفیت رویت قبل از زوال از وجود هلال دیشب
ضرورت فقهی بحث تعدد قرائات
قرینه متصله لحظه زوال در روایت حماد بر عدم کاشفیت هلال دیشب
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 250
اماریت روایت حماد از هلال عند الغروب با قرینه متصله در کلام سید
قرینه متصله لحظه زوال در روایت حماد و نفی اماریت آن از هلال غروب
جمع بین روایت حماد و یقطینی
تا اینجا این دو حرفی است که در جلسه قبل زده شد
حکم عملی تخییر در جمع بین روایت حماد و یقطینی
برچسب زنی مختلف شبانهروز، جمع دیگری بین روایت حماد و یقطینی
اماریت روایت حماد از هلال عند الغروب با قرینه متصله در کلام سید
قرینه متصله لحظه زوال در روایت حماد و نفی اماریت آن از هلال غروب
جمع بین روایت حماد و یقطینی
اماریت غالبیه رؤیت قبل از زوال در هلال غروب در روایت حماد و عدم وجود هلال عند الغروب در روایت یقطینی
حکم عملی تخییر در جمع بین روایت حماد و یقطینی
برچسب زنی مختلف شبانهروز، جمع دیگری بین روایت حماد و یقطینی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 251
نفی اضطراب از روایت محمد بن عیسی یقطینی
نقد دیدگاه سید در اماریت روایت حماد بر هلال عند الغروب؛ قرینیت لحظه زوال
مخالفت وجود ضابطه دقیق در اجرای امارات با حکمت اماریت آنها
فرض عدم شارحیت روایت حماد بر روایت عبید با قرینه لحظه زوال
تفاوت برچسب زنی شبانه روز در روایت حماد و عبید
نفی اضطراب از روایت محمد بن عیسی یقطینی
نقد دیدگاه سید در اماریت روایت حماد بر هلال عند الغروب؛ قرینیت لحظه زوال
مخالفت وجود ضابطه دقیق در اجرای امارات با حکمت اماریت آنها
فرض عدم شارحیت روایت حماد بر روایت عبید با قرینه لحظه زوال
تفاوت برچسب زنی شبانه روز در روایت حماد و عبید
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 252
جمع طولی روایت حماد و یقطینی؛ رؤیت قبل از زوال درزمان غیم
اولویت ارفاقی جمع روایات در قاعده الجمع
اذعان شیخ انصاری به جمعهای خلاف ظاهر در کلام معصوم ع
محامل و معاریض کلام اهل البیت
جمع روایت حماد و عبید
زوال هر بلد در روایت حماد و تقویم کل کره در روایت عبید
شاهد روائی اهتمام معصوم به لحظه زوال
اهمیت تقویم کل کره در دین جهانی اسلام
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 253
چهار مؤلفه فتوای سید در اجزا رویت قبل از زوال
مؤلفه دوم) مخالفت رویت قبل از زوال با نظر عامه، خلافا للمشهور
تفاوت دیدگاه در حدائق، مصابیح و جواهر نسبت به مخالفت و عدم مخالفت قول مشهور با عامه
ترجیح قول سید بر صاحب جواهر بر عدم تقیه بودن رویت قبل از زوال
نقل عامه از صحابه در رویت قبل از زوال و وجود یک روایت ضعیف از بیهقی
بین عامه فقط در یک کتاب-صبح بود و رؤیت هلال شد، بعد از رؤیت هلال حضرت افطار نکردند
امکان تقیه از قول شاذ عامه
نقل عامه از صحابه در رویت قبل از زوال در کتاب الموسوعه الفقهیه
نقل ضعیف واقدی در رویت قبل از زوال وطرح آن توسط عامه
چهار مؤلفه فتوای سید در اجزا رویت قبل از زوال
مؤلفه اول) مخالفت رویت قبل از زوال با عامه، خلافا للمشهور
تفاوت انتساب رویت قبل از زوال به عامه در حدائق، مصابیح و جواهر
ترجیح قول سید بر صاحب جواهر بر عدم تقیه بودن رویت قبل از زوال
نقل عامه از صحابه در رویت قبل از زوال و وجود یک روایت ضعیف از بیهقی
امکان تقیه از قول شاذ عامه
نقل عامه از صحابه در رویت قبل از زوال در کتاب الموسوعه الفقهیه
نقل ضعیف واقدی در رویت قبل از زوال وطرح آن توسط عامه
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 254
تصحیف قول سید مرتضی در ناصریات در رویت قبل از زوال و ردّ اجماع منتسب به سید مرتضی
یکی از سختترین موارد فقه تتبعی
تبیین تنها احتمال تصحیف قول سید مرتضی و شیوع آن در کتب شیعه
گام های ترجیح و انحصار احتمال تصحیف قول سید در ناصریات
الف) تهافت قول شیخ در نقل «روی عن علی ع» در خلاف و نقل سید از ناصریات
ب) نقل قول مصحَّف ناصریات سید مرتضی از کتاب مختلف علامه توسط سید بحرالعلوم
ج)عدم نقل دنباله عبارت ناصریات در مختلف و مصابیح عامل حذف قرینه داخلیه تهافت
د) عدم صحت انتساب قول رویت قبل از زوال به ابوحنیفه در ناصریات
ه) توافق کلیت متن خلاف شیخ طوسی و احتمال تلخیص شدن کتاب الخلاف سید مرتضی در آن
اذعان شیخ طوسی در الخلاف به رویت قبل الزوال للیلة القابلة شاهدی بر وجود نسخه اصلی ناصریات نزد سید مرتضی
و) موافقت روایت امیرالمومنین با قول مشهور در کتاب جصاص معاصر شیخ صدوق
ز) تصحیف «الماضیه» در شرح تجرید الموید بالله زیدی قبل از سید مرتضی
اهمیت تاریخ مذاهب اربعه اهل سنت
ح) تعبیر «خالفنا و احتیاطا» قرینه داخلیه انحصار احتمال تصحیف
ط) تصحیح نسخه ناصریات طبق شرح تجرید موید بالله توسط زیدیه و نگاشت مختلف الشیعه طبق آن
تصحیف قول سید مرتضی در ناصریات در رویت قبل از زوال و رد اجماع منتسب به سید مرتضی
سختترین موارد فقه تتبعی
تبیین احتمال تصحیف قول سید مرتضی و شیوع آن
گام های ترجیح و انحصار احتمال تصحیف قول سید در ناصریات
الف) تهافت قول شیخ در نقل «روی عن علی ع» در خلاف و نقل سید از ناصریات
ب) نقل قول مصحَّف ناصریات سید مرتضی از کتاب مختلف علامه توسط سید بحرالعلوم
ج)عدم نقل دنباله عبارت ناصریات در مختلف و مصابیح عامل حذف قرینه داخلیه تهافت
د) عدم صحت انتساب قول رویت قبل از زوال به ابوحنیفه در ناصریات
ه) توافق کلیت متن خلاف شیخ طوسی و احتمال تلخیص شدن کتاب الخلاف سید مرتضی در آن
اذعان شیخ طوسی در الخلاف به رویت قبل الزوال للیلة القابلة شاهدی بر وجود نسخه اصلی ناصریات نزد سید مرتضی
و) موافقت روایت امیرالمومنین با قول مشهور در کتاب جصاص معاصر شیخ صدوق
ز) تصحیف «الماضیه» در شرح تجرید الموید بالله زیدی قبل از سید مرتضی
اهمیت تاریخ مذاهب اربعه اهل سنت
ح) تعبیر «خالفنا و احتیاطا» قرینه داخلیه انحصار احتمال تصحیف
ط) تصحیح نسخه ناصریات طبق شرح تجرید موید بالله توسط زیدیه و نگاشت مختلف الشیعه طبق آن
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 255
تقابل دو اجماع در رویت قبل از زوال و عدم دسترسی سید به کتاب الخلاف
رویت قبل از زوال در کلمات عامه
شاهد وجود نسخه اصلی ناصریات در دست سید مرتضی؛ ناصر کبیر جد سید مرتضی
مضعف احتمال تصحیف نسخه ناصریات علامه حلی
مباحثۀ خواجه نصیر الدین طوسی و محقق حلی
عدم اشاره علامه به مخالفت سید مرتضی در تذکره و منتهی، شاهدی بر تصحیف ناصریات
عدم اشاره محقق اول به مخالفت سید مرتضی، شاهدی بر تصحیف ناصریات نزد علامه حلی
مخالفت با عامه، مؤلفه دوم سید بحرالعلوم در اجزاء رویت قبل الزوال
مؤلفه سوم، عدم اعتناء به شهرت عملی عدم اجزاء رویت قبل الزوال
تردید محقق در المعتبر و عدم اعتناء به شهرت
معیار حجیت شهرت و جابریت و کاسریت آن
تقابل دو اجماع در رویت قبل از زوال و عدم دسترسی سید به کتاب الخلاف
رویت قبل از زوال در کلمات عامه
شاهد وجود نسخه اصلی ناصریات در دست سید مرتضی؛ ناصر کبیر جد سید مرتضی
مضعف احتمال تصحیف نسخه ناصریات علامه حلی
جلالت خواجه نصیر الدین طوسی
عدم اشاره علامه به مخالفت سید مرتضی در تذکره و منتهی، شاهدی بر تصحیف ناصریات
عدم اشاره محقق اول به مخالفت سید مرتضی، شاهدی بر تصحیف ناصریات نزد علامه حلی
مخالفت با عامه، مؤلفه اول سید بحرالعلوم در اجزاء رویت قبل الزوال
مؤلفه دوم، عدم اعتناء به شهرت عملی عدم اجزاء رویت قبل الزوال
تردید محقق در المعتبر و عدم اعتناء به شهرت
معیار حجیت شهرت و جابریت و کاسریت آن
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 256
ندرت روایات تقیه ای در شیعه و پالایش شدن آن ها توسط اصحاب
اصطلاح متاخرین و متقدمین
حاشیه جالب مساله نماز جمعه در عصر غیبت
اصطلاح متقدمین و متاخرین در بیان محقق حلی و مقدمه کتاب معتبر
عدم توجه علامه حلی در تقابل ادعای اجماع سید مرتضی در رویت قبل از زوال در ناصریات و خلاف
لزوم بررسی اولین کتاب انعکاس دهنده اجماع سید در نسخه مصحف ناصریات
هدف شیخ از نگارش تهذیب
ندرت روایات تقیه ای در شیعه و پالایش شدن آن ها توسط اصحاب
اصطلاح متاخرین و متقدمین
حاشیه جالب مساله نماز جمعه در عصر غیبت
اصطلاح مقتدمین و متاخرین در مقدمه معتبر
عدم توجه علامه حلی در تقابل ادعای اجماع سید مرتضی در رویت قبل از زوال در ناصریات و خلاف
لزوم بررسی اولین کتاب انعکاس دهنده اجماع سید در نسخه مصحف ناصریات
هدف شیخ از نگارش تهذیب
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 257
بررسی تاخر کتاب مختلف بر کتاب تذکره علامه حلی
حکایت هایی از فخر المحققین
ترک تقلید در اجتهاد، از طرف شهید اول در کلام صاحب بحارالانوار و صاحب حدائق
توصیف فخر المحققین از شهید اول
الاجتهاد أشقّ من طول الجهاد
شاهد محتوایی تاخر کتاب مختلف علامه از تذکره
بررسی و نقد تفصیل علامه در رؤیت قبل از زوال
تاملی در نقد سیدبحرالعلوم
الف) تفکیک بین احتیاط در مسأله اصولی و فقهی
ب) امر به صوم مجموع شهر و احتیاط در شبهه اقل و اکثر ارتباطی
ج) حرمت ذکری صوم در عید فطر
بررسی تاخر کتاب مختلف بر کتاب تذکره علامه حلی
حکایت منام فخر المحققین
ترک تقلید در اجتهاد از زمان شهید اول در بحارالانوار
توصیف فخر المحققین از شهید اول
الاجتهاد اشد من طول الجهاد
شاهد محتوایی تاخر کتاب مختلف علامه از تذکره
بررسی تفصیل علامه در رؤیت قبل از زوال در اثبات ماه و احتیاط در صوم در آخر ماه
نقد قول تفصیل علامه توسط سیدبحرالعلوم
تاملی در نقد سیدبحرالعلوم
الف) تفکیک بین احتیاط در مسأله اصولی و فقهی
ب) امر به صوم مجموع شهر و احتیاط در شبهه اقل و اکثر ارتباطی
ج) حرمت ذکری صوم در عید فطر
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 258
حرمت علمی صوم عید فطر و عدم دوران بین محذورین در زمان شک
حرمت علمی صوم عید فطر در روایت «أَوَّلُ يَوْمٍ مِنَ اَلسَّنَةِ يَحِلُّ فِيهِ اَلْأَكْلُ وَ اَلشُّرْبُ»
شبهه تشابه کسوف با ظاهرة سماوی اهلال هلال
تنبیه اوّل: فرض رؤیت هلال قبل الزوال و عدم رؤیت آن در شب سی و یکم
بررسی ثبوتی سی و یک روزه شدن ماه
حرمت علمی صوم عید فطر و عدم دوران بین محذورین در زمان شک
حرمت علمی صوم عید فطر در روایت «أَوَّلُ يَوْمٍ مِنَ اَلسَّنَةِ يَحِلُّ فِيهِ اَلْأَكْلُ وَ اَلشُّرْبُ»
موضوع حرمت صوم عید فطر
شبهه تشابه کسوف با ظاهرة سماوی اهلال هلال
فرض رؤیت هلال قبل الزوال و عدم رؤیت آن در شب سی و یکم
بررسی ثبوتی سی و یک روزه شدن ماه
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 259
تبیین حرمت علمی صوم العیدین با تکیه بر نظریه انشائات طولی
بررسی مدلول روایت «أتخوف أن يكون يوم عرفة يوم أضحى وليس بيوم صوم»
شاهد اول؛ امر امام ع به صوم کفاره حتی در روز عید
شاهد دوم؛ صوم روز عرفه امام ع در موقف
محمل روایت «أتخوف أن يكون يوم عرفة يوم أضحى وليس بيوم صوم»
شاهد سوم؛ عدم انعکاس سؤال در روایات از احتیاط در دوران بین المحذورین شبهه اول شوال
تبیین حرمت علمی صوم العیدین با تکیه بر نظریه انشائات طولی
بررسی مدلول روایت «أتخوف أن يكون يوم عرفة يوم أضحى وليس بيوم صوم»
شاهد اول؛ امر امام ع به صوم کفاره حتی در روز عید
شاهد دوم؛ صوم روز عرفه امام ع در موقف
محمل روایت «أتخوف أن يكون يوم عرفة يوم أضحى وليس بيوم صوم»
شاهد سوم؛ عدم انعکاس سؤال در روایات از احتیاط در دوران بین المحذورین شبهه اول شوال
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 260
وجه اقناعی روایت خوف صوم عرفه در کلام صاحب حدائق
تنظیر حکم صوم فطر به بحث صحیح و اعم؛ دو ارتکاز و دو تواتر
ارتکاز تعلق حکم به موضوعات؛ ارتکاز ابتدائی تعلق حرمت ثبوتی به صوم فطر
تحلیل ارتکاز حرمت علمی صوم فطر
فروض مسأله حرمت علمی صوم عید؛ خطای مسلمین در تعیین عید
انواع فازی شدن ملاک
وجه اقناعی روایت خوف صوم عرفه در کلام صاحب حدائق
تنظیر حکم صوم فطر به بحث صحیح و اعم؛ دو ارتکاز و دو تواتر
ارتکاز تعلق حکم به موضوعات؛ ارتکاز ابتدائی تعلق حرمت ثبوتی به صوم فطر
تحلیل ارتکاز حرمت علمی صوم فطر
فروض مسأله حرمت علمی صوم عید؛ خطای مسلمین در تعیین عید
انواع فازی شدن ملاک
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 261
تحریم صوم العیدین نزد شیخ طوسی
حرمت علمی صوم عیدین
عدم مخالفت حرمت علمی صوم عیدین با معقد اجماع در قاعده اشتراک
جلالت علمی میرزا محمد تقی شیرازی
بررسی فرض رؤیت قبل از زوال در اول ماه و امکانیت عدم رؤیت در شب سی و یکم
الف) فروض امکانیت و عدم امکانیت مسأله در مبنای خواجه و مبنای جدید
ب) بررسی احتمال شهر بیست و هشت روزه، یا شهر سی و یک روزه
نفی حرمت ثبوتی صوم العیدین نزد شیخ طوسی
حرمت علمی صوم عیدین
عدم مخالفت حرمت علمی صوم عیدین با معقد اجماع در قاعده اشتراک
جلالت علمی میرزا محمد تقی شیرازی
بررسی فرض رؤیت قبل از زوال در اول ماه و امکانیت عدم رؤیت در شب سی و یکم
الف) فروض امکانیت و عدم امکانیت مسأله در مبنای خواجه و مبنای جدید
ب) بررسی احتمال شهر بیست و هشت روزه، یا شهر سی و یک روزه
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 262
اماریت روایات قبل از زوال بر هلال دیشب نزد سیدبحرالعلوم
احتمال مرجوح اماریت قبل از زوال در کلام علام حلی
انکار تحقق فرض رؤیت قبل از زوال در ابتدای ماه و عدم رؤیت آن در شب سی و یکم
وجوه اشکال سید بر کلام علامه حلی؛ «فیه نظر»
قول علامه مستلزم نفی حجیت اماره حتی در فرض عدم انکشاف خطا
رابطه استاد و شاگردی شیخ اعظم و سیدعلی شوشتری
ادق بودن آسیدعلی شوشتری از شیخ اعظم در کلام آخوند خراسانی
شاگردی کوتاه آخوند از محضر میرزای بزرگ
اعلمیت میرزای دوم و آسیدمحمد فشارکی
اعلمیت میرزای دوم در اصول
اماریت روایات قبل از زوال بر هلال دیشب نزد سیدبحرالعلوم
احتمال مرجوح اماریت قبل از زوال در کلام علام حلی
انکار تحقق فرض رؤیت قبل از زوال در ابتدای ماه و عدم رؤیت آن در شب سی و یکم
احتمال راجح عدم کاشفیت رؤیت قبل از زوال در کلام علامه حلی
وجه احتمال مرجوح علامه؛ «الروایات المفیدة للظن»
وجوه اشکال سید بر کلام علامه حلی؛ «فیه نظر»
قول علامه مستلزم نفی حجیت اماره حتی در فرض عدم انکشاف خطا
رابطه استاد و شاگردی شیخ اعظم و سیدعلی شوشتری
ادق بودن آسیدعلی شوشتری از شیخ اعظم در کلام آخوند خراسانی
شاگردی کوتاه آخوند از محضر میرزای بزرگ
اعلمیت میرزای دوم و آسیدمحمد فشارکی
اعلمیت میرزای دوم در اصول
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 263
جلالت علمی مرحوم مشکات
تصحیح بیانی در عمر مرحوم سید علی شوشتری
انکشاف خطای قطعی یا اطمینانی یا ظنی؟
ویژگی اوامر امتحانی؛ علم مکلف
بررسی احتمال امتحانی بودن حرمت صوم فطر
تنبیه دوم سید در مصباح؛ اماریت قبل از زوال در همه شهور
جلالت علمی مرحوم مشکات
تصحیح بیانی در عمر مرحوم سید علی شوشتری
انکشاف خطای قطعی یا اطمینانی یا ظنی؟
ویژگی اوامر امتحانی؛ علم مکلف
بررسی احتمال امتحانی بودن حرمت صوم فطر
تنبیه دوم سید در مصباح؛ اماریت قبل از زوال در همه شهور
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 264
تاثیر مراسلات در تقیید فتوای سابق آیة الله خوئی به اشتراک در شب و تغییر عبارت منهاج الصالحین در چاپ متاخر
تاملی در بیان مرحوم خوئی در رویت کسوف و خسوف توسط همه مردم در نیم کره
تعبیر «لا يدرى لرحمة ظهرت ام لعذاب» و مسأله وجوب نماز بر رائیین یا عموم مردم
توجیه عبارت وحید بهبهانی در نقل صاحب جواهر؛ زلزله در بلاد
تاثیر مراسلات در تقیید فتوای سابق آیة الله خوئی به اشتراک در شب و تغییر عبارت منهاج الصالحین در چاپ متاخر
تاملی در بیان مرحوم خوئی در رویت کسوف و خسوف توسط همه مردم در نیم کره
تعبیر «لا يدرى لرحمة ظهرت ام لعذاب» و مسأله وجوب نماز بر رائیین یا عموم مردم
توجیه عبارت وحید بهبهانی در نقل صاحب جواهر؛ زلزله در بلاد کبیره
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 265
خصوصیت ویژه هلال جمادی الاولی سال 1446
سه گام در مبنای اشتراک افق در تاریخ فقه
الف) مبنای مشهور در اشتراک افق؛ دخالت طول جغرافیایی در رؤیت پذیری
ب) اشتراک افق در منظر آیتالله سیستانی؛ دخالت طول و عرض جغرافیایی در رؤیت پذیری
ج) دخالت عرض سماوی قمر در رؤیت پذیری؛ تطبیق آن با نقشه رؤیت پذیری جمادی الاولی 1446
خصوصیت ویژه هلال جمادی الاولی سال 1446
سه گام در مبنای اشتراک افق در تاریخ فقه
الف) مبنای مشهور در اشتراک افق؛ دخالت طول جغرافیایی در رؤیت پذیری
ب) اشتراک افق در منظر آیتالله سیستانی؛ دخالت طول و عرض جغرافیایی در رؤیت پذیری
ج) دخالت عرض سماوی قمر در رؤیت پذیری؛ تطبیق آن با نقشه رؤیت پذیری جمادی الاولی 1446
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 266
تهافت معیار اشتراک افق با میقاتیت هلال
تفاوت محمد عوده و احمد منذر در نقشه رویت پذیری هلال
نقد تطبیقی مبنای اشتراک افق در نقشه هلال صفر 1446
تقویم کل کره و رویت قبل از زوال در نصف النهار دحو الارض
تهافت معیار اشتراک افق با میقاتیت هلال
تفاوت محمد عوده و احمد منذر در نقشه رویت پذیری هلال
توضیح نقشه رویت پذیری احمد منذر
نقد تطبیقی مبنای اشتراک افق در نقشه هلال صفر 1446
تقویم کل کره و رویت قبل از زوال در نصف النهار دحو الارض
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 267
توضیح نقشه رؤیت پذیری هلال مُنظور احمد
تفاوت ساعات محلی در خط غروب واحد
تفاوت خط غروب در زمستان و تابستان
توضیح نقشه رؤیت پذیری هلال احمد منذر
تفاوت ساعات محلی در خط غروب واحد
تفاوت خط غروب در زمستان و تابستان
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 268
انطباق خطوط غروب با نصف النهار در اعتدالین
تعدد گزینههای ثبوتی برچسب زنی در تعیین اول ماه در کل کره
تعدد ادله اثباتی تعیین روز اول ماه و تخییر بدوی حاکم شرع برای حفظ میقاتیت
بررسی مبنای مشهور در ضرورت رویت هلال در هر بلد
نقد مبنای اتحاد افق با توجه به نقشه رویت پذیری هلال
مبنای مرحوم آیةالله بهجت: کفایت اهلال هلال وقت غروب در بلد
مبنای اشتراک در شب
مبنای رویت قبل الزوال هر بلد
مبنای نصف النهار دحو الارض و تقویم کره
ترجیح مبنای زوال هر بلد و توافق نوعی آن با تحقق مقارنه در شب قبل
معیار تقویم کره در نصف النهار دحو الارض و امکانیت رویت بلاد، قبل از آن
انطباق خطوط غروب با نصف النهار در اعتدالین
تعدد گزینههای ثبوتی برچسب زنی در تعیین اول ماه در کل کره
تعدد ادله اثباتی تعیین روز اول ماه و تخییر بدوی حاکم شرع برای حفظ میقاتیت
بررسی مبنای مشهور در ضرورت رویت هلال در هر بلد
نقد مبنای اتحاد افق با توجه به نقشه رویت پذیری هلال
مبنای کفایت اهلال هلال در هر بلد
مبنای اشتراک در شب
مبنای رویت قبل الزوال هر بلد
مبنای نصف النهار دحو الارض و تقویم کره
ترجیح مبنای زوال هر بلد و توافق نوعی آن با تحقق مقارنه در شب قبل
معیار تقویم کره در نصف النهار دحو الارض و امکانیت رویت بلاد، قبل از آن
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 269
اشکال به لایه دوم سهمی طبق معیار یالوپ
تشکیل خط رویت با تلسکوپ و تحقق مفهوم «لو رآه واحد لرآه اَلف»
مبنای آیتالله بهجت در رویت هلال؛ علم به وجود هلال در افق بلد
اشکال به لایه دوم سهمی طبق معیار یالوپ
تشکیل خط رویت با تلسکوپ و تحقق مفهوم «لرآه الف»
مبنای آیتالله بهجت در رویت هلال؛ وجود هلال در افق بلد
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 270
غیر اطمینانی بودن نقشه رؤیت پذیری، در هلال های بحرانی
وجود شهور و ترتب آنها قبل از خلقت انسان در آیه «إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثنَا عَشَرَ شَهرا فِي كِتَبِ ٱللَّهِ»
بیان نوعی بودنِ شهور
سهولت برچسب زنی بیست و چهار ساعته روی سال قمری و شمسی
ادعای هَیَوی یونانی در بازگشت نظم اولیه کواکب در هر نوزده سال
صعوبت برچسب شب و روز کره در یک سال و قول به نوعیت ماه رمضان و لیلة القدر
غیر اطمینانی بودن نقشه رؤیت پذیری، در هلال های بحرانی
وجود شهور و ترتب آنها قبل از خلقت انسان در آیه «إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثنَا عَشَرَ شَهرا فِي كِتَبِ ٱللَّهِ»
سهولت برچسب زنی بیست و چهار ساعته روی سال قمری و شمسی
ادعای هیوی یونانی در بازگشت نظم اولیه کواکب در هر نوزده سال
صعوبت برچسب شب و روز کره در یک سال و قول به نوعیت ماه رمضان و لیلة القدر
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 271
تطابق خط غروب و نصف النهار در اعتدال بهاری در کلام علامه تهرانی
چرخه مِتونی و بازگشت به نظم اولیه کواکب در نوزده سال
درس هیئت آیتالله آیت اللهی و آیةالله حسن زاده آملی
برچسب بیست و چهار ساعت در قوس سیر قمر
برچسب شب اول در هر بلد
نقدی بر ادعای صاحب حدائق در مسطح بودن زمین
صعوبت برچسب زنی شب اول در سیر قمر برای کل کره؛ اختلاف شب اول در بلاد قریب
صعوبت تعیین لیلة القدر در سیر قمر
تطابق خط غروب و نصف النهار در اعتدال بهاری در کلام علامه تهرانی
چرخه متونی و بازگشت به نظم اولیه کواکب در نوزده سال
درس هیئت آیتالله آیت اللهی
درس هیئت آیتالله حسن زاده آملی
برچسب بیست و چهار ساعت در قوس سیر قمر
برچسب شب اول در هر بلد
نقدی بر ادعای صاحب حدائق در مسطح بودن زمین
صعوبت برچسب زنی شب اول در سیر قمر برای کل کره؛ اختلاف شب اول در بلاد قریب
صعوبت تعیین لیلة القدر در سیر قمر
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 272
تاملی در مقدار مقارنتین در کلام علامه تهرانی
نقدی بر ادعای زمین تختی
لیلة القدر و اول ماه نوعی در کلام علامه تهرانی
اشکال نوعیت لیلة القدر و دفاع از شخصی بودن لیلة القدر
مراتب زمان در عوالم مختلف؛ لیلة القدر
شخصی بودن لیلة القدر و تعیین ابتدای سال کره در روایت «ان طالع الدنیا السرطان»
صعوبت تعیین شب و روز اول برای کره
تاملی در مقدار مقارنتین در کلام علامه تهرانی
نقدی بر ادعای زمین تختی
لیلة القدر و اول ماه نوعی در کلام علامه تهرانی
شخصی بودن لیلة القدر
مراتب زمان در عوالم مختلف؛ لیلة القدر
تعیین ابتدای سال کره در روایت «ان طالع الدنیا السرطان»
صعوبت تعیین شب و روز اول برای کره
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 273
پیشنهاد مقاله پژوهشیِ نوعیت یا شخصیت در مسائل رؤیت هلال، و رِوال شروع مقاله
جلوتر برویم؛ الآن در اذهان سن کم بگیرید
شواهدی برای شخصی بودنِ ماه:
وقایع شرعی، موید شخصی بودن لیلة القدر و شهر
روایت «مَا أَيْسَرَ أَرْبَعَ لَيَالٍ»، موید شخصی بودن لیلة القدر و شهر
تصویر توالی احتیاطی چهار لیلة القدر در بلاد شرقی و غربی
روایت «طالع الدنیا السرطان»، موید شخصی بودن شهر و لیل و یوم
برچسب روز از زوال تا زوال در روایت «طالع الدنیا السرطان»
نوعیت لیلة القدر و شهر بخاطر فعلیت شب و روز در کره
اشکالاتی به مبنای زمین تختی
مشکل انطباق برچسبهای شب و روز سببِ قائل شدن به نوعیت برای هر بلد
ارتکاز اولی شهر شخصی در سال
عدم تفاوت مبنای زمین مرکزی و خورشید مرکزی در محاسبات ریاضی
وقایع شرعی، موید شخصی بودن لیلة القدر و شهر
روایت «مَا أَيْسَرَ أَرْبَعَ لَيَالٍ»، موید شخصی بودن لیلة القدر و شهر
تصویر توالی احتیاطی چهار لیلة القدر در بلاد شرقی و غربی
روایت «طالع الدنیا السرطان»، موید شخصی بودن شهر و لیل و یوم
برچسب روز از زوال تا زوال در روایت «طالع الدنیا السرطان»
ارتکاز نوعیت لیلة القدر و شهر در فعلیت شب و روز در کره
منافات مبنای زمین تختی با توجیه خسوف و تقویم
مشکل انطباق برچسبهای شب و روز هر بلد
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 274
تحلیل نگاشتیِ جزئیت حرکت قمر با بلاد کره زمین
تنظیر چرخش قمر در یک ماه به چرخش زمین در یک سال
برچسب بیست و چهار ساعت
خط زمان و تعیین روز هفته
خط زمان و تعیین شب و روز
خط زمان، دحو الارض، کرویت زمین
نصف النهار تکوینی در ربع مسکون
تطبیق نصف النهار ربع مسکون بر روایت «طالع الدنیا السرطان»
زوال نصف النهار دحو الارض در روایت عبید
تبیین احتیاط در روایت «ما ایسر اربع لیال»
مقدمه
تنظیر چرخش قمر در یک ماه به چرخش زمین در یک سال
برچسب بیست و چهار ساعت
خط زمان و تعیین روز هفته
خط زمان و تعیین شب و روز
خط زمان، دحو الارض، کرویت زمین
نصف النهار تکوینی در ربع مسکون
تطبیق نصف النهار ربع مسکون بر روایت «طالع الدنیا السرطان»
زوال نصف النهار دحو الارض در روایت عبید
تبیین احتیاط در روایت «ما ایسر اربع لیال»
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 275
لابدیت از نصف النهار معین
تاریخ و چالش خط زمان
پیشنهاد نصف النهار و ساعت مکه در قطر
آثار خاص برای لحظه خاص کل کره؛ نصف النهار مکه یا قبة الارض در کلام علامه مجلسی
راهحل تنظیم تقویم کره؛ نصف النهار مکه، نقاط مقارنه قمر و طلوع و غروب مکه
تعیین شب و روز کل کره
اشكالاتي به تعيين نصف النهار مکه برای کل کره و جواب آنها
تعیین یک لیلة القدر شخصی برای کره با برچسب شب و روز
ادله اثباتی در تایید نصف النهار مکه
لزوم محاسبات تطبیقی در دفع اشکالات وضعیت اهلال هلال در خط زمان با سایر مناطق
تفکیک فضای ادله اثباتی تعیین شهر مبارک از یک دیگر
تفکیک احکام خاص هر بلد با احکام خاص کره (لیلة القدر) در ارتکاز متشرعه
موافقت اولی ادله وجوب صوم با افق هر بلد
لابدیت از نصف النهار معین
تاریخ و چالش خط زمان
پیشنهاد نصف النهار و ساعت مکه در قطر
آثار خاص برای لحظه خاص کل کره؛ نصف النهار مکه یا قبة الارض در کلام علامه مجلسی
راهحل تنظیم تقویم کره؛ نصف النهار مکه، نقاط مقارنه قمر و طلوع و غروب مکه
تعیین شب و روز کل کره
راه حل بیرون ماندن مقداری از ماه از برچسب شب و روز
تعیین یک لیلة القدر شخصی برای کره با برچسب شب و روز
ادله اثباتی در تایید نصف النهار مکه
لزوم محاسبات تطبیقی در دفع اشکالات وضعیت اهلال هلال در خط زمان با سایر مناطق
تفکیک فضای ادله اثباتی تعیین شهر مبارک از یک دیگر
تفکیک احکام خاص هر بلد با احکام خاص کره (لیلة القدر) در ارتکاز متشرعه
موافقت اولی ادله وجوب صوم با افق هر بلد
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 276
لوازم نظریه موضوعیت زوال هر بلد
تثبیت ارتکاز تقویم شخصی در نصف النهار واحد برای کل کره
گام اول) تنافی اختلاف در رویت بلد با ارتکاز میقات واحد
گام دوم) تنافی اختلاف دو بلد با ارتکاز میقات واحد
گام سوم) تنافی اختلاف رویت در بلاد کبیره با میقات واحد
گام چهارم) تنافی اختلاف ساعات کشور وسیع با ارتکاز میقات واحد
گام پنجم) تنافی اختلاف ساعات کره با ارتکاز میقات واحد
گام ششم) عدم تنافی ارتکاز نصف النهار واحد در کره با عادت ساعت محلی
موافقت مبنای نصف النهار واحد با مبنای مشهور در رویت عند الغروب
دلیل لزوم تعیین میقات واحد در کره
دو نقش صامت و مصوت در حروف علّة
نقش صامت و مصوتی در همزه
لوازم نظریه موضوعیت زوال هر بلد
تثبیت ارتکاز تقویم شخصی در نصف النهار واحد برای کل کره
گام اول) تنافی اختلاف در رویت بلد با ارتکاز میقات واحد
گام دوم) تنافی اختلاف دو بلد با ارتکاز میقات واحد
گام سوم) تنافی اختلاف رویت در بلاد کبیره با میقات واحد
گام چهارم) تنافی اختلاف ساعات کشور وسیع با ارتکاز میقات واحد
گام پنجم) تنافی اختلاف ساعات کره با ارتکاز میقات واحد
گام ششم) عدم تنافی ارتکاز نصف النهار واحد در کره با عادت ساعت محلی
موافقت مبنای نصف النهار واحد با مبنای مشهور در رویت عند الغروب
دلیل لزوم تعیین میقات واحد در کره
دو نقش صامت و مصوت در حروف علّة
نقش صامت و مصوتی در همزه
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 277
بیانی نسبت به انشائات طولی
اشکالی به معیار نصف النهار دحو الارض
لزوم تطبیق حقیقت ملکوتی لیلة القدر با تقویم کره
لزوم وحدت کره در یک میقات
تقویم جهانی و تقویم محلی در نصف النهار دحوالارض و نصف النهار زوال
احکام لیلة القدر در کره و در بلد
اشکالی به معیار نصف النهار دحو الارض
لزوم تطبیق حقیقت ملکوتی لیلة القدر با تقویم کره
لزوم وحدت کره در یک میقات
تقویم جهانی و تقویم محلی در نصف النهار دحوالارض و نصف النهار زوال
احکام لیلة القدر در کره و در بلد
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 278
بحثی پیرامون روایت «جدتنا فاطمه حجة الله علینا»
اسانید عدیده حدیث کساء در غرر الاخبار دیلمی
انتقال نسخ خطی قسطنطنیه به روم
پیشنهاد نصف النهار شناور برای هر ماه قمری در کل کره
حمایت علمای شیعه از حکومت عثمانی در جنگ جهانی اول
سه روش محاسبه قبله و دقیق ترینِ آن
بررسی پیشنهاد نصف النهار شناور در هر ماه قمری
محوریت تقویم کره و اکتفاء به احکام محلی در حد ضرورت
بحثی پیرامون روایت «جدتنا فاطمه حجة الله علینا»
اسانید عدیده حدیث کساء در غرر الاخبار دیلمی
انتقال نسخ خطی قسطنطنیه به روم
پیشنهاد نصف النهار خاص برای هر ماه قمری
حمایت علما از حکومت عثمانی در جنگ جهانی اول
سه روش محاسبه قبله
بررسی پیشنهاد نصف النهار خاص هر ماه قمری
محوریت تقویم کره و اکتفاء به احکام محلی در حد ضرورت
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 279
شخصیت و عدم تحقق نوعیت در نصف النهار دحو الارض
اشکال افحش در قائل شدن به نصف النهار واحد و جواب آن:
چهار مبنا در رویت هلال
عدم وجود حرکتِ راسمِ هفته در نجوم و هیئت
محوریت ساعت در تعیین شبانهروز کره در سیر قمر
لزوم تفکیک ساعت محلی با ساعت جهانی برای فهم تشخص تقویم جهانی
انشائات طولی و رجوع به انشاء فوقانی طولی در شبانهروز غیر متعارف
تشخص لیلة القدر در تقویم جهانی از روز اول
شخصیت و عدم تحقق نوعیت در نصف النهار دحو الارض
چهار مبنا در رویت هلال
عدم وجود حرکت راسم هفته در هیئت
محوریت ساعت در تعیین شبانهروز کره در سیر قمر
لزوم تفکیک ساعت محلی با ساعت جهانی برای فهم تشخص تقویم جهانی
رجوع به انشاء فوقانی طولی در شبانهروز غیر متعارف
تشخص لیلة القدر در تقویم جهانی از روز اول
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 280
اشکال تقویم شخصی کره و تعیین شروع ماه در بلاد مختلف و جواب آن
لحظه طلائی، مرز تقویم محلی و جهانی
انشاء طولی در تقویم جهانی و تقویم محلی؛ شب و روز قطبی
تقویم جهانی در ادله اثباتیه
فوائد نظریه انشائات طولی؛ جمع حکم واقعی و ظاهری و …
سوالات بعد از درس:
قابلیت تحمل معانی کثیره در روایات
برداشت معانی کثیره از روایات نقل به معنا
عدم تغییر سیره عقلائی
تقویم شخصی کره و تعیین شروع ماه در بلاد مختلف
لحظه طلائی، مرز تقویم محلی و جهانی
انشاء طولی تقویم جهانی بر تقویم محلی؛ شب و روز قطبی
تقویم جهانی در ادله اثباتیه
فوائد نظریه انشائات طولی؛ جمع حکم واقعی و ظاهری و …
قابلیت تحمل معانی کثیره در روایات
برداشت معانی کثیره از روایات نقل به معنا
عدم تغییر سیره عقلائی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 281
چهار احتمال طریقه صوم و صلات در قطب
نقطهای فرض گرفتن کره در تقویم کلی کره و تفاوت آن با خط گرینویچ
جایگاه تقویم کره و احکام آفاقی
موافقت تقویم کره با اقصر الطرق در تقنین
شروع شهور قمری در تقویم کره و مسأله اختلاف تقویم آفاق
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 282
رویت قبل از زوال نصف النهار مبداء و نحوه شروع ماه در بلاد شرقی
تفکیک بین مخالفت با ارتکاز با مخالفت با مانوسات؛ هلال ماه رجب 1446
برخی اشکالات به مبنای نصف النهار دحو الارض
معیار انشاء پایه در نظریه انشائات طولی
نصوص فوق تواتر پیرامون شهر شخصی و مفاد استصحابی روایات رویت
اصل تعدد مطلوب در مستحبات
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 283
فعال شدن ارتکاز شهر واحد برای کره، در نقشه رویت پذیری هلال ماه رجب و جمادی الثانی
خلاف ارتکاز بودن تفاوت شروع ماه در بلاد قریبه یا کبیره
نصف النهار معین در ادله اثباتی
بدء خلقت و مسأله وجود نصف النهار معین
اولویت تعلق احکام شرعی به موضوع تکوینی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 284
چهار مؤلفه در استنباط فقهی؛ تقریر، تأیید، تدلیل، اختیار
لزوم تفکیک مراحل استنباط در نقد بحث رویت هلال
اهمیت بافت زبانی در روایات؛ روایت موضوع
قرن بیستویکم، قرن ترکیب
ارتکاز عقلائی در بحث ترتب
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 285
تبیین تفاوت حکم کسوف و اهلال هلال؛ ظاهره سماوی
کلام صاحب جواهر منشائی برای این فرع در عروه
نقدی بر استظهار مرحوم حکیم از روایات کسوف؛ عدم موضوعیت رویت
برداشت نادرست صاحب جواهر از مفتاح الکرامه و منشائیت آن برای فرع عروه
تصحیف در نسخه مفتاح الکرامه؛ «حاشیته علی هامش البیان»
تفاوت کسوف و اهلال هلال در ظاهره سماوی بودن؛ نقدی بر علامه تهرانی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 286
نقدی بر مبنای نوعیت شهور در بقاع؛ روش حذفی در نفی بقاع و اثبات تکوینی ظاهره سماوی
الف) نقد علامه تهرانی بر تفکیک بین خروج از تحتالشعاع و کسوف در ظاهره سماوی بودن
ب) تبیین تفاوت اهلال هلال با کسوف و اثبات ظاهره سماوی بودن اهلال هلال
ج) موضوعیت کسوف و اماریت اهلال هلال در ادله؛ شهر شخصی و کسوف آفاقی
غیر موافق بودن لوازم قول به نوعیت شهر با ارتکاز
الف) اهلال هلال قبل از مغرب و ابهام در شروع ماه
ب) وجود دو شهر مبارک ناقص و تام در یک سال
ج) بیشمار شدن افراد شهر مبارک در فرض مبنای نوعیت
د) عدم امکان تعیین میقاتیت در مبنای نوعیت
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 287
طریقیت حادثه سماوی اهلال هلال به دخول شهر و نفی بقاع از آن
نقدی بر بیان علامه تهرانی
تطبیق بحث روی مثال
تفاوت اهلال هلال با کسوف در فرض پذیرش ظاهره سماوی بودن هر دو
تحاشی عرف در تبعض روز نسبت به شروع ماه؛ روایت اهل بطن نخله
اهلال هلال شخصی اماره ای بر دخول شهر شخصی
الف) تفکیک ادعیه عند دخول الشهر با عند رویة الهلال در اقبال
ب) فتوای زکات فطره متولد قبل از هلال؛ تقیید مسأله به لیل توسط صاحب جواهر
ج)استظهار اضافه حقیقی در «هلال رمضان»
نقدی بر مبنای نوعیت شهر
تکثر افراد شهر نوعی در فرض اشتراک دو بلد در شب شرعی و اختلاف افق آن دو
عدم اختلاف آفاق در مبنای نصف النهار دحو الارض و تقویم کره
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 288
نقش آفاق در تحقق کسوف و ظاهره سماوی بودن اهلال هلال
ارتکاز متشرعه در دخالت آفاق در کسوف
نفی نقش بقاع در اهلال هلال با تدقیق در جدایی زاویهای در اهلال هلال
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 289
تبیین هلال شخصی و نفی آفاق با تکیه بر هندسه نور
تفاوت اتحاد افق با اتحاد آفاق
عدم احداث قول ثالث در هلال شخصی
حجیت اجماع بسیط
تفاوت رویت هلال در نیم کره شمالی و جنوبی؛ اشکال به هلال شخصی
اقتضاء وجود نور هلال و مانعیت ارتفاع کم قمر نسبت به افق
شاهد مانعیت ارتفاع کم قمر؛ رویت هلال در ارتفاع بالا و عدم رویت همان هلال در ارتفاع پایین
ارتفاع کم هلال و سبقت آن شمس در غروب کردن
لزوم رفع مانعیت در ارتفاع قمر برای ترسیم هلال شخصی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 290
عدم تأثیر لیالی مقمره در تبیّن فجر
امکانیت رؤیت در عرض شمالی در هلال جمادی الاولی با تحلیل قواعد اپتیک نور؛ هلال شخصی برای کره
تشکیل خورشید و هلال مجازی در شکست نور
مسأله انکسار نور و قاعده من ادرک در نماز صبح
نور خورشید، موضوع تکوینی احکام شرعی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 291
تنظیر نادرست اهلال هلال با طلوع و غروب منوط به ناظر
مسأله انکسار نور و فاصله خورشید از زمین
جاذبیت خورشید در فاصله آن نسبت به زمین
ترسیم تفاوت اهلال هلال با طلوع فجر و غروب؛ تفاوت حرکات سه گانه
رؤیت قبل از زوال و مسأله عدم تحقق مقارنه در غروب دیشب
عدم انطباق حرکات و لزوم برچسب زنی برای تعیین روز؛ مثال نوروز و احکام آن
تنظیر نادرست اهلال هلال با طلوع و غروب منوط به ناظر
مسأله انکسار نور و فاصله خورشید از زمین
جاذبیت خورشید در فاصله آن نسبت به زمین
ترسیم تفاوت اهلال هلال با طلوع فجر و غروب؛ تفاوت حرکات سه گانه
رؤیت قبل از زوال و مسأله عدم تحقق مقارنه در غروب دیشب
عدم انطباق حرکات و لزوم برچسب زنی برای تعیین روز؛ مثال نوروز و احکام آن
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 292
لزوم بررسی تاریخ کتابت تعلیقه علامه تهرانی
تأکید علامه تهرانی بر رویت و حمل کلام مشهور بر موضوعیت رویت
رد ادعای حمل کلام مشهور بر موضوعیت رویت
الف) کلام صاحب جواهر و عدم اشاره به شهرت
ب) اختلاف اقوال در منتهی
ج) تحقق شهرت تنها در اختلاف حکم بلاد متباعده
اختلاف حکم در بلاد متباعده و لوازم مستنکره
سقوط فروض مستنکره در مبنای نصف النهار دحو الارض
تعین لحظه ثبوتی اهلال هلال و فعلیت تدریجی آن روی کره
اهلال هلال قبل از زوال مکه و حکم صوم در بلاد شرقی
تقدیر روزه برای مسافر دور کره زمین
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 293
نفی ادعای شهرت در رویت هر بلد
تفاوت قول شیخ طوسی و قول عکرمه در مسأله رویت هلال؛ اهلال هلال و رویت در هر بلد
تصریح شیخ در تهذیب بر عدم موضوعیت بلاد؛ «في مصر من الامصار»
اهمیت موضوع شناسی
رد ادعای انصراف «مصر من الامصار» به بلاد متقاربه
طی کردن هزار-هزار و پانصد کیلومتر در یک شبانهروز توسط برید
تفاوت مساله گردش به دور زمین و زیادی و نقصان در شهر با مساله مسافرت به بلد غیر متفق در شهر
امکان نگاه مکلف محوری به مساله صوم و پاسخ به مسأله بلاد غیر متفق در شهر
روایت «طالع الدنیا» و «البیت وسط الارض» در تعیین نصف النهار دحو الارض
امکان سامان دهی شروع شهر در بلاد شرقی در نصف النهار دحو الارض
تقدم شروع تقویم از دحو الارض
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 294
عدم تطبیق قبة الارض بر مکه در عبارات منجمین؛ اشعار عبارت بحارالانوار
زیج سندهند
اختلاف در عمر دنیا
سیستان قبة الارض عند المنجمین
مسکوت بودن روایت «طالع الدنیا السرطان» از قبة الارض بودن مکه
مغبر بودن فضای بحث و قرائن منفصله بر قبة الارض بودن مکه
عدد نویسی هندی-عربی
استظهار اولی ال استغراق از روایت «اذا رئی قبل الزوال» و وسعت منابع فقهی
راهگشا بودن کلمات معصومین در مباحث علمی
بررسی اشکال شروع شهر در بلاد شرقی طبق نصف النهار مکه
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 295
وجوه مختلف تعیین روز کره در نصف النهار دحو الارض
تعیین ساعت و روز و ماه کره با معیار غروب کوک
مبدائیت نصف النهار دحو الارض در عرض صفر برای نظم کره؛ تساوی لیل و نهار در خط استوا
تنظیر شروع روز از غروب به غسل جمعه در شب جمعه
حل مسائل قطب و ماهواره در مبنای غروب کوک در نصف النهار مکه
سه وجه در شروع شهر بلاد شرقی نصف النهار دحو الارض در فرض غروب کوک
ساعت نه شب سیدنی در لحظه رؤیت هلال قبل از زوال مکه در روز جمعه
الف) یک شنبه اول ماه سیدنی
ب) شنبه اول ماه سیدنی
ج) جمعه اول ماه سیدنی؛ کفایت طولی تحقق مقارنه در روز جمعه سیدنی
لزوم نگاه همه جانبه به وجوه برای پیشرفت بحث و تحقق نظام
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 296
نقدی بر انتساب قول «لکل بلد حکم نفسه» به مشهور
اهلال هلال قبل از دخول لیل و مسأله دیه مغلظه
تعابیر مختلف برای دخول شهر در روایات؛ امر سماوی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 297
اهلال هلال قبل از دخول شهر و مسأله دیه مغلظه
احرام عمره رجبیه بعد از رویت هلال شعبان قبل از دخول لیل
رد ادعای میقات نوعی در استظهار از آیه «قُل هِيَ مَوَقِيتُ لِلنَّاسِ»
نقدی بر ادعای عدم متکفل بودن شارع در بیان احکام کره؛ منطقة الفراغ
امکان منطقة الفراغ تبلیغی و استحاله منطقة الفراغ انشائی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 298
اکتفاء به مسمای تحقق شهر در بلاد شرقی نصف النهار دحو الارض
بررسی اشکالی به شهر شخصی
تبیین ماهیت انشاء با تکیه بر نظریه اغراض و قیم در اعتباریات؛ جهتدهی حکیمانه نفس الامری
انشائات ابلاغی شارع جهت تعلیم و صیاغت تنظیمی
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 299
خاستگاه تقویم جهانی؛ راهحلی برای عویصه نوعیت و اختلاف شهر مبارک
المصدود عن الحج یواعد اصحابه؛ شاهدی بر شخصیت میقات
شواهدی بر اکتفاء شارع به مسمای تحقق موضوع
الف) مسمای حیض در بطلان صوم
ب) مسمای حیات جنین به استهلال او، در ارث
ج) مسمای انعقاد حب در تعلق وجوب زکات
د) مسمای قبله بین المشرق و المغرب نسبت به بعید
تفاوت مسأله اکتفاء به مسمای موضوع با مسأله تطبیق عرفی موضوعات بر مصادیق
انواع متعلق المتعلق
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 300
تناسب حکم و موضوع در تشخیص معنای «اکتفاء به مسمی» در منابع فقهی
معیار وجوب تحصیل متعلق المتعلق
عدم دخالت یوم محلی بلاد مشرق در تقویم جهانی؛ تمایز دو فضا
تنظیر به شروع فروردین نسبت به نصف النهار گرینویچ
لزوم تفحص از ادله اثباتی تقویم جهانی در نصف النهار دحو الارض
لزوم دقت در وجود چند گزینه ثبوتی در محل بحث
اختلاف مبانی در تعیین اول شهر رمضان 1446
انواع مبانی در اشتراک افق؛ اشتراک افق حاصل از خط غروب، اشتراک افق حاصل از اشتراک در شب
وجوه ثبوتی مختلف در تعیین میقات و انتخاب اصلح موارد در شرائط مختلف
خاستگاه تقویم جهانی؛ حل عویصه مبانی مختلف و دفع لوازم مشتبه آنها
تشابه روایت ابن راشد و هلال شهر رمضان 1446
نکتهای در دلالت روایت ابن راشد
سال ۱۴۰۳-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 301
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 302
الف) اختلاف نسخه و ترجیح نسخه «ملاذ الاخیار»
ب) امکانیت رؤیت در غروب سهشنبه در روایت ابن راشد در نرمافزارهای رؤیت پذیری
ج) اختلاف در تعیین روز روایت ابن راشد در نرمافزارها و راهحل احتمالی دوره دویست ساله قمر
د) سقوط دلیلت روایت ابن راشد در رد اتحاد آفاق با وجود امکانیت رؤیت در غروب سهشنبه
ه) عدم حجیت غیبوبت بعد الشفق و تحکیم استصحاب در روایت ابن راشد
عمل معصومین به استصحاب برای مدیریت امتثال و حفظ نظم
علم امام در اخبار از تحقق موضوعات شرعیه
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 303
فقه الحدیث روایت ابن راشد
استدلال آیتالله سیستانی در نفی اتحاد آفاق و اثبات رؤیت هر بلد به روایت ابن راشد
تأثیر تقویم گریگوری در اختلاف نرمافزارهای مبدل تقویم
حل اختلاف پنج روزه نرمافزارهای مبدل در تعیین تاریخ روایت ابن راشد
نقد استدلال آیتالله سیستانی در تثبیت رؤیت هر بلد در روایت ابن راشد؛ قابلیت رؤیت در چهارشنبه و عمل امام به استصحاب
تهافت وجود دو اعتقاد در نسخه روایت ابن راشد
نقدی بر استظهار آیتالله شبیری از روایت ابن راشد
ترجیح احتمال سقط در نسخه و رفع تهافت در روایت
تهافت متنی، معیاری در تصحیح سقط در روایات
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 304
فقه الحدیث روایت ابن راشد
نقدی بر استظهار آیت شبیری از روایت ابن راشد
رد اماریت غیبوبت بعد الشفق در روایت بهجهت فوت صوم، نه معصیت
رد مبنای رؤیت در بلد با استناد به روایت ابن راشد
تثبیت استصحاب در مقابل اماره غیبوبت بعد الشفق در روایت ابن راشد به جهت میقاتیت و تعظیم شعار صوم
لطافتی در تعبیر «صیامنا» در روایت ابن راشد؛ صیام اهل مدینه
تأیید صیام با رؤیت در فقره «انما صمتُ الخمیس»
تنظیر روایت ابن راشد به شهر رمضان 1446
جمع بین روایت ابن راشد و یقطینی
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 305
وجه حل تعارض بین روایت ابن راشد و یقطینی در فرض بیان ثبوت در دو روایت
انتخاب ابن راشد بهعنوان وکیل توسط امام ع
نفی اشتراک افق و اکتفاء به رؤیت بلاد بعیده، مفاد روایت یقطینی
مقدمات تبیین حل تعارض
الف) عدم انطباق دقیق حرکت قمر در یک ماه بر واحد شبانهروز و وجود گزینههای ثبوتی
ب) امکان تفاوت دو منطقه با عرض واحد و غروب واحد در رؤیت هلال
ج) تصویر روایت یقطینی در دو بلد قریب و تشحیذ ارتکاز متشرعه در اثبات شهر
د) توجه به مشکل کروی بودن زمین و حل آن با گزینههای ثبوتی؛ بلاد قدیمه در بیان سید سعیدحکیم
ه) عدم تلازم بین تایید گزینه مغرب توسط شارع و نفی سائر گزینه ها
جمع دو روایت
اثبات شهر با رؤیت هلال در بلاد بعیده به جهت وجود گزینه ثبوتی متناسب با حفظ نظم و میقات در روایت یقطینی و عمل به وظیفه عملی در روایت ابن راشد
فضای علمی کلاسیک وجه اعراض اصحاب از روایت یقطینی
تصویر تفصیلی تعارض بین روایت یقطینی و ابن راشد:
ملازمه اماریت غیبوبت بعد الشفق بر وجود هلال در شب گذشته با علم به وجود هلال در بلاد غربی مثل اندلس در شب گذشته
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 306
اشاره به وجود گزینههای ثبوتی در روایت ابن راشد با عدم تصریح به نفی غیبوبت بعدالشفق
عدم انطباق سیر قمر و زمین منشأ اتصاف بالعرض در تعیین روز اول ماه
عدم تنافی گزینههای ثبوتی با میقاتیت
جمع دخول شهر لحظهای و اختلاف آفاق کره با نظریه فعلیت تدریجی
تصویر تعارض بین روایت یقطینی و ابن راشد
حقیقت ملکوتی شهر، بروج و لیلة القدر
تنبیه ثالث مصباح سید بحرالعلوم
نسبت دخول شهر تکوینی و گزینه های ثبوتی
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 307
مخالفت روایات رؤیت قبل از زوال با آیه «قُلْ هِيَ مَواقيتُ لِلنَّاس» در کلام شیخ الطائفه
تبیین عدم مانع ثبوتی در تقویم جهانی، نه تبیین انحصار آن
هلال و تفرع میقات بر آن
پالایش روایات تقیه ای در بستر تاریخ فقه و کتب فقهی
ادعای تنقیح روایات توسط شیخ صدوق و شیخ مفید، و برخورد شیخ الطائفه و ابن ادریس با آن
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 308
فوائد و لوازم گزینههای ثبوتی در تعیین شهر
میقاتیت لازمه اهلال هلال؛ عدم تنافی میقاتیت با انواع گزینههای ثبوتی
نقدی بر نفی دخول لحظهای شهر در مبنای رؤیت هر بلد
قابلیت تطبیق نظریه تقویم جهانی با دخول لحظهای شهر و سائر مبانی
نقدی بر ادعای تصفیه روایات در قرن چهارم و توسعه آنها توسط شیخ طوسی
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 309
بررسی ادعای تصفیه احادیث در قرن چهارم و بازیابی آنها توسط شیخ طوسی
اصول بررسی فهرستی حدیث
تاملی بر دیدگاه صاحب حدائق در تقیه
معنای عبارت «خذوا ما رووا ذرو ما رأوو»؛ تأیید روایات و نفی فتاوا
تعبیر «خذوا ما رووا و…» و کتاب التکلیف شلمغانی
انعکاس فتاوای فقهاء در کتب فقهی؛ محدوده اصول متلقات
تنقیح ایراد شیخ طوسی بر ابن بکیر ذیل روایت طلاق السنه
نفی ادعای تصفیه احادیث در مقدمه کافی
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 310
اظهریت معنای فتوا در تعبیر «ذروا ما رأوا»
لزوم تأمل بیشتر پیرامون وجه تعبیر «ذروا ما رأوا»
تصفیه احادیث در قرن چهارم، ادعائی بودن دلیل
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 311
دو احتمال در وجه صدور تعبیر «خذوا ما رووا و ذروا…» از امام حسن عسکری علیهالسلام
لزوم درک شرائط دوران صدور
احتمال اول) ایجاد موج اجتماعی توسط احمد بن حسن بن علی بن فضال در تثبیت فطحیه در زمان امام عسکری ع
عدم استفاده از کنیه ابومحمد برای امام هادی ع
احتمال دوم) تشکیل فطحیه ثانیه در زمان امام عسکری ع نسبت به اعتقاد انتقال امامت به برادر؛ جعفر کذاب
کلام ذهبی، شاهدی دال بر شرائط سخت زمان امام عسکری ع
احتمال پررنگ کردن فطحیه برای انحراف اذهان دشمنان
احتمال تقیه بزرگان واقفیه
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 312
احتمال پررنگ شدن فطحیه برای صیانت از امام ع
ادعای کذب ناصر قفاری در انتساب تفرق مسلین به شیعه
ادعای کذب ناصر قفاری در انتساب تحریف قرآن به شیعه؛ ابن شنبوذ
محو شدن فرقهها و وضوح حقانیت شیعه؛ ناصر بالله عباسی
احتمال صیانت از جان امام توسط جعفر
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 313
احتمال تقیه جعفر برای صیانت از جان حضرت بقیة الله
ایجاد موج حساسیت به حضرت بقیة الله توسط قصیده دعبل در میان خلفاء عباسی
شاهد اول؛ امامی بودن تمام فرزندان و نوادگان جعفر
شاهد دوم؛ تعبیر شیخ مفید از جلالت فرزندان جعفر و عدم نقل روایات ذم او
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 314
جمله ابوسعید العصفری الرواجنی قبل از تولد حضرت بقیة الله در منابع اهلسنت
«لاقاتل مع مهدی»
احتمال حضور حضرت بقیة الله تا هفت سالگی در سامرا
نگاه شیعه به معصومین؛ مظلومیت ناسوتی همراه با سلطنت ملکوتی
ناصر بالله عباسی خروجی تجربه و شناخت اهل البیت
قضیه امام هادی ع و زینب کذابه در منابع اصلی اهل سنت
لزوم بررسی ذریه جعفر
برداشت شیخ صدوق از قضیه جعفر؛ خلاف احتمال تقیه جعفر
نقل اسامی مشاهدین حضرت بقیة الله در کمال الدین
جمله حضرت بقیة الله به احمد بن اسحاق؛ «فَلَا تَطْلُبْ أَثَراً بَعْدَ عَيْنٍ»
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 315
خروج حضرت از سامرا و رفع ممانعت از ارث توسط خلیفه بعد از هفت سال؛ تعبیر هدایة الکبری
تعبیر «صح عندنا»
لزوم بررسی عملکرد جعفر بعد از خروج امام علیهالسلام از سامرا
انتساب افعال عجیب به جعفر و پیچیدگی شرائط
شرائط خرق عادت انبیاء و اوصیاء
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 316
نقد ادعای تصفیه روایات شاذ در قرن چهارم و احیاء آن توسط شیخ الطائفه
لزوم تذکر به این تصفیه توسط علماء
تهافت کلام مدعی در دو کلمه تصفیه و روایات غیر معمول
لزوم بررسی وجود روایات شاذه در جوامع قرن چهارم توسط مدعی
نقل بیش از صد روایت از عمارساباطی در کافی
ابهام در کلمه شاذ در کلام مدعی
روایت شاذه صحیح السند تطوق در کافی شریف
نقل روایات شاذه عدد
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 317
رجوع به نرمافزار انساب پیرامون ذریه جعفر
فطرت ذهن بشر در موضوع محوری در متن، نه سند محوری
تحقیقی راجع به عمار بن موسی ساباطی
تنبیه ثالث مصباح سید بحرالعلوم
اختلاف نسخ
وجه انتساب ضعف به سند روایت بطن نخله توسط سید؛ وصف دهقان و مجهول شدن عبیدالله بن احمد
محتوای روایت بطن نخله
سه احتمال در روایت اهل بطن نخله
توثیق حمید به زیاد و علی بن حسن طاطری
واقفی متعصب و واقفی ظاهری
ترحم امام رضا علیهالسلام برای حمزة بن بزیع
عبارت دو پهلوی معصومین و رویکرد ایشان در مواجه با محکمات
اشتباه علامه در حمزة بن بزیع در کتاب خلاصه
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 318
تنبیه ثالث مصباح سید بحرالعلوم
سیر تاریخ بحث رؤیت هلال در فقه
ذریه جعفر در کتاب «موسوعة انساب آل البیت علیهمالسلام»
چهار سال اختلاف سنی جعفر با امام عسکری ع
تصحیح نسب جعفر در کتاب موسوعه و پاسخ به شبهه وفات حضرت حجت عج
اختلاف در جزیره خضراء
بیان شیخ طوسی در عده پیرامون تهذیب و استبصار؛ به ضمیمه کتاب خلاف
تفاوت چاپ آل البیت وسائل الشیعه با چاپ اسلامیه
برداشت صاحب وسائل از روایت بطن نخله
سه احتمال در تعبیر امام علیهالسلام؛ «ان اهل بطن النخلة حیث راوا الهلال قالوا قد دخل الشهر الحرام»
لزوم بررسی وجه اشکال سید به برداشت صاحب وسائل در تعبیر «و هو کما تری»
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 319
سند روایت اهل بطن نخله
«عبيد الله بن أحمد الدهقان» وجه تضعیف روایت نزد سیدبحر العلوم؛ وصف «دهقان»
بیان مرحوم مجلسی و ترجیح احتمال توثیق «عبيد الله بن أحمد الدهقان»؛ « عبيد الله أحمد بن نهيك»
اشاره به وصف «الدهقان» برای «عبيد الله أحمد بن نهيك» در روایت امالی
«عبيد الله أحمد بن نهيك» شیخ «حمید بن زیاد»
بررسی مضمون روایت «أ ما یعلمون انه انما یقتل السفیانی»
محوریت کلمه «انما» در ترجیح «یُقتل»
وجود مفاهیم منفرد در اعتقادات اهلسنت و توحید یافتن آنها با اعتقادات منسجم شیعی؛ تشابک شواهد
اشاره به مفهوم منفرد خسف بیداء در کتب اهل سنت
مفهوم منفرد خسف بیداء در صحیح مسلم و مستدرک و ضمیمه آن با سفیانی در تفسیر مقاتل
ضمیمه خسف بیداء سفیانی با عقیده منسجم شیعی
جمع قیام امام حسین ع با تعبیر «أ ما یعلمون انه انما یقتل السفیانی»؛ خون امام خواسته یزید
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 320
توثیق روایت اهل بطن نخله
نکتهای در ضبط کلمه «مُسَودة» در روایت « أ ما يعلمون أنه إنما يقتل السفياني»
ریشهدار بودن مؤلفههای مسأله مهدویت و مؤلفههای اعتقاد شیعه از زمان حضرت رسول ص
وضوح قضیه سفیانی نزد مردم؛ روایت زراره « أَ لَيْسَ يَقْتُلُهُ جَيْشُ السُّفْيَانِيِّ»
روایت فضل از برخورد امام صادق با نامه سفیانی؛ «لَيْسَ لِكِتَابِكَ جَوَابٌ اخْرُجْ عَنَّا»
موج اجتماعی سنگین و صفر شدن قدرت مرکزی در قیام ابومسلم، عامل فراموشی مقطعی مسأله سفیانی نزد بدنه شیعه
«تجعفرت» سید حمیری
مسأله ظهور، تلفیقی از کتاب و حکمت
تلفیق کتاب و حکمت در روایت «اَلشِّيعَةُ تُرَبَّى بِالْأَمَانِيِّ مُنْذُ مِائَتَيْ سَنَةٍ»
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 321
تذکری در نسخ مصابیح
وجه اشکال سید به برداشت صاحب وسائل؛ «کما تری»
تشابک شواهد در «الخلفاء الاثنی عشر»
مؤلفه ظهور در کلام امام حسن علیهالسلام؛ «أَ مَا عَلِمْتُمْ أَنَّهُ مَا مِنَّا أَحَدٌ إِلَّا وَ يَقَعُ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ لِطَاغِيَةِ زَمَانِهِ إِلَّا الْقَائِمُ»
لزوم دقت در تعبیر سید الشهداء؛ «لا أعلم نظرا لنفسي .. أفضل من أن أجاهدك فإن فعلت فإنه قربة إلى الله و إن تركته فإني أستغفر الله لذنبي»
تعبیر «ابن سیدة الاماء»
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 322
سه احتمال در روایت اهل بطن نخله
دخول لحظهای شهر و تصحیح احکام با فعلیت تدریجی
فعلیت حکم دیه مغلظه عند الرویة یا عند اللیل؟
دقتی در قاعده «اذا جاء الاحتمال بطل الاستدلال»
سند روایت عیص بن قاسم؛ «رآه القوم جميعا فاتفقوا على انه لليلتين»
معرفی کتاب «نهج الإعلان بما یثبت به دخول شهر رمضان»
ادعای مضحک ابن تیمیه در لزوم رجوع عوام به علماء سنی؛ «تشیع یهود»
هم بافته کتاب و حکمت در فهم مهدویت
الف) روایت حکمت لقمان، معرفت امام زمان
ب) روایت «وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ»
نکتهای در نامه سید الشهدا علیهالسلام به معاویه ملعون
عدم تنافی بداء معلل و مسأله تربّی شیعه در مسأله ظهور
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 323
سند روایت عیص بن قاسم؛ « إذا رآه القوم جميعا فاتفقوا على أنه لليلتين»
روایت عیص بن قاسم در کلام فقهاء
محقق اردبیلی در مجمع الفائده
کلام صاحب معالم در منتقی الجمان
کلام مجلسی در لوامع
کلام صاحب ذخیره
کلام رضی الدین خوانساری در تکمیل مشارق الشموس
میقاتیت مفاد روایت عیص بن قاسم
جایگاه بینه در میقاتیت
جایگاه حکم حاکم در میقاتیت
همبافته کتاب و حکمت در مسأله ظهور
مسأله «تربی» در روایات طولی ظهور
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 324
ذکر روایت عیص بن قاسم در غیر باب تطوق در تهذیب
دو روایت ابی الجارود و موافقت آن با مسأله مواقیت
روایت اول؛ «صم حین یصوم الناس… فان الله جعل الاهله مواقیت»
تحلیلی بر قیام جناب زید
تبیین محکم و روشن اهل البیت؛ « لَتُرْفَعَنَّ اِثْنَتَا عَشْرَةَ رَايَةً مُشْتَبِهَةً… لَأَمْرُنَا أَبْيَنُ مِنْ هَذِهِ اَلشَّمْسِ»
روایت دوم ابی الجارود؛ «الفطر يوم يفطر الناس، والأضحى يوم يضحي الناس، والصوم يوم يصوم الناس»
تأکید میقاتیت در روایات «صم للرویه» در کنار دو قرینه منفصله؛ «قضاء صوم» و «اتموا الده ثلاثین»
اشتباه در میقاتیت
تببین معنای «و لو أتاكم من يخبركم عن ذلك لتعجبتم» در روایت محاسن برقی
«لكن ليس شيء من كتاب الله إلا عليه دليل ناطق عن الله في كتابه مما لا يعلمه الناس»
منظومه اعتقادات شیعه در روایت امام رضا ع در اخبار به امامت امام جواد ع
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 325
روایات عدد
نظام اعتقادی شیعه؛ «الْإِمَامُ ابْنِي»
همبافته کتاب و حکمت؛ حکمت پشتوانه کتاب
نظام اعتقادی شیعه؛ حرمت بیعت امام با طاغی قبل از اتمام حجت و مسأله تقیه
ابن کثیر و محاکمه حضرت صدیقة س
عدم تنافی دو تعبیر «هيهات منّا الذلّة» و «ما منّا الّا و فی عنقه بیعة»
ریا دایه یزید؛ «كلما طلع منهم طالع أخذته سيوف آل أبي سفيان»
نظام اعتقادی شیعه؛ اخبار امام حسین به زهیر؛ «يَا زُهَيْرُ، اعْلَمْ أَنَّ هَاهُنَا مَشْهَدِي»
اعلی درجه انفتاح باب علم در کلام کاشف الغطاء
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 326
تذکر چند نکته
اصل عباد بن یعقوب رواجنی
جزیره خضراء در کتاب الذریعه
تعبیر «کلما نجم ناجم» در تاریخ مدینة دمشق
شخصیت محوری امامت نزد زیدیه؛ «خرج بالسیف»
جلالت علمی مرحوم کاشف الغطاء
تاملی در تعبیر کاشف الغطاء در «ليس مذهبنا أقلّ وضوحاً من مذهب الحنفيّة»
وضوح قرائات نزد کاشف الغطاء
اعتقاد کاشف الغطاء به تواتر عشر
استناد مورد تأمل علامه عسگری به «ان هذان لساحران»
سال ۱۴۰۴-جلسات مباحثه فقه-بحث رؤیت هلال-جلسه 327
ردی بر ادعای عدم خلاف در مذاهب عامه؛ متعه
اختلاف در قرائات مبتلی به در نماز
ادعای رجحان قرائت ابی توسط کاشف الغطاء و مخالفت آن با اجماع
شواهدی از کلام فقها در تواتر القرائات الی النبی ص
صدور «اقرئوا کما یقرأ الناس» قبل از قرائات سبع و تمسک به اجماع در قرائات
لزوم مطالعه فضای قرائات قبل از تحلیل قرائات
نقدی بر تحلیل علامه عسگری در قرائت «فلا یخاف عقباها»
عدم مخالفت «إن كان ابن مسعود لا يقرأ على قراءتنا فهو ضال» با اجماع بر قرائات؛ کلام مرحوم حکیم
ارتکازات واضحه و تعدد حیثیات، جمعی بین کلام کاشف الغطاء و اعتراض صاحب جواهر